ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Πέταξε πρώτος πιο γρήγορα και από τον ήχο

Αλλοι μιλούσαν για ένα αόρατο «τείχος» στο οποίο «έτρωγαν τα μούτρα» τους οι χειριστές που δοκίμαζαν να το σπάσουν

Kathimerini.gr

Ηλίας Μαγκλίνης

Το είχαν αποκαλέσει «δαίμονα». Κρυβόταν ψηλά στην τροπόσφαιρα και έσπερνε τον θάνατο όταν κάποιος πιλότος προσπαθούσε να τον προσπεράσει. Αλλοι μιλούσαν για ένα αόρατο «τείχος» στο οποίο «έτρωγαν τα μούτρα» τους οι χειριστές που δοκίμαζαν να το σπάσουν. Με τον καιρό πήρε την πιο κανονική του ονομασία: «φράγμα του ήχου».

Μπορούσε ο άνθρωπος να σπάσει το φράγμα του ήχου; Στη μετά το 1945 αμερικανική πολεμική αεροπορία, έλεγαν: Ναι. Στο μεταξύ, έχαναν τον ένα πιλότο μετά τον άλλο…

Ο «δαίμονας», η ταχύτητα του ήχου με άλλα λόγια, είχε μια πιο επιστημονική ονομασία: ΜΑΧ-1 (από τον φυσικό Ερνστ Μαχ). Οπως γράφει στο βιβλίο του «The Right Stuff» ο Τομ Γουλφ, η ταχύτητα διέφερε ανάλογα με τον καιρό και το ύψος. Σε μια αίθρια ημέρα, π.χ., με 15 βαθμούς Κελσίου, πετώντας στην επιφάνεια της θαλάσσης, ένα αεροπλάνο θα συναντούσε το φράγμα όταν έπιανε τα 760 μίλια την ώρα. Στις 40.000 πόδια ύψος, όπου η θερμοκρασία έπεφτε στους -15, το φράγμα του ήχου ήταν στα 660 μίλια την ώρα.

Η αμερικανική αεροπορία προτίμησε τις 40.000 πόδια, με το αεροπλάνο σε κάθετη βύθιση. Εκεί ήταν όπου όλα γίνονταν αλλόκοτα για το κάθιδρο ανθρωπάκι που ήταν σφηνωμένο στο στενάχωρο χειριστήριο: καθώς πλησίαζαν την ταχύτητα του ήχου, ο μοχλός πάγωνε στα χέρια τους, ακινητοποιούνταν, οι τουρμπίνες του αεριωθούμενου «μπούκωναν», τα όργανα έμοιαζαν να τρελαίνονται. Το αεροπλάνο έπεφτε σε απώλεια στήριξης, περιδινούνταν ανεξέλεγκτα και καρφωνόταν στο έδαφος. Κάπως έτσι είχε χάσει το 1946 τη ζωή του ο Τζέφρι ντε Χάβιλαντ, γιος του διάσημου αεροναυπηγού.

Ωσπου το 1947 ήρθε η σειρά ενός γιου αγροτών από τη Βιρτζίνια ονόματι Τσακ Γιέγκερ. Πάμε όμως λίγο πιο πίσω. Στις 12 Οκτωβρίου του 1944, την ημέρα που η Αθήνα απελευθερωνόταν από τους Γερμανούς, ο Γιέγκερ, είκοσι ενός ετών τότε, κατέρριψε με το αμερικανικό μαχητικό Μάστανγκ Ρ-51 πέντε (5!) Μέσερσμιτ (τόσα απαιτούνται για να ονομαστεί ένας χειριστής «άσος») και έγινε ο πρώτος που κατέρριπτε πέντε εχθρικά αεροπλάνα την ίδια ημέρα. Στις 6 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, ο Γιέγκερ κατέρριψε ένα από τα πρώτα αεριωθούμενα μαχητικά, το Μ-262, που οι Γερμανοί έριξαν στη μάχη. Μα ελικοφόρο που ρίχνει τζετ; Και όμως… Στις 20 Νοεμβρίου, ο Γιέγκερ κατέρριψε άλλα δύο γερμανικά αεροπλάνα, τύπου Φόκεγουλφ-190. Οταν πια έληξε ο πόλεμος, είχε επισήμως 13 καταρρίψεις (kills, κατά την αγγλόφωνη αεροπορική αργκό).

Το εκπληκτικό είναι ότι όλα αυτά ο Γιέγκερ τα πέτυχε αφού πρώτα καταρρίφθηκε ο ίδιος πάνω από τη Γαλλία. Τον Μάρτιο του 1944, τα πυρά ενός Φόκεγουλφ τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει το φλεγόμενο Μάστανγκ και να βρεθεί στο έδαφος με αρκετά τραύματα. Τελευταία στιγμή θα διαφύγει από τους πεζούς διώκτες του, ενώ θα τον πάρει υπό τη φτερούγα της η Μακί, η γαλλική αντίσταση. «Χθες τα έπινα στην Αγγλία επειδή είχα πετύχει την πρώτη μου κατάρριψη», γράφει στην αυτοβιογραφία του. «Σήμερα τα έπινε ένας Γερμανός επειδή είχε καταρρίψει εμένα».

