ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

H ανάγκη αναστοχασμού της Κ.Δ.

Του Γιάννη Ιωάννου

Του Γιάννη Ιωάννου

Η στρατηγική συμφωνία της Ελλάδας με τη Γαλλία για την απόκτηση τριών φρεγατών Belh@rra αλλά και το σκέλος της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ Αθήνας και Παρισιού δεν δίνει μόνον τέλος στο σήριαλ με τον εκσυγχρονισμό του στόλου του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, την «φρεγατιάδα» όπως την είχε βαφτίσει το σύνολο του ελλαδικού ειδικού Τύπου, αλλά ανοίγει και μια συζήτηση για τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. που στη μετάBrexit και μετά-Μέρκελ εποχή δείχνει να αναζητεί τον ρόλο της σε ένα διεθνές περιβάλλον με πολλαπλές προκλήσεις. Το «Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία» δείχνει να αποκτάει σάρκα και οστά ιδίως μετά τη συμφωνία AUKUS και το στρατηγικό άδειασμα της Γαλλίας από την Ουάσινγκτον και το Λονδίνο –με φόντο τις εξελίξεις στο υποσύστημα του Ινδο-Ειρηνικού. Η Ανατολική Μεσόγειος εξάλλου ως αναδυόμενο περιβάλλον συγκρούσεων –στις οποίες δεσπόζουν τα ελληνοτουρκικά και το άλυτο Κυπριακό– δείχνει να υπαγορεύει και τις νέες στρατηγικές προτεραιότητες του ευρωπαϊκού Νότου, που «κείται μακράν» από τις αντίστοιχες στρατηγικές προκλήσεις της Ευρώπης στα ανατολικά σύνορά της –και δη στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Το αν η απόκτηση των γαλλικού σχεδιασμού πλοίων θα ανατρέψει τις ισορροπίες στο Αιγαίο και θα δημιουργήσει συνθήκες πολλαπλασιασμού ισχύος ως προς την αποτροπή του τουρκικού αναθεωρητισμού αποτελεί ένα ζήτημα που θα διαφανεί στην πορεία. Όπως και σε ποιο βαθμό η στρατηγική συνεργασία Γαλλίας - Ελλάδας θα λειτουργήσει ως καταλύτης υπερχειλίσεων (spill-over effects) και για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη για την πολύπαθη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στους τομείς της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Είναι ζητήματα εξάλλου όλα αυτά που πρέπει να προσεγγιστούν με τη δύναμη των ιδεών, τον πολιτικό σχεδιασμό και το όραμα της εξέλιξης και όχι με τεχνογνωσιακούς όρους όπως η σύγκριση των τεχνικών δυνατοτήτων των ίδιων των οπλικών συστημάτων. Ως εκ τούτου, στα πλοία υπάρχουν άνθρωποι πάνω και όσο προηγμένες κι αν είναι οι τεχνολογίες και ο οπλισμός που φέρουν, τη διαφορά, πάντα, την κάνει ο ανθρώπινος παράγοντας.

