Kathimerini.gr
Σε κλίμα παγκόσμιας αβεβαιότητας και θυμού θα λάβει χώρα η αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, με την έλευση του Ντόναλντ Τραμπ να βρίσκει τους Γερμανούς και τους Κινέζους οργισμένους, τους ηγέτες του ΝΑΤΟ νευρικούς και τους ομολόγους τους στην Ε.Ε. ανήσυχους. Μόλις λίγες μέρες πριν ορκιστεί πρόεδρος, ο Τραμπ έχει καταφέρει μέσω ορισμένων αντιφατικών συνεντεύξεων να αναζωπυρώσει τις εντάσεις της χώρας του με την Κίνα και να εξοργίσει παράλληλα τους δυτικούς συμμάχους των ΗΠΑ, αποφεύγοντας την ίδια στιγμή να ασκήσει οποιαδήποτε κριτική στη Ρωσία και στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στη συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε την Κυριακή και τη Δευτέρα στη Βρετανία και στη Γερμανία αντίστοιχα, ο Τραμπ χαρακτήρισε την Ε.Ε. απλώς «ένα μέσο επίτευξης στόχων για τη Γερμανία», προβλέποντας ότι το βρετανικό παράδειγμα θα βρει μιμητές, ενώ καταφέρθηκε και κατά της Αγκελα Μέρκελ για τα «καταστροφικά λάθη» που έκανε κατά την προσφυγική κρίση, αφήνοντας πολλούς πρόσφυγες να περάσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα. Επιπλέον, ανέφερε ότι εμπιστεύεται εξίσου τη Μέρκελ και τον Πούτιν, προφανώς μην υπολογίζοντας τις στενές σχέσεις και τη συμμαχία των ΗΠΑ με την Ε.Ε.
Στην επαύριον της δημοσίευσης της συνέντευξης, υπήρξε ομοφωνία σε κύκλους αναλυτών και αξιωματούχων ότι η κριτική που άσκησε ο Τραμπ στη Μέρκελ θα φέρει μπελάδες στις εσωτερικές σχέσεις της Δύσης, δεδομένης της σημασίας της καγκελαρίου ως φιγούρας σταθερότητας στην Ευρώπη και της προσπάθειάς της να επανεκλεγεί αργότερα αυτή τη χρονιά και θα ενισχύσει τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα που αποβλέπουν στη διάλυση της Ε.Ε.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η συνέντευξη του Τραμπ που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στη Wall Street Journal προκάλεσε οργή στο Πεκίνο, καθώς αμφισβήτησε την πολιτική της Κίνας, θέτοντας ερωτήματα για το υπάρχον καθεστώς των σχέσεων της Κίνας με την Ταϊβάν. Τα σχόλια του Τραμπ «αποτελούν μία ευθεία επίθεση στη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων που οικοδομήσαμε μετά το 1945 και μία αποκήρυξη της ιδέας ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ηγούνται της Δύσης», σχολίασε ο Νίκολας Μπερνς, πρώην ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, ο οποίος διετέλεσε και σύμβουλος της προεδρικής καμπάνιας της Χίλαρι Κλίντον.
«Το να χαρακτηρίζεις το ΝΑΤΟ απαρχαιωμένο, να υποστηρίζεις ανοιχτά την αποσύνθεση της Ε.Ε. και να δυσφημείς έτσι τη Μέρκελ, τοποθετώντας την στο ίδιο επίπεδο με τον Πούτιν, σημαίνει ουσιαστική ρήξη με 70 χρόνια αμερικανικής πολιτικής και στρατηγικής σκέψης, την οποία οι Ρεπουμπλικανοί υποστηρίζουν από τον Αϊζενχάουερ μέχρι σήμερα», προσέθεσε επιπλέον ο Μπερνς, τονίζοντας ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί τη βασική διαχωριστική γραμμή μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας.
Στο μεταξύ, η συνέντευξη του Τραμπ δεν άφησε ανεπηρέαστη και τη Μ. Βρετανία, καθώς ο ενθουσιασμός του τελευταίου για το Brexit φαίνεται να ασκεί επιπλέον πίεση στη Βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, η οποία έδωσε χθες μια σημαντική ομιλία αναφορικά με τα πλάνα της για το Brexit. Οσον αφορά τις αντιδράσεις, οι αναφορές του δισεκατομμυριούχου αντιμετωπίστηκαν με ψυχραιμία από την καγκελάριο Μέρκελ, η οποία σχολίασε ότι αυτό που έχει σημασία είναι τι θα πράξει ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος όταν αναλάβει την προεδρία.
Λιγότερο άνετος εμφανίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, αναφέροντας με σιγουριά ότι τα σχόλιά του «έχουν προκαλέσει έκπληξη και αναταραχή» στις Βρυξέλλες και όχι μόνο, και ανησυχίες στο εσωτερικό της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Δεν έλειψαν και εκείνοι που δεν πήραν τόσο στα σοβαρά τις δηλώσεις του Τραμπ, θεωρώντας ότι προέβη σε αυτές για να έχει απλώς όλες τις επιλογές ανοιχτές, όπως για παράδειγμα ο Ρόμπιν Νίμπλετ, επικεφαλής του ερευνητικού ιδρύματος Chatman House, το οποίο εδρεύει στο Λονδίνο. Εν τω μεταξύ, καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο απερχόμενος Αμερικανός πρέσβης στη Γερμανία, Τζον Εμερσον, ο οποίος δήλωσε ότι βλέπει σημάδια πίστης του Τραμπ στο ΝΑΤΟ και στην αφοσίωση των ΗΠΑ στους Ευρωπαίους συμμάχους τους, σημειώνοντας ότι οι μέχρι τώρα αναφορές του δεν πρέπει να θεωρηθούν πλήρως αντιπροσωπευτικές της εξωτερικής πολιτικής που θα ακολουθήσει.
Παρ’ όλα αυτά, με την Ευρώπη να βρίσκεται σε μία εξαιρετικά μεταβατική χρονιά με εκλογές στην Ολλανδία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και πιθανώς στην Ιταλία και τον φόβο της επικράτησης λαϊκιστικών κομμάτων να πλανάται πάνω από την Ε.Ε., πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραμένουν εξαιρετικά ανήσυχοι για τις πιθανές καταστροφικές συνέπειες των λεγομένων του Τραμπ.
