Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων Κύπρου και αριστίνδην υποψήφιος με το ΔΗΚΟ Γιώργος Κουντούρης μιλάει στην «Κ» για την Ορχήστρα και λέει: «Ο θεσμός αυτός, κατά τη γνώμη μου, εκπροσωπεί την ελπίδα στη χώρα μας. Διδάσκει κάτι περισσότερο από μουσική, διδάσκει ήθος, συνέπεια, πειθαρχία, αγάπη και καλοσύνη». Ο κ. Κουντούρης λέει ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ορχήστρα Νέων σήμερα, πέραν των προβλημάτων που δημιουργεί η υγειονομική κατάσταση, είναι η στέγη. Θεωρεί ότι η εμπλοκή του με την πολιτική δεν θα επηρεάσει την Ορχήστρα: «Είναι αναφαίρετο δικαίωμα οποιουδήποτε πολίτη τόσο να εργάζεται όσο και να επιλέξει την εμπλοκή του με τα κοινά. Δεν πρόκειται να υπάρξει καμία σύγχυση».
–Συμφωνική Ορχήστρα Νέων… από τις καλύτερες παγκοσμίως λέτε…
–H Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου υπάρχει εδώ και 35 χρόνια. Ως έφηβος, ήμουν κι εγώ μέλος της. Εκεί είχα την πρώτη μουσική μου κοινωνικοποίηση. Όταν ανέλαβα την Ορχήστρα το 2013, πρότεινα στο τότε Διοικητικό Συμβούλιο να μετατοπισθούν εσωτερικά κονδύλια, ώστε ο προϋπολογισμός και εν συνεχεία ο στρατηγικός σχεδιασμός να γίνει επενδυτικός και να λειτουργεί αφήνοντας παρακαταθήκες. Σήμερα, η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου είναι η μοναδική ορχήστρα νέων ανά το παγκόσμιο, η οποία εμφανίζεται θεσμικά κάθε χρόνο στο Μέγαρο Φίλων Μουσικής της Βιέννης (Musikverein). Ο θεσμός αυτός, κατά τη γνώμη μου, εκπροσωπεί την ελπίδα στη χώρα μας. Διδάσκει κάτι περισσότερο από μουσική, διδάσκει ήθος, συνέπεια, πειθαρχία, αγάπη και καλοσύνη.
–Τι εννοείτε «επενδυτικός»;
–Στο παρελθόν, η ορχήστρα απαρτιζόταν από μία ποσόστωση από Κύπριους και για κάθε συναυλία προσκαλούντο παιδιά και ενισχύσεις από το εξωτερικό. Αυτό απαιτούσε τεράστια ποσά, μια ορχηστρική παράσταση κόστιζε μέχρι και 100.000 ευρώ. Με τη νέα στρατηγική, το ποσό που δαπανούνταν για να προσκληθούν ξένοι μουσικοί, επενδύθηκε στην Ακαδημία, ώστε να εκπαιδευτεί το εγχώριο δυναμικό, να επιλυθεί το πρόβλημα της υποστελέχωσης και να δημιουργηθεί μια συνέπεια στη μουσική εκπαίδευση και μια παρακαταθήκη μέσω της Ακαδημίας της Ορχήστρας. Σήμερα, οι απόφοιτοι της Ακαδημίας γίνονται δεκτοί στα καλύτερα τριτοβάθμια ιδρύματα μουσικής εκπαίδευσης.
–Ποιες άλλες ενέργειες έγιναν ή γίνονται;
–Αναβαθμίστηκε το πρόγραμμα σπουδών και συστηματοποιήθηκε. Το δε επίπεδο του καθηγητικού προσωπικού, είναι εξαιρετικό. Η πρόσληψη γίνεται από διεθνή επιτροπή, και σήμερα έχουμε περίπου 40 καθηγητές, οι οποίοι προσλαμβάνονται μετά από ανοικτούς, διεθνείς διαγωνισμούς. Η Ακαδημία, έχει πλέον 100 φοιτητές. Ταυτόχρονα, η Ορχήστρα έχει ανοικτές τις πόρτες της για όλα τα παιδιά, από όλη την Κύπρο, από οποιονδήποτε πρωτογενή μουσικό εκπαιδευτικό θεσμό της Κύπρου. Το δε ΣymphoΠedia, ένα πρωτότυπο μαθησιακό σύστημα, διευκολύνει την ένταξη από την πρωτογενή (ατομική) μουσική εκπαίδευση στην ορχήστρα και ταυτόχρονα μεγιστοποιεί την απόδοση των επενδύσεων και των πόρων που διατίθενται για τον θεσμό αυτό.
