ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Η 1η Απριλίου και ο αγώνας μέσα από την τέχνη

Ήρωες-ποιητές και στιχουργοί άφησαν την πνευματική σφραγίδα τους στο χρόνο, όπως έμειναν αθάνατοι στην Ιστορία με τη θυσία τους στο βωμό της ελευθερίας

Του Απόστολου Τομαρά

Του Απόστολου Τομαρά

tomarasa@kathimerini.com.cy

Μέσα στα πέτρινα χρόνια της αποικιοκρατίας, ο πόθος για λευτεριά άσβεστη φλόγα στα στήθη του Ελληνισμού της Κύπρου. Η καταπίεση και η τρομοκρατία που έχει επιβάλει η Αγγλική μπότα οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στο έπος του '55 - '59. Στα βουνά οι αντάρτες της ΕΟΚΑ πολεμούν για το αυτονόητο - την λευτεριά - και απ' άκρο σ' άκρο της Κύπρου ο θρύλος των παλικαριών παίρνει σάρκα και οστά μέσα από τα γράμματα και τις τέχνες.

«Συνήθως ένας ποιητής ξεκινά από τα προσωπικά για να πέσει, στα καθολικά. Στην Κύπρο παρατηρήθηκε το ακριβώς αντίθετο. Ξεκίνησε με τα καθολικά πήγε στα προσωπικά και μετά το '74 ξαναγυρίζει, στα καθολικά που σημαίνει ότι όταν ο τόπος κινδυνεύει ο καθένας και το όπλο του» αφηγείται η λογοτέχνης Πίτσα Γαλάζη.

Με όπλο την πένα και το καλαμάρι, οι Κύπριοι λόγιοι της εποχής ως αναπόσπαστο κομμάτι του λαού τροφοδοτούν το καντήλι του αγώνα. Με την Αγγλική αγχόνη να αιωρείται πάνω από το κεφάλι τους κράτησαν ως το τέλος ζωντανή την ελπίδα της νίκης. Στίχοι μεγάλων ποιητών του γένους αποτυπωμένοι σε τοίχους αποτελούν το σύνθημα για γενικό ξεσηκωμό.

«Οι περισσότεροι αγωνιστές στιχουργούσαν. Ο Μάτσης έγραψε καλά ποιήματα, ο Πίττας επίσης, ενώ ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης νομίζω ήταν γεννημένος ποιητής. Και ακριβώς το έγκλημα ήταν ότι οι Εγγλέζοι δεν σκότωσαν ένα αγωνιστή αλλά ένα ποιητή» μας έλεγε η Πίτσα Γαλάζη ο δε Θάσος Σοφοκλέους αναφέρθηκε στο Παπά Σταύρο ο οποίος «έγραψε τραγούδια προεπαναστατικά και επαναστατικά κατά την διάρκεια του αγώνα τα οποία μελοποιήθηκαν και πράγματι έγιναν τραγούδια που έδιναν τροφή συνέπαιρναν τον κόσμο και ιδιαίτερα την νεολαία.»

Σαν τον Παλληκαρίδη και τον Παπά Σταύρο υπήρξαν πολλοί. Μέσα από την ποίηση έδωσαν την ίδια τους την ψυχή ακόμα και τη ζωή τους υπηρετώντας την πατρίδα. Η περίοδος '55 - '59 έδωσε μερικούς από τους μεγαλύτερους ποιητές και αποτέλεσε την γενιά εκείνη των πνευματικών που σημάδευσαν την μετέπειτα πνευματική ζωή του τόπου. Ο πόθος του Ελληνισμού ξεπηδά μέσα από την ψυχή των ποιητών μελοποιείται και εξαπλώνεται από στόμα σε στόμα ενώ το πινέλο του ζωγράφου αποτυπώνει στον καμβά τη θυσία των ηρώων.

«Ο Γιώργος Σκοτεινός ο οποίος είναι από τους καλυτέρους ζωγράφους μας ήταν στο αγώνα και έκανε και, φυλακή στο Λονδίνο μαζί μας» λέει ο κ. Σοφοκλέους.

Ο αγώνας και η κατάληξη που είχε σημάδεψαν τον κόσμο των γραμμάτων. Από την μία τα εθνικά οράματα και το ενωτικό αίσθημα και από την άλλη η απογοήτευση και η ματαίωση.

« Οι καλύτεροι από εμάς έχουν πεθάνει. Νοιώθω μία ενοχή γιατί εμείς επιζήσαμε και κάθε φορά που μου συμβαίνει μία διάκριση ή επιτυχία την κλέβω από τον Ευαγόρα» μας εκμυστηρευόταν η Πίτσα Γαλάζη.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Απόστολου Τομαρά

Αναδρομές: Τελευταία Ενημέρωση