Του Ανδρέα Ανδρέου
Κάποιος φίλος είπε μεταξύ άλλων σε μια παρουσίαση πως «…το τι θα κρίνει αν μια εταιρεία διεθνών δραστηριοτήτων θα δραστηριοποιηθεί τελικά σε μια χώρα, είναι το αν ο εκτελεστικός της διευθυντής θα βρει ένα υγιές, ασφαλές, φιλικό, βολικό και από κάθε άποψη εξυπηρετικό περιβάλλον να στεγάσει τον ίδιο και την οικογένειά του…». Εντάξει, είπε και πάρα πολλά άλλα, αλλά θα ήθελα σήμερα να εστιάσω σε αυτό. Είναι η Κύπρος ένας τέτοιος προορισμός; Το ερώτημα δεν απαντάται με ένα «ναι» ή με ένα «όχι». Ούτε εξυπηρετεί κάποιο σκοπό να πούμε το σχεδόν πάντοτε βολικό, «η απάντηση είναι κάπου στη μέση…». Καλό είναι την απάντηση να την ακούμε από το στόμα ατόμων που ήρθαν αντιμέτωποι με τέτοιες αποφάσεις και επέλεξαν την άλφα ή τη βήτα οδό. Και ο καλύτερος τρόπος να εκμαιεύσεις κάποια στοιχεία, είναι κατά τη διάρκεια συζητήσεων σε πηγαδάκια πριν και μετά από ένα συνέδριο ή παρουσίαση. Η μίνι «έρευνα» μεταξύ ξένων λοιπόν κατέδειξε συγκλίσεις στα ακόλουθα σημαντικά στοιχεία:
Η Λεμεσός έχει ακριβύνει πολύ σε όλα και είναι ακάθαρτη…
Η Πάφος είναι η προτιμητέα επιλογή των συνταξιούχων…
Η Αγία Νάπα είναι καλή για διασκέδαση νέων μέχρι ηλικίας 30 ετών…
Η Λευκωσία πάσχει λόγω έλλειψης θάλασσας…
Η Λάρνακα είναι αδίκως… αδικημένη… και έχει την καλύτερη προοπτική…
Κάποιοι αναφέρθηκαν σε εμπειρίες που έζησαν πριν από δέκα, δεκαπέντε και είκοσι χρόνια. Είπαν μεταξύ άλλων πως όταν ήρθαν, πολλοί προσπάθησαν να τους πείσουν πως αν ήθελαν να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά ή/ και να αποκτήσουν το σπίτι τους, θα έπρεπε να μην κοιτάξουν πέραν της Λεμεσού. Αν πάλι ήθελαν ένα δυνατό δικηγορικό γραφείο έπρεπε να στραφούν στη Λευκωσία. Κανείς δεν τους πρότεινε κάποια εναλλακτική επιλογή ως προς τις άλλες πόλεις. Κάποιοι εισάκουσαν τις νουθεσίες των διαφόρων καλοθελητών. Σήμερα φαίνεται να έχουν τις δικές τους απόψεις. Ναι, η Λεμεσός μπορεί να ήταν η καλύτερη επιλογή πριν από κάτι χρόνια. Σήμερα, επικρατεί πολλή βαβούρα, οι τιμές των ακινήτων έχουν ανέβει σε ύψη που θεωρούν δύσκολα διαχειρίσιμα, αλλά και το κόστος ζωής πλέον είναι σε άλλο επίπεδο… Έκαναν αναφορά και στους όγκους σκουπιδιών που ρυπαίνουν την πόλη και έψεξαν το γεγονός ότι πολλές φορές πρέπει να υποδειχθεί στις αρχές πως πρέπει να μαζεύονται πιο συχνά.
