Του Απόστολου Τομαρά
Στην ιστορία της η Γηραιά Ήπειρος αποτέλεσε ουκ ολίγες φορές γη της επαγγελίας για κατατρεγμένους κυρίως της Ανατολής, αλλά και από το εσωτερικό της. Αν κάποιος ανατρέξει σε ιστορικά στοιχεία για τις μετακινήσεις πληθυσμών θα διαπιστώσει ότι ακόμα και κατά τον προηγούμενο αιώνα η δημογραφική δομή της Ευρώπης υπέστη αλλοιώσεις, τα κοινωνικά προβλήματα που προκλήθηκαν αντιμετωπίσθηκαν σε γενικές γραμμές χωρίς να εμφανισθούν παράπλευρες συνέπειες, όπως αυτές που λέγεται ότι προκαλούνται σήμερα από τις μετακινήσεις προσφύγων προς την Ευρώπη.
Βεβαίως από τον κανόνα αυτό εξαιρούνται οι Εβραίοι, εναντίον των οποίων συντελέσθηκαν τα πιο φρικτά εγκλήματα πολέμου. Το σημερινό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη δεν μπορεί να συγκριθεί με τέτοιες περιπτώσεις αλλά αποτελεί μια γάγγραινα που εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα μπορεί να προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Τέτοια σημάδια υπάρχουν, αν ληφθεί υπόψη ο συσχετισμός που γίνεται με τα τρομοκρατικά κτυπήματα στην Ευρώπη. Η αύξηση των κρουσμάτων σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συσχετισθεί με τις προσφυγικές ροές οι οποίες χρησιμοποιούνται ως καμουφλάζ από ακραία στοιχεία.
Η Ευρώπη αρκετά χρόνια από την έκρηξη του προσφυγικού φαινομένου συνεχίζει να το αντιμετωπίζει με τη συνταγή της ασπιρίνης. Η μέθοδος εξαγοράς κοινωνιών και κρατών να αποδεχθούν πρόσφυγες προκειμένου να μη φθάσουν στο δικό τους σπίτι χωρίς να υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές απλώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα επιδερμικά και ίσως να εκκολάπτει ακραία στοιχεία. Όπως φάνηκε στην πράξη κανένα οδόφραγμα ή φράχτης δεν μπορεί να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα.
Η πολιτική του εγκλωβισμού και εξαθλίωσης δεν έχει αποδώσει. Η Ευρώπη, αν θέλει να χτυπήσει το αίσθημα ανασφάλειας, θα πρέπει να αλλάξει πολιτική. Όπως μετά τον Μεγάλο Πόλεμο αντιμετώπισε τις μετακινήσεις πληθυσμών εντός των ορίων της έτσι πρέπει να κάνει και τώρα με τις ροές από τα νοτιοανατολικά της σύνορα. Αντί για «αποζημιώσεις» προς κάποια κράτη μέλη, η Ε.Ε. θα μπορούσε να δημιουργήσει υποδομές για την ομαλή ένταξη και φιλοξενία προσφύγων.
Να εκπονήσει μακροπρόθεσμη πολιτική παραμονής των προσφύγων μέχρι να μπορούν να επιστρέψουν με ασφάλεια στους τόπους τους. Η Ε.Ε. θα μπορούσε να έχει κάνει περισσότερα.
Όσο η κατάσταση παραμένει ως έχει σήμερα το φάντασμα που έσυρε τη Γηραιά Ήπειρο σε δύο πολέμους θα βρυχάται. Η Ε.Ε. θα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αρκετά από τα σημερινά προβλήματά της μόνο αν αγκαλιάσει πραγματικά τον πόνο κατατρεγμένων και όχι στη λογική «Με τον παρά μου και τη μαγκιά μου».