Κοντά στη Μακί, θα περάσει δύο μήνες. «Ηξερα ότι για μένα ο πόλεμος είχε τελειώσει», γράφει. Ηταν ο κανονισμός: Αμερικανοί χειριστές που είχαν συνδεθεί με την Αντίσταση, εφόσον κατόρθωναν να επιστρέψουν στη βάση τους στην Αγγλία, στέλνονταν ως εκπαιδευτές στις ΗΠΑ προκειμένου να αποκλειστεί η πιθανότητα να καταρριφθούν εκ νέου και να υποχρεωθούν να δώσουν στοιχεία για τους αντιστασιακούς. «Οι Γερμανοί ήξεραν με λεπτομέρειες ποιον είχαν καταρρίψει. Αν έπεφτες ξανά στα χέρια τους, δεν το είχαν σε τίποτα να σου ξεριζώσουν τα νύχια προκειμένου να δώσεις ονόματα αντιστασιακών».

Τον Μάιο ο Γιέγκερ θα διασχίσει κρυφά τα Πυρηναία και θα βρεθεί στην Ισπανία. Εκεί, ο Αμερικανός ακόλουθος θα αναλάβει να τον στείλει, μαζί με άλλους πιλότους, πίσω στην Αγγλία. Η κυβέρνηση Φράνκο χρειαζόταν καύσιμα και η αμερικανική κυβέρνηση της τα παρείχε με διάφορα ανταλλάγματα, εν προκειμένω να κάνει τα στραβά μάτια στη μετάβαση των Αμερικανών χειριστών πίσω στην Αγγλία.

«Οσο ήμουν στη Γαλλία», γράφει ο Γιέγκερ, «το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να γυρίσω στην Αμερική και να παντρευτώ την Γκλένις. Με το που βρέθηκα όμως στην Αγγλία ξανά και είδα τους συμπολεμιστές μου, δεν υπήρχε ζήτημα: η θέση μου ήταν εκεί». Το ζήτημα έφτασε έως τον Αϊζενχάουερ. «Οταν με κατέρριψαν οι Γερμανοί, είχα μόλις οκτώ πολεμικές αποστολές. Θέλω να πολεμήσω», είπε στους ανωτέρους του. Λόγω έλλειψης χειριστών, το αίτημά του θα γίνει δεκτό. Πολέμησε και έγινε 2,5 φορές «άσος».

Μετά τον πόλεμο, ο Γιέγκερ έγινε χειριστής δοκιμαστικών αεροσκαφών. Πετούσε νέους τύπους, υποβάλλοντάς τα στις πιο ακραίες, επικίνδυνες, δοκιμασίες. Οχι τυχαία, εν καιρώ ειρήνης, οι περισσότεροι πεσόντες της αμερικανικής αεροπορίας ήταν test pilots.
Το άλλο εκπληκτικό με τον Γιέγκερ είναι ότι, όπως γράφει ο ίδιος, μικρός δεν είχε κανένα όνειρο να πετάξει. Ηταν όμως εξαιρετικά επιδέξιος με τις μηχανές, καταλάβαινε αμέσως πώς λειτουργούν, ενώ ήταν μοναδικός στο σημάδι. Κατατάχθηκε στην αεροπορία μόνο και μόνο διότι ήξερε πως δεν θα έκανε αγγαρείες και σκοπιές. Μάλιστα, στις πρώτες του πτήσεις πάθαινε ναυτία. «Στο πρώτο μου σόλο έτρεμα», γράφει. Πολύ γρήγορα, όμως, άρχισε να νιώθει το αεροπλάνο σαν στο σπίτι του και την πτήση το πιο φυσικό πράγμα. Οι εκπαιδευτές του έτριβαν τα μάτια τους.

Κάπως έτσι, στις 14 Οκτωβρίου του 1947, ο Γιέγκερ επιβιβάστηκε στο «μικρόσωμο» τζετ Bell Χ-1, το οποίο είχε βαφτίσει Glamorous Glennis (φόρος τιμής στη γυναίκα του), με στόχο να «αδράξει τον δαίμονα». Πέταξε ώς τις 42.000 πόδια και αμέσως μετά βούτηξε. Η βελόνα τρελάθηκε στα όργανα, αλλά χωρίς να το καταλάβει ο ίδιος, το φράγμα «έσπασε». «Μετά από τόσο άγχος, το φράγμα του ήχου αποδείχθηκε ότι ήταν μια άδεια λεωφόρος».

Στο έδαφος, βέβαια, ακούστηκε μια δυνατή έκρηξη. Ολοι νόμισαν ότι αυτό ήταν. Είχαν όμως κάνει λάθος και από τότε έως την ημέρα του θανάτου του, στις 7 Δεκεμβρίου του 2020 (στα 97 του!), ο Τσακ Γιέγκερ έγινε ζωντανός θρύλος. Αποστρατεύτηκε το 1975, αφού πέταξε περισσότερους από 350 τύπους αεροσκαφών. Ακόμη και για μερικούς νεαρούς Ελληνες Ικαρους που στέλνονταν από τη Σχολή Ικάρων για εκπαίδευση στην Αμερική το 1948-50, δεν υπήρχε παρά ένα όνομα: Τσακ Γιέγκερ.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X