Του Βασίλη Νέδου
Ανησυχία προκαλεί στην Αθήνα η τουρκική επιλογή κλιμάκωσης στο Αιγαίο, όχι μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη συμφωνία για αναθέρμανση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), στο ανώτατο δυνατό επίπεδο.
Την Τρίτη πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα Μπουράκ Οζουγκέργκιν κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου και του επιδόθηκε διάβημα για την παρενόχληση του ελικοπτέρου Σινούκ που μετέφερε την 25η Μαρτίου τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα από την Αίγινα στο Αγαθονήσι (την επίδοση διαβήματος ζήτησε από την πρώτη στιγμή η Ν.Δ.).
Εκτός από το περιστατικό το οποίο περιέγραψε αμέσως αφότου προσγειώθηκε στο Αγαθονήσι ο ίδιος ο κ. Τσίπρας, κατά την 25η Μαρτίου, ημέρα εθνικής αλλά και θρησκευτικής εορτής, οκτώ τουρκικά μαχητικά πραγματοποίησαν συνολικά 47 παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου. Η τουρκική αεροπορική κινητικότητα σε μία ημέρα που με βάση το μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ παραβιάζει και τα δύο χαρακτηριστικά, εθνικής και θρησκευτικής εορτής, αντιμετωπίζεται από την Αθήνα ως μια ένδειξη αμφιθυμίας, που δεν αιτιολογείται αποκλειστικά με κριτήρια προεκλογικής έντασης.
Η βαρύτητα που έχει αποδώσει ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην προεκλογική καμπάνια για τις δημοτικές εκλογές της ερχόμενης Κυριακής αποτελεί αδιαμφισβήτητα έναν παράγοντα που ενισχύει την τουρκική νευρικότητα. Συμμετέχει σε αυτή ο ίδιος, απευθύνει ομιλίες δύο και τριών ωρών, έχοντας μετατρέψει τις εκλογές για τους μεγάλους δήμους σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα.
Επιπλέον, με ραγδαίους ρυθμούς τα στοιχεία της τουρκικής οικονομίας βαίνουν επιδεινούμενα, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερη πίεση στον κ. Ερντογάν. Ως προς καθαυτό το περιστατικό που αφορά την παρενόχληση του Σινούκ που μετέφερε τον κ. Τσίπρα, εκτιμάται πως εντάσσεται στην πάγια τουρκική αντίληψη ότι το Αγαθονήσι (κατοικημένο νησί του Νομού Δωδεκανήσου) εντάσσεται στις λεγόμενες «γκρίζες ζώνες». Υπενθυμίζεται ότι και πέρυσι τον Απρίλιο, το ελικόπτερο που μετέφερε τον κ. Τσίπρα από τη Ρόδο στη Ρω είχε δεχθεί παρενόχληση από τουρκικά μαχητικά. Τη Δευτέρα, τα μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.) βρίσκονταν ήδη στον αέρα, καθώς το ΓΕΑ γνώριζε ήδη από το Σάββατο για τη μετακίνηση του πρωθυπουργού στο Αγαθονήσι.
Τα τουρκικά μαχητικά πετούσαν σε χαμηλό ύψος (6.000 πόδια) όταν κατευθύνθηκαν προς το πρωθυπουργικό ελικόπτερο, το οποίο βρισκόταν σε ύψος 1.500 ποδιών. Το Σινούκ χαμήλωσε άμεσα στα 500 πόδια πάνω από το Αιγαίο, ενώ τα ελληνικά μαχητικά προχώρησαν στην αναχαίτιση, μη επιτρέποντας την ολοκλήρωση της παρενόχλησης, δηλαδή την πτήση των τουρκικών πάνω από το ελικόπτερο που μετέφερε τον κ. Τσίπρα. Η απόσταση που χώριζε το Σινούκ από τα τουρκικά ελικόπτερα αποτελεί και τη λεπτομέρεια που επικαλούνται οι Τούρκοι προκειμένου να αρνηθούν την παρενόχληση. Πάντως, έμπειροι παρατηρητές τόνιζαν ότι οι επιβαίνοντες στο Σινούκ μπορούσαν να έχουν πολύ καθαρή και άνετη οπτική επαφή με όσα συνέβαιναν ανάμεσα στα ελληνικά και τα τουρκικά μαχητικά.
Τις προηγούμενες ημέρες, πάντως, οι δηλώσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Τσιρώνη για τη γεωγραφία του Καστελλόριζου προκάλεσαν σύγχυση αλλά και πολιτικές αντιδράσεις. Ο κ. Τσιρώνης φάνηκε να μην αντιλαμβάνεται ότι οι εθνικές θέσεις για τις θαλάσσιες ζώνες του συμπλέγματος της Μεγίστης δεν επηρεάζονται από τη γεωγραφική θέση των νησιών, αλλά επαφίενται στο πάγιο ελληνικό αίτημα για καθορισμό τους με βάση το διεθνές δίκαιο.
Στα ζητήματα «χαμηλής» πολιτικής που συμφωνήθηκαν ανάμεσα σε Αγκυρα και Αθήνα φαίνεται πως υπάρχει πλέον πρόοδος. Χθες, οι επιχειρηματίες της ακτοπλοϊκής εταιρείας που έχει αναλάβει τη σύνδεση Λαυρίου - Σμύρνης ανακοίνωσαν ότι πλέον στην ιστοσελίδα της (aegeanseaways.com) είναι δυνατή η αγορά εισιτηρίων για τα δρομολόγια που ξεκινούν στις 2 Ιουνίου.
