Της Δώρας Αντωνίου
Διαστάσεις πολύπλευρης κρίσης, που θέτει σε δοκιμασία τις σχέσεις της χώρας με ευρωπαϊκούς θεσμούς, εταίρους και συμμάχους, αλλά και όμορες χώρες, λαμβάνει η τεράστια πρόκληση της διαχείρισης των μεγάλων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών που διέρχονται διά των ελληνικών εδαφών, στην οποία, περισσότερο από ποτέ, η χώρα μας δείχνει απομονωμένη. Η Αθήνα προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας προς την Αυστρία για την πρωτοβουλία της Βιέννης να συγκαλέσει διάσκεψη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων χωρίς να προσκαλέσει την Ελλάδα, ενέργεια που ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς χαρακτήρισε «μη φιλική».
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε συνομιλία με τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, που για το τρέχον εξάμηνο ασκεί την προεδρία της Ε.Ε., διαμαρτυρήθηκε σε υψηλούς τόνους για την αδυναμία της Ενωσης να διασφαλίσει την τήρηση των συμφωνηθέντων στη Σύνοδο Κορυφής, αιφνιδιάζοντας την Αθήνα. Την ίδια στιγμή, η Αγκυρα καθιστά σαφές ότι αντιλαμβάνεται τη συμφωνία για νατοϊκή εμπλοκή στην ανάσχεση των προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών ως μεγάλη ευκαιρία για να προωθήσει τις πάγιες αξιώσεις της στο Αιγαίο, ενώ τα βόρεια χερσαία σύνορα της χώρας ουσιαστικά έχουν κλείσει, εγκλωβίζοντας στην Ελλάδα μεγάλους αριθμούς προσφύγων.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η κυβέρνηση στρέφει σήμερα την προσοχή της στη διάσκεψη της Βιέννης για να διαπιστώσει εάν θα επιβεβαιωθούν οι διαβεβαιώσεις που έφθασαν χθες στην Αθήνα, σύμφωνα με τις οποίες από τη διάσκεψη των υπουργών Εσωτερικών και Εξωτερικών της Αυστρίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων θα πρέπει να αναμένονται θετικές ειδήσεις, όσον αφορά τη διέλευση προσφύγων από τα εδάφη τους και το άνοιγμα των συνόρων με την Ελλάδα. Παράλληλα, η Αθήνα εκτιμά πως σύντομα θα ενεργοποιηθούν οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών, καθώς θεωρεί ότι ο νατοϊκός μηχανισμός μπορεί να «απαντήσει» πειστικά στα προσκόμματα που προβάλλει η Αγκυρα για την κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου. Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι «προετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα και εργαζόμαστε πάνω σε σενάρια διαχείρισης μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων».
Το αποτέλεσμα της σημερινής διάσκεψης στη Βιέννη θα καταδείξει εάν η Ελλάδα βρίσκεται ήδη απέναντι σε κατάσταση γενικευμένου αποκλεισμού των χερσαίων συνόρων της ή εάν το προηγούμενο διήμερο αποτελεί μια άσχημη παρένθεση, που, όμως, συνολικά η Ευρώπη αφήνει πίσω της και επιμερίζεται το βάρος των προσφυγικών ροών μέχρι τουλάχιστον την έκτακτη σύνοδο για το προσφυγικό, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 7 Μαρτίου.
Σε κάθε περίπτωση, στην κυβέρνηση βρίσκονται σε επιφυλακή, καθώς κυβερνητικά στελέχη παραδέχονται ότι τις τελευταίες ημέρες υπήρξε αιφνιδιασμός. Προτεραιότητα για την κυβέρνηση αποτελεί η προετοιμασία, σε περίπτωση που τα σύνορα παραμείνουν κλειστά, συνολικού σχεδίου για τη φιλοξενία σημαντικά μεγαλύτερων αριθμών προσφύγων και μεταναστών από αυτούς για τους οποίους είχε γίνει σχεδιασμός. Οπως παραδέχθηκε χθες η κυβερνητική εκπρόσωπος, Ολγα Γεροβασίλη, «η κυβέρνηση είχε κάνει σχεδιασμό με βάση τους συμφωνηθέντες αριθμούς», ενώ τις τελευταίες ημέρες οι ροές αυξήθηκαν. Λεπτομέρειες του σχεδιασμού αυτού, πάντως, δημοσιοποιούνται με το σταγονόμετρο, υπό την ανησυχία αντιδράσεων από τις τοπικές κοινωνίες.