Στην ελληνόφωνη ανάλυση ωστόσο επικράτησε για ακόμη μία φορά η υπερβολή. Από το ότι η Γαλλία θα συνδράμει στρατιωτικά την Ελλάδα σε περίπτωση θερμού επεισοδίου με την Τουρκία μέχρι τις αναλύσεις στις οποίες θα καταστήσουν ξαφνικά την Ελλάδα σε περιφερειακή υπερδύναμη. Η ψυχραιμία και η ορθολογιστική αποτίμηση των δεδομένων αντικαθίσταται, σε αυτό το επίπεδο, από συναισθηματισμούς, ιδεοληπτικό οπαδισμό και μη ορθή αντίληψη βασικών στρατηγικών εννοιών όπως η αποτροπή, η ανάσχεση, η ουσία της αντιαεροπορικής άμυνας ή της αεροπορικής υπεροχής, η διοικητική μέριμνα και η ηγεσία. Έννοιες που χάνονται συνήθως σε ιστορικούς παραλληλισμούς άνευ ουσίας, σε νοσταλγικές στρατιωτικές εποποιίες άλλων αιώνων και σε κάμποσο αυτισμό για ωφέλιμα βεληνεκή, ραντάρ που «κλειδώνουν» και πυραυλικά συστήματα –που ενίοτε μεταφράζονται στον ελληνόφωνο Τύπο ως «πύραυλοι κρουαζιέρας». Στην Κύπρο –που δεν έχει καν τη ναυτική παράδοση και τις στρατιωτικές δυνατότητες της Ελλάδας στη θάλασσα ή ανήκει στο ΝΑΤΟ– βιώσαμε τα ίδια αφηγήματα και με τις Τριμερείς και με την έλευση του γαλλικού αεροπλανοφόρου «Σαρλ Ντε Γκωλ» στην Κύπρο. Η «συμμαχιολογία» καλά κρατεί μαζί με γερές δόσεις ευσεβοποθισμού και στρατηγικές αναβαθμίσεις που δεν μεταφράζονται σε αντίστοιχα συμβόλαια και στρατηγικές συμφωνίες όπως αυτή της Αθήνας με το Παρίσι για την απόκτηση φρεγατών. Η ημικατεχόμενη Κύπρος, των γόνων ΠΕΠ που βρίσκουν τρόπους να μην πηγαίνουν έφεδροι, έχει πολύ δρόμο ακόμη να διανύσει για μια αξιόπιστη πολιτική άμυνας κι ασφάλειας που θα αναβαθμίζει ποιοτικά τις δυνατότητες της Εθνικής Φρουράς αλλά και που θα κοιτάζει την ουσία και τα concepts πέριξ αυτού και όχι απλώς τα οπλικά συστήματα ως αντικείμενα επιδόσεων.

Η στρατηγική συμφωνία Ελλάδας - Γαλλίας αποτελεί ένα τέλειο παράδειγμα για να αναστοχαστεί η Κ.Δ. στη βάση της θεμιστόκλειας ρήσης του «πάταξον μεν, άκουσον δε», όταν ο Θεμιστοκλής επέμεινε στον Ευρυβιάδη να αντιμετωπίσουν την απειλή του περσικού στόλου στη Σαλαμίνα έναντι του Ισθμού. Και συχνά στην Κύπρο η γεωπολιτική ανάλυση, η εκτίμηση του ρίσκου και της απειλής και η αξιολόγηση των στρατηγικών κινδύνων σχεδιάζεται και εκτελείται από ανθρώπους που δεν ακούν. Και που επιθυμούν να κάνουν αυτό που θα τους επιφέρει ή προσωπικά οφέλη ή που θα εξυπηρετήσει το εσωτερικό ακροατήριο και τη μικροπολιτική (ή «μεγαλοπολιτική» τους) ατζέντα. Οι καιροί αλλάζουν και οι κίνδυνοι παραμένουν στο υποσύστημα όπου η Κύπρος βρίσκεται και προσπαθεί να επιβιώσει. Και απαιτείται όραμα προκειμένου να ευδοκιμήσουν οι συνθήκες για τη διασφάλιση της επιβίωσης –σε εθνικό επίπεδο. Κανείς, ούτε οι Γάλλοι, δεν θα πολεμήσει για τον κυπριακό ελληνισμό. Αυτό καλό θα ήταν να το βάλουμε καλά μέσα στο κεφάλι μας. Και να πορευτούμε με τα δεδομένα που έχουμε ενώπιόν μας.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Γιάννη Ιωάννου

Γιάννης Ιωάννου: Τελευταία Ενημέρωση

Το ζήτημα της εναντίωσης στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση οφείλουμε να το δούμε πιο εκτενώς γιατί δυνητικά θα γεννήσει πολιτικές ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς από τον ανασχηματισμό είναι πως δεν θα είναι ο τελευταίος της τρέχουσας κυβέρνησης Χριστοδουλίδη ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Το κοινό συμπέρασμα είναι αν μπορεί η Κύπρος όντως να παράξει ένα οικονομικό μοντέλο που θα είναι υγιές και με πλήρη διαφάνεια ...
Του Γιάννη Ιωάννου
X