Kathimerini.gr
Το όνομα του υποψηφίου ή του οργανισμού που θα καταφέρει να κερδίσει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, αναμένεται να ανακοινωθεί σήμερα, στις 12:30 (ώρα Κύπρου): Ντόναλντ Τραμπ, Κιμ Γιονγκ Ουν, Μουν Τζε – ιν, Αλέξης Τσίπρας, Ζόραν Ζάεφ, είναι μερικοί από τους φετινούς 331 υποψήφιους.
Στη λίστα περιλαμβάνεται η ακτιβίστρια που έδωσε πνοή στο κίνημα κατά της σεξουαλικής κακοποίησης με το hashtag #MeToo, Amanda Ngugen, η γυναικολόγος Ντένις Μουκουέγκε από τον Κονγκό και η νεαρή Γιαζίντι Νάντια Μουράντ, πρώην σκλάβα του σεξ της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
Ανάμεσα στους άλλους υποψήφιους, η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου όπως οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ρωσία όπως η MKO Μemorial και η εφημερίδα Novaia Gazeta.
Οι φετινοί υποψήφιοι έφτασαν τους 331, από αυτούς 216 είναι πρόσωπα και 115 οργανισμοί. Το ρεκόρ των υποψηφιοτήτων ανήκει στο 2016, οπότε και είχαμε 376 υποψήφιους
Η λίστα είναι μυστική, έτσι δίνεται η ευκαιρία για πλήθος προγνωστικών.
Σύμφωνα με τα sites στοιχημάτων, οι ηγέτες της Νότιας και της Βόρειας Κορέας Μουν Τζε-ιν και Κιμ Γιονγκ-ουν αντίστοιχα συγκεντρώνουν μεγάλες πιθανότητες.
«Από την μία πλευρά, οι κορεατικές εξελίξεις είναι, μάλλον, το πιο θεαματικό γεγονός της χρονιάς στον τομέα αυτόν. Αλλά, από την άλλη πλευρά αναρωτιέμαι μήπως είναι πρόωρο να δοθεί το βραβείο γι΄αυτό», σχολιάζει ο διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) Νταν Σμιθ.
Αλλωστε, το παθητικό του Κιμ Γιονγκ-ουν στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν συνηγορεί υπέρ των πιθανοτήτων αυτών.
Το Νομπέλ Ειρήνης μόνο στον Μουν Τζε-ιν; Εκανε καλή δουλειά για την προώθηση της ειρήνης στους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πιονγκτσάνγκ, σχολιάζει ο σουηδός καθηγητής Πέτερ Βάλενστιν, ειδικός σε θέματα διεθνούς πολιτικής.
Ο Τραμπ επικρατεί του Μακρόν
Με 7 προς 1, ο Αμερικανός πρόεδρος είναι επικεφαλής του πρώτου τρίο στο site στοιχημάτων Bettson, πολύ μπροστά από τον Εμανουέλ Μακρόν, την Τερέζα Μέι και τον Βλαντίμιρ Πούτιν, που ακολουθούν με 75 προς 1.
Αλλά έναν τέτοιο βραβείο θα ήταν ανάρμοστο, απαντά ο Νταν Σμιθ, ο οποίος επικαλείται τις πολύ αρνητικές για την ειρήνη αποφάσεις του Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τις διεθνείς συμφωνίες για το Κλίμα και για το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν.
Αλλωστε, η μόνη πρωτοβουλία που έγινε γνωστή και προτείνει τον Τραμπ για το Νόμπελ Ειρήνης ακυρώθηκε διότι προερχόταν από έναν άνθρωπο που κατηγορείται για πλαστοπροσωπία.
