Χριστουγεννιάτικα

Η μαζική μετανάστευση ισλαμιστών στην ήπειρο επανέφερε στον πολιτικό λόγο κάποιων ηγετών το θέμα της «χριστιανικής Ευρώπης». Λίγο αργά είναι η αλήθεια, αφού από τον «καταστατικό χάρτη» της Ενώσεως είχε αποκλεισθεί κάθε αναφορά στον χριστιανισμό κατά τη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας των ευρωπαϊκών εθνών και για πολλούς αιώνες στη συνέχεια.

Δεν είναι, ωστόσο, πρώτη φορά, που η πολιτική «επιστρατεύει» τον χριστιανισμό όταν ευρίσκεται ενώπιον καινοφανούς προκλήσεως που αδυνατεί να διαχειρισθεί με τα συνήθη μέσα. Οταν πριν από έναν αιώνα οι μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία στη Ρωσία και το κήρυγμα της κοινωνικής και οικονομικής ισότητος είχε αρχίσει να ασκεί σαγήνη στους πολίτες, η Δύση αντιμετώπισε πρόβλημα δυσεπίλυτο.

Τότε ένας Ιταλός ιερέας, ο Λουίτζι Στούρτζο, μαζί με άλλους ομοϊδεάτες του, προχώρησε το 1919 – κατόπιν αδείας του Πάπα Βενέδικτου ΙΕ΄– στην ίδρυση του Ιταλικού Λαϊκού Κόμματος. Θεωρητική βάση του κόμματος αυτού ήταν η «Καθολική Κοινωνική Διδασκαλία» του 1891, του Πάπα Λέοντος Γ΄, που υποστήριζε την κατανομή του πλούτου, ασκούσε κριτική στον καπιταλισμό και εκ παραλλήλου στον σοσιαλισμό.

Στις εκλογές που διεξήχθησαν τον ίδιο χρόνο στην Ιταλία, το κόμμα του Λουίζι Στούρτζο απέσπασε το 20,6% και επί μία τριετία υπήρξε ο ρυθμιστικός παράγων των πολιτικών εξελίξεων σε αυτή τη χώρα. Κυρίως όμως το Ιταλικό Λαϊκό Κόμμα ήταν ο πρόδρομος των χριστιανοδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης.

Διερωτάται κανείς ποιες από εκείνες τις αρχές καθορίζουν σήμερα την πολιτική των Ευρωπαίων Χριστιανοδημοκρατών. Αλλά δεν είναι αυτό το κύριο θέμα. Η μείζων αντίφαση προκύπτει από το γεγονός ότι οι θεσπιζόμενες νέες «ευρωπαϊκές» κοινωνικές συμπεριφορές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις παραδοσιακές αρχές της Εκκλησίας. Και αυτό είναι φυσικό, αφού η ενωμένη Ευρώπη οικοδομήθηκε στη βάση της διδασκαλίας των Διαφωτιστών, που ήσαν στην καλύτερη των περιπτώσεων αγνωστικιστές και ασφαλώς πολέμιοι της Εκκλησίας.

Η «χριστιανική Ευρώπη», ως σύνθημα πολιτικό, απλώς αποτελεί έκφραση αμηχανίας. Εκεί όπου οι αρχές του Διαφωτισμού περί ισότητος, αδελφοσύνης και ελευθερίας δεν φαίνεται να λειτουργούν αποτελεσματικά, επιστρατεύεται ο χριστιανισμός προς άρση πολιτικών αδιεξόδων, δίχως να σταματά η υπονόμευση των αξιών που αυτός πρεσβεύει. Αλλά με αυτόν τον τρόπο οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνωρίζουν ότι η θρ

ησκεία εξακολουθεί να είναι και ένας φορέας σημαντικότατης ισχύος στο επίπεδο της επί Γης ζωής. Βεβαίως για τους φιλακόλουθους χριστιανούς ισχύουν άλλα. Η Γέννηση του Θεανθρώπου, που εορτάζεται σε δύο ημέρες, αποτελεί σκάνδαλο για την ανθρώπινη σοφία. Ταπεινή η Γέννηση του Ιησού και καταισχύνη ο τρόπος του θανάτου του. Αλλά η δύναμις του πιστού «εν ασθενεία τελειούται». Και όχι με τα τεχνάσματα που κάποιοι επινοούν για την ανάκτηση ισχύος. Κάτι ανάλογο έπραξε και ο δικτάτορας της Σοβιετικής Ενώσεως Ιωσήφ Στάλιν, όταν στη διάρκεια του Πολέμου άνοιξε τις εκκλησίες. Και σήμερα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ως υπέρμαχος της Ορθοδοξίας. Σε λίγο οι «χριστιανοί» δεν θα χωρούμε στον Παράδεισο. Ενόψει των Χριστουγέννων, η στήλη εύχεται Χρόνια Πολλά.