ΑΜΠΕ
Θυμός - πείνα - αγανάκτηση ήταν το κοκτέιλ «αντί-Μακρόν» που τα έκανε χθες «γυαλιά-καρφιά» και έβαλε φωτιές στη Λεωφόρο των Ηλύσιων, στο Παρίσι. Σπασμένα οδοφράγματα, ένα ρυμουλκό που ανατράπηκε και τυλίχθηκε στις φλόγες, τσακισμένα κιγκλιδώματα, ήταν αργά μέσα στη νύχτα τ' απομεινάρια της μαζικής κινητοποίησης.
«Μανύ, απατεώνα» (Manu imposteur), γράφει το τεράστιο πλακάτ που απευθύνεται στον Εμανουέλ (Μανύ) Μακρόν, με φόντο την Αψίδα του Θριάμβου. Το κρατά ψηλά ομάδα διαδηλωτών ντυμένων με κίτρινα γιλέκα, όπως οι χιλιάδες που κατέκλυσαν σιγά σιγά τη λεωφόρο των Ηλυσίων.
Ο θυμός τους είναι γραμμένος στην πλάτη των κίτρινων γιλέκων τους: «Μακρόν μας απομυζάς», «μας ρουφάς τα ευρώ», «μας αρμέγεις», «ξεχείλισε το ποτήρι από τους φόρους», ή ακόμα: «Μακρόν κλέφτη - ψεύτη - είμαστε το 99%», «είναι η επανάσταση - ισότητα - αλληλεγγύη - αδελφοσύνη».
Ασυνήθιστη σε βίαια επεισόδια η Λεωφόρος των Ηλύσιων, στολισμένη ήδη για τα Χριστούγεννα με τις φωταψίες σε όλα τα δένδρα κατά μήκος της, είχε κάτι το παράδοξο χθες, με τα αποκαΐδια καταμεσής.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Κριστόφ Καστανέ, είχε ελπίσει ότι τα «κίτρινα γιλέκα» θα περιορίζονταν στο πεδίο του Άρεως πίσω από τον πύργο του Άιφελ, όπου ο εισαγγελέας Παρισίων είχε δώσει την άδεια για τη συγκέντρωση. Ήταν... χωρίς να έχει καταλάβει την πραγματική βούληση των διαδηλωτών. Τα «κίτρινα γιλέκα» θεώρησαν το πεδίο του Άρεως «παγίδα» για «παρκάρισμα» και βεβαίως δεν πήγε σχεδόν κανείς.
Αυτό που ήθελαν οι διαδηλωτές, πολλοί από τους οποίους ταξίδεψαν όλη τη νύχτα για να φτάσουν στο Παρίσι, ήταν η καρδιά της πόλης, η πλατεία Κονκόρντ, εκεί όπου στις μνήμες των Γάλλων παραμένει η εικόνα του επαναστατημένου λαού που τιμώρησε τους βασιλιάδες του.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κυκλοφόρησε η παρομοίωση του Εμανουέλ Μακρόν με την Μαρία Αντουανέτα χάρη στην περίφημη φράση της: «δεν έχει ο λαός ψωμί; ας φάει παντεσπάνι!» Την παρομοίωση αποτόλμησε ο βουλευτής Φρανσουά Ρουφέν, του κόμματος Ανυπότακτη Γαλλία. Μέσω Twitter, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο Μακρόν είναι Μαρία Αντουανέτα: δεν μπορείτε να γεμίσετε το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου σας; αγοράστε νέο αυτοκίνητο! Δεν μπορείτε να αγοράσετε πετρέλαιο θέρμανσης; Αλλάξτε λέβητα!».
Να σημειωθεί ότι ο υπουργός Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέ κατηγόρησε την Μαρίν Λεπέν ότι με τις δηλώσεις της ώθησε τα «κίτρινα γιλέκα» να κατέβουν στη Λεωφόρο των Ηλύσιων, πράγμα που αντίκρουσε με ειρωνεία η τελευταία αλλά και οι ίδιοι οι διαδηλωτές, οι οποίοι αρνούνται κάθε πολιτικοποίηση του κινήματός τους. Από ορισμένους πολιτικούς παρατηρητές μάλιστα θεωρήθηκε ότι η απόδοση ευθυνών στη Λεπέν ήταν μια ατυχής προσπάθεια της ηγεσίας να φέρει εκ νέου τους Γάλλους μπροστά στο δίλημμα «Μακρόν ή Λεπέν» ενόψει των ευρωεκλογών.
Φορολογικό «ραλμπόλ» (ras-le-bol)
Μπορεί η κινητοποίηση των «κίτρινων γιλέκων» να ξεκίνησε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αφορμή τις αυξήσεις στα καύσιμα, γρήγορα όμως διευρύνθηκε σε σειρά διεκδικήσεων κατά των φορολογικών αυξήσεων που υφίστανται οι Γάλλοι από το 2013.
Έτσι το κυρίαρχο σύνθημα σήμερα είναι κατά του «φορολογικού ραλμπόλ», έκφραση που πρώτος χρησιμοποίησε το 2013 ο τότε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί εξαιτίας της αύξησης των φόρων στους δύο πρώτους προϋπολογισμούς κατά την πενταετία του Φρανσουά Ολάντ.
Πέντε χρόνια μετά, έρευνα του Ινστιτούτου Ιpsos για λογαριασμό της εφημερίδας Le Monde που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, επιβεβαιώνει ότι η σχέση των Γάλλων με τη φορολογία παραμένει δύσκολη: μια μικρή πλειοψηφία μόλις το 54% έναντι του 46% θεωρεί ότι η πληρωμή των φόρων αποτελεί ηθική «υποχρέωση του πολίτη». Παράλληλα το 74% των φορολογούμενων θεωρεί ότι δεν επωφελείται δικαίως από το σύστημα, ανάλογα με τη συμμετοχή του.
Άλλη έρευνα του Odoxa-Dentsu για την εφημερίδα Figaro και το δίκτυο France-Info δείχνει ότι 8 Γάλλοι στους 10 (για την ακρίβεια 77%) εκτιμούν ότι η κινητοποίηση των «κίτρινων γιλέκων» είναι δικαιολογημένη. Ένα πολύ υψηλό ποσοστό, το 78% θεωρεί ότι τα «κίτρινα γιλέκα» αγωνίζονται για το γενικό συμφέρον, το 77% εκτιμά ότι οι διαδηλωτές έχουν κουράγιο και το 62% πιστεύει ότι οι διαδηλωτές δεν είναι βίαιοι.
Τέλος, το 82% των Γάλλων θεωρεί ότι ο Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει να ακυρώσει τις αυξήσεις στα καύσιμα τον ερχόμενο Ιανουάριο.
