Τέτοιες μέρες, τον Ιούνιο του 2012, από τη στήλη αυτή σημειώναμε, μεταξύ άλλων, ότι όταν ένα όραμα πάψει να δημιουργεί ευημερία για τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων, είτε άμεσα είτε σταδιακά, μετατρέπεται σε εφιάλτη. Το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης συνελήφθη από τον Γάλλο επιχειρηματία, τραπεζίτη, διπλωμάτη και πολιτικό Ζαν Μονέ, μέσα στη δίνη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. To 1943, o Μονέ, που κουβαλούσε ήδη τις τραγικές εμπειρίες των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, διακήρυττε πως «Δεν πρόκειται να υπάρξει ειρήνη στην Ευρώπη εάν τα κράτη ανασυσταθούν στη βάση της εθνικής κυριαρχίας. Οι ευρωπαϊκές χώρες είναι πολύ μικρές για να εγγυηθούν στους λαούς τους την αναγκαία ευημερία και κοινωνική ανάπτυξη.
Τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να συγκροτηθούν στο πλαίσιο ομοσπονδίας». Η Επιτροπή Δράσης για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, που ίδρυσε ο Μονέ το 1954 με στόχο να αναβιώσει το πνεύμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης πέτυχε, στην πιο πρόσφατη εκδοχή της ως Ε.Ε., να συγκροτηθεί σε μία ομοσπονδία. Ωστόσο, με την οικονομική κρίση να έχει αποσταθεροποιήσει την Ευρωζώνη σε βαθμό που να κινδυνεύει να καταρρεύσει και τη συνεπακόλουθη συμπίεση εισοδημάτων, κοινωνικών παροχών και των όποιων κατακτήσεων των μεσαίων και φτωχότερων στρωμάτων της, το όραμα άρχισε να μετατρέπεται σε κακό όνειρο με προδιαγραφές να καταλήξει σε εφιάλτη. Το όραμα του Μονέ, όπως επίσης σημειώναμε πριν από μερικούς μήνες, μετρώντας εκατόμβες νεκρών στα κύματα, πνίγεται πια στη Μεσόγειο και στις δαγκάνες της ισχύος του κεφαλαίου του σκληρού πυρήνα της Ε.Ε. Και η Ευρώπη του Διαφωτισμού, έχοντας καταλύσει τα αδύναμα κράτη της και μετατρέψει τους πολίτες της σε αναλώσιμα όντα, νομοτελειακά θα διασπασθεί εις τα εξ ων συνετέθη, με ανοικτές τις πόρτες στο χάος.
Τώρα, για πρώτη φορά, την αυγή της Παρασκευής, οι πόρτες του χάους έχουν ανοίξει. Το σκοτάδι είναι όμως τόσο πηκτό, που ουδείς βλέπει τι είναι αυτό το χάος. Εκτιμήσεις, όμως ,μπορούμε να κάνουμε. Η πρώτη και πιο απλή είναι ότι το Βrexit αποτελεί μόνο τη θρυαλλίδα, η οποία οφείλεται, κι αυτό είναι από τα τραγελαφικά της ιστορίας, στην αστοχία ενός πολιτικού όπως ο Κάμερον. Έπαιξε καιροσκοπικά κι έχασε πανηγυρικά, χωρίς να αντιληφθεί ότι ναρκοθέτησε την όποια προοπτική σταθεροποίησης και ομοσπονδοποίησης της Γηραιάς Ηπείρου με συνέπειες προς το παρόν απρόβλεπτες. Αν και ο δρόμος των οικονομικών συμφερόντων έχει τους κανόνες του και θα τους ακολουθήσει απαρέγκλιτα. Πρόκειται για κανόνες πολέμου. Αρχικά οικονομικού και στη συνέχεια κυριολεκτικού.
Με λίγα λόγια θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένας πόλεμος έχει πλέον αρχίσει, αν και δεν έχει ακόμα επισήμως κηρυχθεί. Και όπως είπε και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, «δεν υπάρχει μέση οδός στον πόλεμο». Καθένας θα δει τα συμφέροντά του έναντι του χθεσινού εταίρου και σημερινού εχθρού, θα επιλέξει τους συμμάχους του και θα βγει στο πεδίο της μάχης. Και μη νομίζετε ότι οι Βρυξέλλες θα βάλουν προτεραιότητά τους την προστασία των μικρών και αδύναμων χωρών της Ε.Ε. Απλώς οι μικροί ένθεν και ένθεν της γραμμής αντιπαράταξης δεν έχουν παρά να αναζητήσουν ρόλο για να μην πάνε από αδέσποτη σφαίρα. Στη μετά Brexit λοιπόν εποχή, εκείνο που διακυβεύεται στην Ευρώπη είναι η ειρήνη.