Τα βραβεία Νόμπελ Ειρήνης έχουν υποκύψει από καταβολής στην αίγλη των αρχηγών κρατών. Πλήθος ηγέτες (μεταξύ των οποίων τέσσερις Αμερικανοί πρόεδροι) έχουν λάβει το βραβείο:
Θίοντορ Ρούσβελτ (ΗΠΑ, 1906), Κάρελ Ασερ (Ολλανδία, 1911), Γούντροου Ουίλσον (ΗΠΑ, 1919), Γιάλμαρ Μπράντινγκ (Σουηδία, 1921), Βίλυ Μπραντ (Δυτική Γερμανία, 1971), Εϊσάκου Σάτο (Ιαπωνία, 1974), Ανουάρ Σαντάτ και Μεναχέμ Μπέγκιν (Αίγυπτος-Ισραήλ, 1978), Λεχ Βαλέσα (Πολωνία, 1983), Οσκαρ Αριας (Κόστα Ρίκα, 1987), Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (ΕΣΣΔ, 1990), Αούνγκ Σαν Σου Κι (Μιανμάρ, 1991), Νέλσον Μαντέλα - Φρεντερίκ Ντε Κλερκ (Νότια Αφρική, 1993), Γιασέρ Αραφάτ-Σιμόν Πέρες-Γιτζάκ Ράμπιν (Παλαιστίνη-Ισραήλ, 1994), Κιμ ντε Τζουνγκ (Νότια Κορέα, 2000), Τζίμι Κάρτερ (ΗΠΑ, 2002), Μάρτι Αχτισάαρι (Φινλανδία, 2008), Μπαράκ Ομπάμα (ΗΠΑ, 2009), Ελεν Τζόνσον Σίρλιφ (Λιβερία, 2011), Χουάν Μανουέλ Σάντος (Κολομβία, 2016). Ενώ υποψήφιοι έχουν υπάρξει ακόμη και ο Χίτλερ (1939), ο Μουσολίνι (1935) και ο Στάλιν (1945 και 1948).
Πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν θα έπρεπε το βραβείο να απονέμεται σε αρχηγούς κρατών που έχουν προωθήσει τη βία ως μέσο επίλυσης των διαφορών και κατά καιρούς έχουν εκφραστεί για ορισμένες προσωπικότητες σοβαρές αμφιβολίες ενώ για άλλες έχουν υπάρξει σοβαρές αντιδράσεις. Ομως η λάμψη που προσδίδει στους ηγέτες το αξίωμα, εξαγνίζει, αποπολιτικοποιεί, τους θεμελιώνει στην αιωνιότητα -κάτι που ίσως εξηγεί έως ένα βαθμό τους κρουνούς δακρύων εκατομμυρίων πολιτών στην απώλεια αιματοβαμμένων δικτατόρων.
Προ ημερών η νορβηγική επιτροπή απέκλεισε το ενδεχόμενο -λόγω απαγορευτικών κανονισμών- να αφαιρεθεί το βραβείο από την Αούνγκ Σαν Σου Κι, μετά έκθεση του ΟΗΕ, η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η ηγέτιδα της χώρας δεν χρησιμοποίησε το κύρος της για να αποτρέψει τη γενοκτονία κατά των μουσουλμάνων Ροχίνγκια στη Μιανμάρ (η Αούνγκ Σαν Σου Κι είχε τιμηθεί με το βραβείο ενώ βρισκόταν σε κατ΄οίκον περιορισμό και το παρέλαβε μετά 21 χρόνια). Ο Μαχάτμα Γκάντι (σύμβολο της μη-βίας) δεν το έλαβε ποτέ. Ηταν υποψήφιος το 1937, το 1938, το 1939, το 1947 και το 1948, τη χρονιά που δολοφονήθηκε. Εκείνη τη χρόνια δεν απονεμήθηκε βραβείο, ως φόρος τιμής, σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής, προς το πρόσωπο του Ινδού ηγέτη.
Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται από το 1901 «στο πρόσωπο που είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αδελφοποίηση των εθνών, στην κατάργηση ή τη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων και στη διεξαγωγή και προώθηση ειρηνευτικών διαδικασιών», σύμφωνα με τη διαθήκη του Σουηδού βιομηχάνου και εφευρέτη Αλφρεντ Νόμπελ. Δεν απονεμήθηκε 19 φορές (κατά την τριετία του Α' Παγκοσμίου Πολέμου 1914 -1916, το 1918, 1923, 1924, 1928, 1932, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο 1939-1943, το 1948, 1955, 1956, 1966, 1967, 1972). Από το 1973 και για τα επόμενα 45 χρόνια απονέμεται ανελλιπώς. Πέρυσι το βραβείο έλαβε η ICAN, συνασπισμός ΜΚΟ από 100 χώρες για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων.