–Υπάρχει εγχώριο ταλέντο που πιο πριν πήγαινε χαμένο; Σήμερα αξιοποιείται αυτό το ταλέντο;
–Στη διαμόρφωση ενός επιτυχημένου μουσικού, πολύ μικρό ρόλο παίζει το ταλέντο, το παν είναι η εργασία, η πειθαρχία και η συστηματικότητα. Ως λαός, βέβαια, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το έχουμε. Ποτέ, όμως, δεν δέχθηκα ότι υπάρχει παιδί ατάλαντο. Το πρόβλημα βρισκόταν στη συστηματοποίηση των προσπαθειών. Η Κύπρος είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δεν έχει ακόμη διαμορφώσει εθνικές σχολές, είτε στη μουσική, είτε σε οποιαδήποτε άλλη τέχνη (οι υπόλοιπες χώρες το έχουν κάνει πριν από περίπου 150 χρόνια). Η εργασία που γίνεται στη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου αμβλύνει αυτό το πρόβλημα.
–Θεωρείται από μερίδα της κοινωνίας ότι ο θεσμός της Συμφωνικής Ορχήστρας είναι ελιτίστικος…
–Να μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Είμαστε ίσως ο μόνος πολιτιστικός θεσμός στην Κύπρο, ο οποίος απολαμβάνει πληρότητα θεάτρων σε οποιαδήποτε συναυλία. Προσπαθούμε, πάντως, σε κάθε σεζόν να εντάξουμε ένα ευρύ ρεπερτόριο: όπερα, μπαλέτο, συμφωνικό ρεπερτόριο, συναυλίες με καλλιτέχνες όπως η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, ο Μάριος Φραγκούλης, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Οι πόρτες για τον όμορφο κόσμο της μουσικής είναι ανοικτές για όλους.
–Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων της Κύπρου;
–Πέραν των προβλημάτων που δημιουργεί η υγειονομική κατάσταση, αυτό που χρειαζόμαστε είναι στέγη. Αυτό εντάσσεται στο τρίπτυχο ανάπτυξης μιας πολιτιστικής πολιτικής, η οποία περιλαμβάνει, πέραν της στέγασης, και τη δημιουργία ενός καλλιτεχνικού επιμελητήριου, το οποίο να αξιολογεί και να προστατεύει το επάγγελμα του καλλιτέχνη, ενώ φαίνεται ότι το θέμα δημιουργίας μιας εθνικής σχολής έχει σχεδόν επιλυθεί.
–Πώς σχολιάζετε τη μουσική εκπαίδευση στα σχολεία;
–Στα δημοτικά σχολεία, τα παιδιά διδάσκονται ελάχιστη μουσική, ελάχιστη τέχνη, πολλές φορές από μη εξειδικευμένους καθηγητές. Αυτό είναι πρόβλημα και πρέπει να αλλάξει. Η εκπαίδευση της τέχνης πρέπει να προσεγγιστεί με περισσότερη σοβαρότητα.
Δικαίωμά μου να ασχοληθώ με τα κοινά
–Αριστίνδην υποψήφιος με το ΔΗΚΟ, μήπως βάζετε τον θεσμό σε κομματικές περιπέτειες και τον χρωματίζετε;
–Σε μια Πολιτεία, η οποία σέβεται τα συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών της και λειτουργεί με τρόπο ευνομούμενο, δεν θα είχαμε τέτοια διλήμματα. Θα ακολουθηθεί κάθε έννομη διαδικασία. Είναι αναφαίρετο δικαίωμα οποιουδήποτε πολίτη τόσο να εργάζεται όσο και να επιλέξει την εμπλοκή του με τα κοινά. Δεν πρόκειται να υπάρξει καμία σύγχυση. Αν άλλοι θέλουν να την προκαλέσουν, αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να το ελέγξω.
–Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την πολιτική; Δεν σας φοβίζει ότι οι όποιες επιθέσεις γίνουν προς το πρόσωπό σας θα αντανακλούν και στην Ορχήστρα;
–Αντιθέτως, αν αυτές οι προσπάθειες βοηθήσουν τη μουσική και τον Πολιτισμό, θα είμαι ευτυχισμένος. Είναι πεποίθησή μου ότι η κυπριακή Πολιτεία από τη γέννησή της έχει διαπράξει ένα μεγάλο σφάλμα: θεώρησε ότι μπορεί να επιτύχει οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία χωρίς να έχει πρώτα επενδύσει στην παιδεία και στον πολιτισμό. Θεωρώ ότι όλα πρέπει να ρυθμιστούν και να προκύψουν από την παιδεία και τον πολιτισμό. Αυτός ακριβώς είναι και ο νεοτερισμός που φέρνει η δική μου υποψηφιότητα, γιατί, αν δεν είχα κάτι καινούργιο να προσφέρω, δεν θα προσπαθούσα καν, θα σιωπούσα.
–Έχετε κατηγορηθεί για ατασθαλίες, για εργασιακή παρείσφρηση, πώς απαντάτε;
–Επιτρέψτε μου να σας διορθώσω – δεν κατηγορήθηκα μόνο για αυτά, κατηγορήθηκα για χίλια δυο πράγματα, μουσικά και μη. Επίσης, δεν κατηγορήθηκα γενικά, κατηγορούμαι συστηματικά, από συγκεκριμένη πένα, εδώ και δυόμισι χρόνια. Ως πρώτη, φυσική μου αντίδραση, πάντοτε έρχεται η αυτοκριτική, και βεβαίως ο οποιοσδήποτε έλεγχος, όχι μόνο είναι ευπρόσδεκτος αλλά και επιβάλλεται. Στο τέλος της ημέρας, όταν τίποτα δεν τεκμηριώνεται και το μένος και η λάσπη συστηματοποιούνται, αυτό που απομένει είναι να σεβαστώ την αντίθετη άποψη. Ωστόσο, με ανησυχεί το γεγονός, ότι σε όλα αυτά τα δημοσιεύματα, το οποία εξ όσων καταλαβαίνω προέρχονται από την ίδια πένα, διακρίνεται ξεκάθαρα μια κοινή, τρομακτική συνισταμένη: μια ρητορική μίσους και ρατσισμός προς συγκεκριμένη εθνοτική ομάδα. Αυτό με ανησυχεί τόσο ως καλλιτεχνικό διευθυντή όσο και ως πολίτη. Πέραν του ότι, στην ορχήστρα έχουμε παιδιά και γονείς που ανήκουν σε αυτή την ομάδα, ένα μεγάλο μέρος του κυπριακού πληθυσμού, ανήκουν επίσης σε αυτή. Η ρητορική μίσους και ο ρατσισμός, έρχονται σε σύγκρουση όχι μόνο με ό,τι πιστεύω ως άνθρωπος, αλλά και με ό,τι διδάσκουμε στα παιδιά στην ορχήστρα: σεβασμό στη διαφορετικότητα, ανεκτικότητα, αγάπη. Στην ορχήστρα έχουμε παιδιά από 10-15 διαφορετικές εθνικότητες. Σε καμία περίπτωση δεν θα δεχτώ να βρει οποιοδήποτε παιδί κλειστές τις πόρτες τις ορχήστρας ή οποιαδήποτε άλλη πόρτα λόγω της καταγωγής του. Θεωρώ ότι τέτοιες αντιλήψεις ξεπεράστηκαν εδώ και δεκαετίες.
