Τα rapid tests αντιγόνου, τα οποία επιστρατεύθηκαν από το Υπουργείο Υγείας για την μάχη με τον χρόνο όσον αφορά στον εντοπισμό περιστατικών του νέου κορωνοϊού, ήδη έχουν δώσει τα πρώτα τους αποτελέσματα, ωστόσο, υπάρχει η ανησυχία ότι η μέθοδος αυτή πρέπει να τύχει προσεκτικού χειρισμού. Αφ’ ενός, η ενδεχόμενη εμπορική της εκμετάλλευση και αφ’ ετέρου η ανησυχία των πολιτών για την υγεία τους, μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις και συμπεριφορές που θα περιπλέξουν την κατάσταση. Ήδη, φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να ασκούνται πιέσεις για διάθεση αυτού του εξοπλισμού ανίχνευσης αντιγόνου στην αγορά, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για τα λάθη και τα σφάλματα τα οποία μπορεί να γίνουν κατά την προσπάθεια εντοπισμού των θετικών στον ιό ατόμων, αν κάτι τέτοιο επιτραπεί. Από την πλευρά της, η Ευρωπαία Επίτροπος για την Υγεία, Στέλλα Κυριακίδου, έστειλε την Τρίτη το μήνυμα ότι η διαδικασία του ελέγχου του πληθυσμού βοηθά στην εξακρίβωση της επιδημιολογικής εικόνας μιας χώρας, ωστόσο η χρήση των γρήγορων τεστ αντιγόνου πρέπει να γίνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Κρούσεις φαρμακείων
Η πανδημία αποτέλεσε το έδαφος, από την πρώτη της φάση μέχρι σήμερα, για την εμπορική εκμετάλλευση μεθόδων διενέργειας εξέτασης για ανίχνευση του ιού στον οργανισμό. Πριν από μερικούς μήνες, τα φαρμακεία διέθεταν προς πώληση τα γρήγορα τεστ αντισωμάτων, τα οποία ευθύς αμέσως είχαν απορριφθεί από την επιστημονική κοινότητα εξαιτίας της μη εγκυρότητας των αποτελεσμάτων τους. Στην δεύτερη φάση της πανδημίας, την οποία διανύουμε, στο προσκήνιο ήρθε η μέθοδος της διενέργειας εξέτασης ανίχνευσης αντιγόνου, με την διαφορά ότι, σε αντίθεση με την προαναφερθείσα, θεωρείται πολύ ακριβής ως προς τα αποτελέσματα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», φαρμακεία έχουν προσεγγίσει εταιρείες εισαγωγής των rapid tests αντιγόνου για να τα προμηθευτούν και να τα διαθέσουν προς πώληση. Μάλιστα, δεν αποκλείεται αυτό να έχει ήδη γίνει και αριθμός πολιτών να έχει διενεργήσει στον εαυτό του το συγκεκριμένο τεστ, πρακτική που δεν έχει λάβει έγκριση από το Υπουργείο Υγείας, προς το παρόν.
Οι κίνδυνοι
Κύκλοι από την επιστημονική κοινότητα ανέφεραν στην «Κ» ότι τις προηγούμενες μέρες, εταιρεία εισαγωγής γρήγορων τεστ αντιγόνου προσεγγίστηκε από φαρμακείο για να το προμηθεύσει. Οι ίδιες πηγές επεσήμαναν ότι αυτό πιθανόν να αποτελέσει πρόβλημα, αν δηλαδή, γίνει εκτεταμένα. Όπως μας έχει αναφερθεί, το ρίσκο σε αυτή την πρακτική έγκειται στον τρόπο που ο καθένας θα λαμβάνει δείγμα από τον εαυτό του ή από τα μέλη της οικογένειάς του, καθώς η δειγματοληψία γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως και στην μοριακή εξέταση PCR, δηλαδή με ρινοφαρυγγικό επίχρισμα, με την βοήθεια της μπατονέτας πάνω σε στυλεό. Ειδικά από την στιγμή που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εγκυρότητα του αποτελέσματος η ορθή λήψη του δείγματος, πολλά από τα αποτελέσματα που ενδεχομένως θα ληφθούν, πιθανόν να δώσουν λανθασμένα αποτελέσματα. Οποιοσδήποτε επιθυμεί, θα δύναται να αγοράσει ένα τεστ αντιγόνου από το φαρμακείο, θα λαμβάνει μόνος του το δείγμα από την μύτη του, στην συνέχεια θα ακολουθεί τις οδηγίες της συσκευασίας και θα εξαγάγει το αποτέλεσμα.
