Κόκκινος συναγερμός σήμανε το βράδυ της Κυριακής στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις μετά την απόφαση της Ουάσιγκτον να διακόψει την παροχή τουριστικών θεωρήσεων σε πολίτες της Τουρκίας. Πρόκειται για απόφαση η οποία προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στο πολιτικό και οικονομικό προσκήνιο της Τουρκίας. «Οι εξελίξεις της τελευταίας περιόδου υποχρέωσαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναθεωρήσει τις υποσχέσεις της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας σχετικά με την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και του προσωπικού της Αντιπροσωπείας των ΗΠΑ», τονίζει η αμερικανική πλευρά στο σχετικό ανακοινωθέν της.
Στην συνέχεια, η Ουάσιγκτον τονίζει τα εξής: «Κατά την διάρκεια της διαδικασίας της αναθεώρησης, με σκοπό την μείωση του αριθμού των επισκεπτών στην πρεσβεία και στα προξενεία μας, από τώρα και στο εξής, αναστέλλονται όλες οι υπηρεσίες στις διπλωματικές αντιπροσωπείες των ΗΠΑ για λήψη βίζας η οποία δεν εμπίπτει στην κατηγορία των μεταναστών».
Η νέα απόφαση αναστατώνει την τουρκική πλευρά, η οποία σπεύδει να συσχετίσει την νέα εξέλιξη με τις νέες κινήσεις της Τουρκίας στην Συρία και στο Κουρδικό Ζήτημα σε στενή συνεργασία με το Ιράν και την Ρωσία. Τούρκοι αναλυτές υπενθυμίζουν ότι πρόκειται για ένα ιστορικής σημασίας, πρωτόγνωρο μέτρο, το οποίο επιβάλλει η αμερικανική πλευρά στην Τουρκία. «Ακόμη και στην περίοδο της εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο οι εξελίξεις δεν είχαν φτάσει σε τόσο κρίσιμο σημείο», προσθέτουν οι Τούρκοι αναλυτές, οι οποίες εκφράζουν μεγάλο προβληματισμό για τον αντίκτυπο της νέας εξέλιξης, στο διπλωματικό πεδίο και στην τουρκική οικονομία.
Οι λόγοι που κρύβονται πίσω από την νέα εξέλιξη
Ποιοι παράγοντες κρύβονται πίσω από την νέα κίνηση της τουρκικής πλευράς; Καλά ενημερωμένες πηγές, απαντώντας στο συγκεκριμένο ερώτημα, εστιάζουν στις τελευταίες εξελίξεις που αφήνουν την σκιά τους στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα ολοκληρώθηκε ένα έτος από την φυλάκιση ενός Αμερικανού θρησκευτικού λειτουργού, ο οποίος υπηρετούσε στην Τουρκία για πάνω από μια εικοσαετία. Πριν από λίγες ημέρες, ο Πρόεδρος της Τουρκίας έφτασε στο σημείο να προτείνει στις ΗΠΑ την ανταλλαγή του εν λόγω κρατούμενου με τον Φετχουλλάχ Γκιουλέν. Λίγο μετά, οι τουρκικές αρχές προχώρησαν στην σύλληψη ενός τουρκικής καταγωγής εργαζόμενου του αμερικανικού προξενείου της Κωνσταντινούπολης, γεγονός που θορύβησε την Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, το συγκεκριμένο άτομο διαδραμάτισε συγκεκριμένο ρόλο στο αποτυχημένο πραξικόπημα και διατηρεί σχέσεις με το Κίνημα Γκιουλέν. Την ίδια στιγμή ο φιλοκυβερνητικός τύπος της Τουρκίας ζητά την φυλάκιση και άλλων υπαλλήλων των αμερικανικών αντιπροσωπειών. Λίγους μήνες νωρίτερα, οι τουρκικές αρχές είχαν συλλάβει ένα ακόμη στέλεχος αμερικανικού προξενείου, αυτή την φορά των Αδάνων, με την κατηγορία ότι είναι μέλος του ΡΚΚ. Κατά την ίδια περίοδο, η Τουρκία προσέγγισε την Ρωσία και το Ιράν με αποτέλεσμα την ανάπτυξη κοινής στρατηγικής για την Συρία και το Κουρδικό Ζήτημα.
Επίσης, στην Τουρκία ξεκίνησε δημόσια συζήτηση για τον μελλοντικό ρόλο της νατοϊκής βάσης του Ίντιρλικ. Mέσα στα εν λόγω πλαίσια έντασης ο απερχόμενος Πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία σε συνέντευξη τύπου την οποία παραχώρησε πρόσφατα απέκλισε δημοσιογράφους του φιλοκυβερνητικού τύπου και εξαπέλυσε νέα επίθεση κατά της Άγκυρας. Στον υπόβαθρο αυτών των δηλώσεων βρισκόντουσαν εξελίξεις όπως ο αντίκτυπος της αγοράς ρωσικού πυραυλικού συστήματος από την Τουρκία και η δημοσίευση στον τουρκικό τύπο ονόματα περιοχών στην Συρία όπου βρίσκονται οι αμερικανικές δυνάμεις.
Ο περιφερειακός αντίκτυπος και οι εξελίξεις που ακολουθούν
Σύμφωνα με όσα μετέδωσε την νύχτα της Κυριακής, η Χουριέτ, η Τουρκία επέβαλλε παρόμοιο εμπάργκο για βίζα σε Αμερικανούς πολίτες. Η ανακοίνωση ήρθε από την Πρεσβεία της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το νέο μέτρο ήρθε για να μείνει στο προσκήνιο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, τότε η τουρκική πλευρά θα εστιάσει την προσοχή της και σε σειρά άλλων μέτρων. Πρώτα από όλα, ενδέχεται ο Πρέσβης της Τουρκίας στην Αμερική να κληθεί στην Άγκυρα για διαβουλεύσεις. Παράλληλα, αναμένονται νέες πρωτοβουλίες που αφορούν την μελλοντική παρουσία των αμερικανικών συμφερόντων στην Τουρκία. Tούρκοι και Αμερικάνοι αναλυτές θεωρούν ως «κρίσιμες» τις νέες εξελίξεις και αναφέρονται στον περιφερειακό αντίκτυπο τους.
Τουρκικές πηγές αναφέρουν σε αυτό το μέσο ότι οι νέες εξελίξεις αφορούν εκτός από τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, το μέλλον της ευρύτερης περιοχής, αλλά και μια σειρά ζητημάτων όπως η κρίση στην Συρία και στο Ιράκ, το Κυπριακό, το Αιγαίο κ.ο.κ.