–Γιατί πιστεύετε ότι τονίζεται η «ρωσικότητα»; Βέβαια, είστε πρόεδρος του λεγόμενου «ρωσικού» κόμματος…
–Δεν μπορώ να το γνωρίζω, αλλά αν διαπιστώνετε και εσείς ότι τονίζεται, τότε επαληθεύονται τα πιο πάνω. Βέβαια μέρος των σπουδών μου έγινε στη Ρωσία, έχω φίλους Ρωσοκύπριους, η ίδια μου η κόρη κατάγεται κατά το ήμισυ από αυτή τη χώρα. Δεν βλέπω κάτι κολάσιμο, αλλά προφανώς, όλη η πολεμική, η οποία διαρκεί εδώ και δυόμισι περίπου χρόνια, βασίζεται στη θεώρηση του συγγραφέα ότι προασπίζομαι τα συμφέροντα αυτής της εθνοτικής ομάδας. Όσο αφορά το «Εγώ ο Πολίτης» – αν σε αυτό αναφέρεστε – είναι ένα κυπριακό κόμμα, εγγεγραμμένο στις αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν σε αυτό συμμετέχουν 2-3 Κύπριοι με καταγωγή από τη Ρωσία, αυτό δεν μπορεί να το κάνει Ρωσικό Κόμμα. Δηλαδή αν σε κάποιο άλλο κόμμα συμμετέχουν Τουρκοκύπριοι, Αγγλοκύπριοι, Γερμανοκύπριοι, το κόμμα θεωρείται τουρκικό, αγγλικό, γερμανικό κ.λπ.; Το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας απαγορεύει τη λειτουργία ξένων κομμάτων, την εγγραφή μελών σε άτομα που δεν έχουν την κυπριακή υπηκοότητα, καθώς και τη δραστηριοποίηση οποιουδήποτε κόμματος το οποίο εξυπηρετεί τα συμφέροντα οποιασδήποτε άλλης χώρας. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να διανείμει συνταγματικά δικαιώματα ανάλογα με τις συμπάθειες και αντιπάθειές του.
–Για όσα σας καταμαρτυρούν για τις σχέσεις σας με το δικηγορικό γραφείο του Νικόλα Παπαδόπουλου, με τον γενικό ελεγκτή τι λέτε;
–Δεν γνωρίζω αν ο Νικόλας Παπαδόπουλος έχει δικηγορικό γραφείο. Αν εννοείτε το γραφείο «Τάσσος Παπαδόπουλος και ΣΙΑ», πρόκειται για τον οίκο με τον οποίο επέλεξε να συνεργαστεί το Ίδρυμα Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου μέσω απόφασης του Διοικητικού του Συμβουλίου. Δεν είμαι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, είμαι υφιστάμενός του και δεν έχω κανένα λόγο στην απόφαση. Τον γενικό ελεγκτή, τον συνάντησα δύο φορές στη ζωή μου, στο γραφείο του, παρουσία μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων, σε θεσμικό πλαίσιο. Ως εργαζόμενος, ελέγχομαι από την υπηρεσία του ετησίως. Γενικότερα, υπάρχει μια προσπάθεια παρουσίασής μου, ως ενορχηστρωτή μιας ευφάνταστης κατάστασης, κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Όλα τα ερωτήματα που τίθενται απαντήθηκαν από το Δ.Σ., η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει κάνει τον νενομισμένο και τακτικό της έλεγχο και αναμένεται αυτή η έκθεση να δημοσιευθεί.
–Λέγεται ότι υπάρχει καθυστέρηση στη δημοσιοποίηση…
–Εξ όσων γνωρίζω, η Ελεγκτική Υπηρεσία στο πλαίσιο του ετήσιου ελέγχου, έχει ελέγξει το Ίδρυμα, ζήτησε να παραδοθούν μεγάλος αριθμός εγγράφων με συγκεκριμένη προθεσμία, το Ίδρυμα ανταποκρίθηκε εμπρόθεσμα, η διαδικασία βρίσκεται σε ενδιάμεσο στάδιο όπου ζητούνται περαιτέρω πληροφορίες για ερωτήματα που προέκυψαν και η τελική έκθεση ετοιμάζεται. Δεν διαπιστώνω καμία καθυστέρηση.
–Σε δέκα χρόνια από σήμερα πώς θα θέλατε να δείτε τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου, αλλά και τη χώρα.
–Θέλω να ευτυχήσω να δω τον Κύπριο Πολίτη να μη χρειάζεται να συμβιβάζεται συνέχεια, αλλά να μπορεί να κάνει όνειρα. Η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου σαν ιδέα είναι κτήμα των παιδιών, της δουλειάς τους, των καθηγητών, είναι κτήμα των ονείρων τους. Δεν είναι δικό μου έργο, εγώ δεν είμαι παρά ένας ρυθμιστικός παράγοντας ενός θεσμού ο οποίος τρέφεται από τις προσδοκίες για μια καλύτερη κοινωνία, μια κοινωνία με πολιτισμό.