Ακόμα ένα ζήτημα το οποίο θα προκύψει από την συγκεκριμένη πρακτική, αφορά στην επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Δηλαδή, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές στην «Κ», είναι αμφίβολο το κατά πόσο κάποιος που θα προκύψει θετικός από την διενέργεια του rapid test στον εαυτό του θα ενημερώσει την Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης για το αποτέλεσμα, υπό τον φόβο, ενδεχομένως, ότι θα τεθεί σε αυτοπεριορισμό. Αν οι πιο πάνω ανησυχίες, όπως εκφράζονται από τους αρμόδιους, επιβεβαιωθούν το επόμενο διάστημα, θα δημιουργηθούν προβλήματα όσον αφορά στην ορθή καταγραφή και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους. Την ίδια στιγμή, μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής προειδοποιούν ότι η αξιοπιστία των γρήγορων τεστ αντιγόνων, εκτός από αυτά που εγκρίθηκαν και διενεργούνται οργανωμένα από το Υπουργείο Υγείας, είναι άγνωστη.
Δεν αναγνωρίζονται
Για να αποφύγει τους σκοπέλους, το Υπουργείο Υγείας δεν θα αναγνωρίζει τα αποτελέσματα που θα αναφέρονται από πολίτες οι οποίοι διενήργησαν μόνοι στον εαυτό τους το γρήγορο τεστ αντιγόνου, επισημαίνει αρμόδια πηγή στην «Κ». Μάλιστα, τονίζεται, η Κύπρος είναι από τις ελάχιστες χώρες που έχουν εισαγάγει τρία στάδια ασφάλειας αναφορικά με την εγκυρότητα του αποτελέσματος των γρήγορων τεστ αντιγόνου. Το πρώτο αφορά στην επιλογή των καταλληλότερων τεστ με την διαδικασία διαγωνισμού. Το δεύτερο στάδιο είναι η διενέργειά του από ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες και διαπιστευμένα εργαστήρια και το τρίτο στάδιο είναι η επιβεβαίωση των θετικών αποτελεσμάτων των γρήγορων τεστ με την μέθοδο PCR.
Διενέργεια υπό προϋποθέσεις
Την Τρίτη, η Ευρωπαία Επίτροπος για την Υγεία, Στέλλα Κυριακίδου, προέβη σε μια σημαντική σύσταση ως προς την διενέργεια των συγκεκριμένων διαγνωστικών εξετάσεων αντιγόνου. Μέσω της δήλωσής της, η κα Κυριακίδου ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να διενεργούν τις συγκεκριμένες εξετάσεις υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Ειδικότερα, η σύσταση αφορά σε περιοχές όπου παρατηρείται ταχεία εξάπλωση του νέου κορωνοϊού και σε περιπτώσεις στις οποίες χρειάζεται να διαμορφωθεί μια εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης, όπως στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Η στοχευμένη διενέργεια των συγκεκριμένων εξετάσεων αντιγόνου γίνεται αυτή την στιγμή και στην Κύπρο, σύμφωνα με τις επισημάνσεις των αρμοδίων. Παραδείγματος χάριν, στην πόλη και επαρχία Λεμεσού, θα διενεργηθούν περισσότερες εξετάσεις από άλλες επαρχίες, βάσει των επιδημιολογικών δεικτών που ισχύουν αυτό το διάστημα.
Ζητούν εμπλοκή τα φαρμακεία
Κληθείσα να τοποθετηθεί επί των πληροφοριών για κρούσεις φαρμακείων σε εισαγωγείς των συγκεκριμένων τεστ, η πρόεδρος του Παγκυπρίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Ελένη Πιέρα-Ισσέγιεκ, ανέφερε ότι δεν έχει λάβει γνώση για τέτοιου είδους συμπεριφορές από μέλη του Συλλόγου. Ωστόσο, ανέφερε στην «Κ» ότι σε χώρες της Ευρώπης τα φαρμακεία χρησιμοποιούνται ως χώροι δειγματοληψίας, ακόμα και εμβολιασμού, ενώ σε μια τέτοια περίοδο θα μπορούσαν να βοηθήσουν, ως χώροι εύκολα προσβάσιμοι από το κοινό. Εξέφρασε την προθυμία των φαρμακοποιών να εκπαιδευτούν ώστε να λαμβάνουν δείγμα από τους πολίτες, γεγονός που θα συνέβαλλε στο να μην παρατηρούνται μεγάλες ουρές έξω από ιδιωτικά εργαστήρια.
