Το λάθος του κ. Γιούνκερ

Το επιχείρημα του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί «με όλους τους υπουργούς της Αυστρίας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όπως συνεργάζομαι άλλωστε με τον ακροδεξιό κυβερνητικό εταίρο του κ. Τσίπρα» μπορεί να θεωρείται σπόντα εναντίον του Ελληνα πρωθυπουργού, ο οποίος καυχιέται για την προοδευτικότητά του και θέλει να ξεχνάει σε ποιο δεκανίκι βασίζεται. Εάν αυτός ήταν ο μοναδικός στόχος του προέδρου της Επιτροπής, τότε μικρό το κακό.

Η δήλωση του κ. Γιούνκερ, όμως, σηματοδοτεί κάτι πιο επικίνδυνο, για το οποίο ο κ. Τσίπρας μπορεί να καμαρώνει – η «νομιμοποίηση», η ευρύτερη αποδοχή κομμάτων των άκρων. Ο Ελληνας πρωθυπουργός, μάλιστα, μπορεί να δηλώσει πατρότητα και για το άλλο επιχείρημα του κ. Γιούνκερ, πως η κυβέρνηση του Σεμπάστιαν Κουρτς «έχει ξεκάθαρη φιλοευρωπαϊκή στάση και αυτό είναι που έχει αξία για μένα». Αφενός, η ευκολία με την οποία ο κ. Τσίπρας συνέζευξε τον Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς με τους Ανεξάρτητους Ελληνες του Πάνου Καμμένου, με σχεδόν μόνο κοινό σημείο τον πόθο τους για την εξουσία και την ανατροπή προηγούμενων πολιτικών, ήταν σαφέστατη απόδειξη ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Ετσι, εάν για τον κ. Γιούνκερ το ζητούμενο είναι η «φιλοευρωπαϊκή στάση», τότε δεν έχει τόση σημασία ποιος ισχυρίζεται ότι εκφράζει αυτήν τη στάση και με ποιες ιδέες θα κυβερνήσει. Αφετέρου, η πορεία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με τη θεαματική στροφή μετά το δημοψήφισμα του 2015, ίσως ενθάρρυνε τον κ. Γιούνκερ να πιστεύει ότι οι μυλόπετρες της ευρωπαϊκής ιδέας μπορούν να αλέσουν τα πάντα. Η τούμπα του κ. Τσίπρα, με άλλα λόγια, μπορεί να καθησυχάζει τους ταγούς της Ε.Ε. ότι και οι σημερινές ηγεσίες της Ουγγαρίας και της Πολωνίας θα επιστρέψουν, αργά ή γρήγορα, στον σωστό δρόμο.

Το λάθος του κ. Γιούνκερ είναι ότι η ελληνική περίπτωση δεν είναι κατάλληλο προηγούμενο για να διακινδυνεύσει ο ίδιος την αβασάνιστη αποδοχή ακραίων πολιτικών στην εξουσία σε άλλες χώρες. Οι κ. Τσίπρας και Καμμένος είναι πρώτα συμφεροντολόγοι, όχι ιδεολόγοι. Δηλαδή, γι’ αυτούς οι ιδεολογίες και οι ιδεοληψίες είναι αναγκαίες μόνον όσον αφορά την εξυπηρέτηση του στόχου, που σήμερα είναι η διατήρηση της εξουσίας. Η ζημία που προκαλούν βαραίνει πρωτίστως τη χώρα μας και πολύ λιγότερο –ίσως ουδόλως– την Ευρώπη. Σε χώρες όπου οι ιδέες των πολιτικών συνδέονται με τις πράξεις τους, οι συνέπειες θα δοκιμάσουν ευθέως τις αρχές της Ευρώπης και τη συνοχή της. Ας μην πιστεύουν στις Βρυξέλλες ότι η «διαχείριση» μιας ανερμάτιστης κυβέρνησης στην Αθήνα τούς καθιστά τόσο ικανούς ώστε να μπορούν να υποτιμούν τον κίνδυνο της αποδοχής ακραίων ιδεών και πολιτικών.