Kathimerini.gr
Υπάρχει ένα βίντεο που «παίζει» πολύ τις τελευταίες μέρες στα social media. Μια οικογένεια Ιρακινών φτάνει στη Λέσβο. Είναι κομμάτι του κύματος των εκατομμυρίων προσφύγων που προσπαθούν να περάσουν στην Ευρώπη. Εχουν μαζί τη γάτα τους, τον Kunkush, που όμως φτάνοντας στην ακτή με μια από τις «γνωστές» βάρκες, πανικοβάλλεται, το κουτί μεταφοράς ανοίγει κι αυτός χάνεται. Σε λίγες μέρες ζωόφιλοι ανακαλύπτουν ότι στο σημείο που ταΐζουν έχει έρθει μια καινούργια, άγνωστη γάτα, φοβισμένη και πεινασμένη. Με διαδικασίες σύνθετες που δεν είναι της παρούσης (αν και αξίζουν μιας ξεχωριστής παρουσίασης) βρίσκεται η ιρακινή οικογένειά της στη Νορβηγία όπου και καταλήγει τελικώς, σε ένα όμορφο καλαθάκι μεταφοράς ο γάτος Kunkush.
Την υποδοχή του από την οικογένεια βλέπουμε σε βίντεο στο site της εφημερίδας Guardian: Η οικογένεια, μάνα και παιδιά τον αγκαλιάζουν, τον φιλάνε, κλαίνε. Την ίδια στιγμή το κοινό, συνειδητά ή όχι –μάλλον όχι– ανακαλύπτει τα πρόσωπα πίσω από την εικόνα της προσφυγικής μάζας. Η μάζα των καταναλωτών ειδήσεων οδηγείται μέσω της ιστορίας του γάτου στην πρόσληψη μιας υπαρκτής ατομικότητας, ξαφνιάζεται και συγκινείται: Είναι άνθρωποι σαν κι εμάς! Είχαν ένα σπίτι, ένα σαλόνι, μια γάτα που αγαπούσαν. Μερικές φορές ξαφνιάζεται που συγκινείται. Επειδή, διακρίνοντας τα πρόσωπα πίσω από το «μαζικό κύμα προσφύγων», μπορεί ίσως να αντιληφθεί την απανθρωπιά αλλά και την παράξενη, αμφίθυμη, πάντα, κατάσταση μέσα στην οποία σε εγκλωβίζει η μαζικότητα, είτε βρίσκεσαι ανάμεσα στους πρόσφυγες είτε απλώς ανάμεσα στο παγκόσμιο τηλεοπτικό κοινό. Είναι αυτή η ίδια η μαζικότητα, η εξαφάνιση της ατομικότητας που διευκολύνει το καλύτερο και το χειρότερο της ανθρωπινότητάς μας: τη φιλανθρωπία, την ελεημοσύνη, την αδιαφορία. Οχι όμως και την πραγματική αλληλεγγύη, αφού αυτή προϋποθέτει ατομική ευθύνη απέναντι σε ό,τι συμβαίνει.
«Μη μας στέλνετε ρούχα και τρόφιμα, βοηθήστε μας να επιστρέψουμε στο σπίτι μας» κραυγάζει σπαρακτικά μια φωνή προσφυγική σε ένα άλλο βίντεο. Εννοεί «βοηθήστε μας να ξαναγίνουμε άτομα. Διεκδικήστε κι εσείς μαζί μας, με όποιον τρόπο μπορείτε, την επιστροφή σε μια ταυτότητα, σε ένα όνομα, σε ένα πρόσωπο, σε μια ζωή». Αλλά δεν είναι εύκολο. Οι δύο μάζες, οι πρόσφυγες και... οι άλλοι, κοιτούν ανήμπορες η μία την άλλη. Μερικές φορές μόνο ξαφνιάζονται, συγκινούνται ή και τρομάζουν όταν διακρίνουν τα πρόσωπα πίσω από την ομίχλη. Γιατί όλοι μπορεί να ταυτιστούν με κάποιον που είχε κάποτε ένα σαλόνι, μια κουζίνα και μια γάτα...