Η Λευκωσία ίσως είναι μια καλή επιλογή για κάποιον κολοσσό που θέλει να νιώθει πως είναι κοντά στο κέντρο εξουσίας και αποφάσεων. Ως εκεί όμως. Όταν κάποιοι πάρουν την απόφαση να εγκατασταθούν σε κάποιο νησί, θέλουν να έχουν άμεση επαφή με τη θάλασσα. Ναι, μπορεί κάποιου να του προτάθηκαν τα Λατσιά ως τόπος για απόκτηση κατοικίας επειδή είναι μόνο 30 λεπτά από τη θάλασσα, αλλά πέραν του σωστού ως προς την τοποθέτηση των 30 λεπτών, ποιος θέλει να είναι στα Λατσιά όταν μπορεί να είναι σε κάποια αντίστοιχη γειτονιά της Λάρνακας και να είναι μόλις δέκα λεπτά από τη θάλασσα;
Η Λάρνακα –κατ’ αυτούς– θυμίζει τη Λεμεσό πριν από 20 χρόνια. Είναι σε μια φάση που είναι έτοιμη να ανοίξει τα φτερά της. Έχει όλα τα στοιχεία εκεί όπως, σχολεία κάθε βαθμίδας για τα παιδιά τους, είναι ήσυχη πόλη με όλες τις υπηρεσίες και πολύ εύκολες προσβάσεις τόσο εντός πόλης όσο και στο εθνικό οδικό δίκτυο και είναι μόλις κάποια λεπτά από το αεροδρόμιο. Το πάλαι ποτέ θεωρούμενο από τους Σκαλιώτες μειονέκτημα του εγκλεισμού από βιομηχανικές ζώνες στην περιφέρεια, άρχισε να θεωρείται ως πλεονέκτημα. Αυτοί οι δορυφόροι παρέχουν πλέον άπειρες επιλογές ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που μπορούν να προσφέρουν εργασία σε χιλιάδες ντόπιους αλλά και ξένους, με αλυσιδωτές θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία. Μόνο το realestateνα σκεφτεί κάποιος, δημιουργείται μια τεράστια προοπτική δεδομένου ότι στέκει σε πιο χαμηλές τιμές τοποθέτησης σε σχέση με τη Λεμεσό και παρέχει εξαιρετικές προοπτικές συνολικών αποδόσεων. Ο τουρισμός στη Λάρνακα μπορεί να αυξηθεί εντός μερικών ετών τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με σήμερα. Αυτός ο στόχος είναι απόλυτα εφικτός, φτάνει να γίνουν τα σωστά βήματα προς την προσθήκη των κατάλληλων κλινών και της συνεχούς αναβάθμισης του προσφερόμενου προϊόντος. Η ώρα της Λάρνακας έχει φτάσει. Χρειάζεται να επενδυθούν τα κατάλληλα κεφάλαια στις σωστές κατευθύνσεις. Χρειάζονται νέοι και σύγχρονοι γραφειακοί χώροι, νέα ξενοδοχεία, υλοποίηση νέων έργων σοβαρής υποδομής και οι τοπικοί άρχοντες να σκέφτονται outside the box. Πρέπει οι επιχειρήσεις να αγκαλιάσουν την πολυ-πολιτισμικότητα και να εντάξουν στο ανθρώπινο τους δυναμικό άτομα που μιλούν ρωσικά, αραβικά και κινέζικα πέραν των απαιτούμενων ελληνικών και αγγλικών. Οι ξένοι που μας επιλέγουν για να ζήσουν στην πόλη μας, πρέπει να νιώθουν ότι μπορούν να ενταχθούν και ότι τους θέλουμε. Δεν αρκεί να έχουμε την απαίτηση να μαθαίνουν τη γλώσσα μας. Πρέπει και εμείς να είμαστε κοντά τους από την αρχή.
Το θετικό είναι πως φαινομενικά διαχρονικοί παράγοντες που χαρακτηρίζονταν από εσωστρέφεια και κρατούσαν τη Λάρνακα πίσω, σιγά σιγά παραμερίζονται και νέοι με νέες ιδέες, προσβάσεις και αντιλήψεις έρχονται στην επιφάνεια. Αρχίσαμε να βλέπουμε ένα δείγμα από αυτό το νέο κύμα. Θα κτιστεί το νέο μομέντουμ και η Λάρνακα δεν θα έχει να ζηλέψει τίποτα και από κανένα. Φτάνει να μην χάσει τον χαρακτήρα της στην πορεία, όπως τον έχουν χάσει άλλοι. Εδώ ακριβώς είναι το στοίχημα, οι λόγοι που την επιλέγουν οι ξένοι σήμερα να είναι και οι λόγοι που θα τους κρατήσουν στο μέλλον. Το «long- run» που όπως χαρακτηριστικά αναφερόμασταν με οικονομικούς όρους πριν από είκοσι χρόνια είναι εδώ. Ας το αξιοποιήσουμε κατάλληλα.
