ΚΥΠΕ
Το 2015 ήταν η χρονιά κατά την οποία συντελέστηκε μία παγκόσμια επίθεση κατά των βασικών ανθρώπινων ελευθεριών, με πολλές κυβερνήσεις να παραβιάζουν κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και εσκεμμένα να υπονομεύουν τους θεσμούς που προστατεύουν τα ατομικά δικαιώματα, είναι το πόρισμα της ετήσιας έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας που παρουσιάστηκε στο Λονδίνο.
Ο πόλεμος στη Συρία και όχι μόνο «δοκίμασε σοβαρά το περασμένο έτος την ικανότητα του διεθνούς συστήματος να αντιδρά σε κρίσεις και στον μαζικό εκτοπισμό ανθρώπων, με το συμπέρασμα να είναι ότι το σύστημα είναι θλιβερά ανεπαρκές», σημειώνει η έκθεση.
Για την Κύπρο σημειώνεται πως ορισμένες κατηγορίες αιτητών ασύλου και παράτυπων μεταναστών που δεν μπορούσαν να απελαθούν κρατούνταν για παρατεταμένες περιόδους, υπό ανεπαρκείς συνθήκες.
Επισημαίνεται ότι ο Ύπατος Αρμοστής του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα διατύπωσε ανησυχίες για τις σοβαρές ελλείψεις του κυπριακού συστήματος εξέτασης αιτήσεων ασύλου και συνέστησε βελτιώσεις των συνθηκών υποδοχής για τους αιτητές ασύλου.
Αναφέρεται επίσης ότι συνεχίστηκαν οι κατηγορίες για κακομεταχείριση υπόδικων κρατουμένων και μεταναστών σε κέντρα κράτησης από αξιωματούχους αρμόδιους για την επιβολή του νόμου.
Από την άλλη πλευρά, τονίζεται πως το Νοέμβριο η Βουλή των Αντιπροσώπων αναγνώρισε το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών να συνάπτουν σύμφωνα συμβίωσης, χωρίς να περιλαμβάνεται στη νομοθεσία το δικαίωμα υιοθεσίας για ζευγάρια του ίδιου φύλου και η νομική αναγνώριση των τρανσέξουαλ.
Παράλληλα αναφέρεται πως το 2015 αυξήθηκαν στην Κύπρο τα ποσοστά αναγνώρισης του στάτους διεθνούς προστασίας ευάλωτων ατόμων σε σχέση με το 2014.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται εξάλλου στην πρόοδο ως προς την εκταφή και ταυτοποίηση λειψάνων αγνοουμένων. Μεταξύ Αυγούστου 2006 και Ιανουαρίου 2015 είχαν ταυτοποιηθεί 625 αγνοούμενοι (476 Ελληνοκύπριοι και 149 Τουρκοκύπριοι) και τα οστά τους επιστράφηκαν στους οικείους τους, αναφέρει η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας.
Χρήση βίας στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αναφέρεται ότι η δραματική αύξηση στις αφίξεις μεταναστών και αιτούντων άσυλο προκάλεσε μεγαλύτερη επιβάρυνση του αναποτελεσματικού συστήματος υποδοχής. Γίνεται λόγος για μαζικές απελάσεις στα σύνορα με την Τουρκία και για συνέχεια στις καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία.
Κόλαφος για την Τουρκία
Κόλαφος είναι η έκθεση για την Τουρκία, καθώς αναφέρεται ότι η κατάσταση σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα επιδεινώθηκε σημαντικά μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου και το ξέσπασμα βίας μεταξύ του PKK και των ενόπλων δυνάμεων τον Ιούλιο.
Ως άνευ προηγουμένου χαρακτηρίζεται η πίεση επί των ΜΜΕ από την κυβέρνηση της Άγκυρας, με την ελευθερία έκφρασης να υποφέρει σημαντικά.
Η έκθεση συμπληρώνει ότι στην Τουρκία συνεχίστηκε να παραβιάζεται κατά το 2015 το δικαίωμα ειρηνικής συνάθροισης, καθώς επίσης συνεχίστηκε η υπερβολική χρήση βίας από την αστυνομία, η ασυλία για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η διάβρωση της δικαστικής ανεξαρτησίας.
Διαπιστώνεται, τέλος, ότι ενώ η χώρα έχει επιβαρυνθεί με 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες, πραγματοποιούνται αυθαίρετες κρατήσεις και απελάσεις ενώ είναι σε εξέλιξη διαπραγμάτευση με την ΕΕ.
