[Λευκωσία, 01.09.2020]. Οι τράπεζες στην Ευρώπη αναμένουν βραδείς ρυθμούς οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία. Αν και προβλέπουν ότι τα χαρτοφυλάκια δανείων που θα επηρεαστούν περισσότερο από την πανδημία αφορούν τους τομείς του τουρισμού και του λιανικού εμπορίου, με μικρότερο αντίκτυπο στους γραφειακούς χώρους και σε άλλες κατηγορίες ακίνητης περιουσίας, η πλειοψηφία των τραπεζών αναμένει ότι οι ζημίες απομείωσης στα δανειακά χαρτοφυλάκια ακινήτων θα κυμανθούν από μερικές εκατοστιαίες μονάδες έως και 10%. Αυτά είναι μερικά από τα αρχικά ευρήματα που περιλαμβάνει η ειδική ενότητα COVID-19 της φετινής έκδοσης του KPMG Property Lending Barometer, η οποία πρόκειται να δημοσιευθεί ολοκληρωμένη αργότερα το φθινόπωρο του 2020.
Το Property Lending Barometer (PLB) είναι μια έρευνα σχετικά με τις συνθήκες δανεισμού στον τομέα των ακινήτων σε χώρες της Ευρώπης, που δημοσιεύεται σε ετήσια βάση τα τελευταία 10 χρόνια από την KPMG. Η έρευνα διεξάγεται μεταξύ τραπεζικών στελεχών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Φέτος, περίπου 60 ευρωπαϊκές τράπεζες από 11 χώρες συμμετείχαν στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το τέλος Μαΐου και αρχές Ιουνίου. Η έκδοση του 2020 περιλαμβάνει μια ειδική ενότητα για τον αντίκτυπο του COVID-19 σε ό,τι αφορά τη δανειοδότηση ακινήτων.
Η KPMG ζήτησε από τους ερωτηθέντες να εκτιμήσουν πώς η πανδημία θα επηρεάσει την τοπική οικονομία και ποια μορφή αναμένεται να λάβει η ύφεση και η επακόλουθη ανάκαμψη στις αντίστοιχες οικονομίες τους (π.χ. μορφή «U-», «V-», «W-», κλπ.). Σε μια σαφή ένδειξη της αβεβαιότητας που επικρατεί, το 90% των ερωτηθέντων υιοθέτησε τουλάχιστον δύο πιθανά σενάρια. Οι ερωτηθέντες σε ολόκληρη την Ευρώπη φαίνεται να συμφωνούν πως η μορφή «U» (απότομη πτώση που παραμένει σε ισχύ για ένα χρονικό διάστημα πριν την εξίσου απότομη ανάκαμψη της οικονομίας στα προηγούμενα επίπεδα) και η μορφή «Nike-swoosh» (απότομη, γρήγορη πτώση, με την επακόλουθη ανάκαμψη της οικονομίας να είναι μια μακρά και σταδιακή διαδικασία) είναι οι πιο πιθανές (κάθε μορφή έλαβε 27% των απαντήσεων). Οι απαντήσεις από τον κυπριακό τραπεζικό τομέα κινήθηκαν σε παρόμοιες εκτιμήσεις, με τα στελέχη να επιλέγουν τη μορφή οικονομικής ανάκαμψης σε σχήμα «U» σε ποσοστό 32,8%, και τη μορφή «Nike-swoosh» σε ποσοστό 27,8%.
Οι ερωτήσεις της ειδικής ενότητας COVID-19 της έρευνας, είχαν επίσης σκοπό να αξιολογήσουν τις προοπτικές σε ό,τι αφορά την ποιότητα των εταιρικών δανειακών χαρτοφυλακίων ακίνητης περιουσίας. Λαμβάνοντας υπόψη τον αναμενόμενο αντίκτυπο της πανδημίας στα επιμέρους χαρτοφυλάκια ανά κατηγορία ακινήτων, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θεωρεί ότι ενδεχομένως να απαιτηθούν επιπρόσθετες ζημίες απομείωσης άνω του 5%, στις κατηγορίες των ξενοδοχείων και του λιανικού εμπορίου. Σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες των βιομηχανικών ακινήτων (π.χ. αποθήκες), γραφειακών χώρων, και εναλλακτικών τύπων ακίνητης περιουσίας (π.χ. φοιτητικές εστίες), η πλειοψηφία των ερωτηθέντων αναμένει ότι οι ζημίες απομείωσης θα είναι μικρότερες, και δεν θα υπερβαίνουν το 5% των επιμέρους χαρτοφυλακίων. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι περίπου το ένα τρίτο των ερωτηθέντων θεωρεί πιθανό το σενάριο για ζημίες απομείωσης άνω του 20% σε ό,τι αφορά τα δανειακά χαρτοφυλάκια προς ξενοδοχειακές μονάδες. Τα δανειακά χαρτοφυλάκια γραφειακών χώρων ήταν η μοναδική κατηγορία ακινήτων στην οποία κανένας από τους ερωτηθέντες δεν αναμένει ζημίες απομείωσης άνω του 20%.
Στο ερώτημα κατά πόσο οι αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών και οι κυβερνητικές πολιτικές συνέβαλαν στη μείωση του αρνητικού αντίκτυπου της πανδημίας αναφορικά με τη δανειοδότηση ακινήτων, οι απόψεις των ερωτηθέντων διίστανται. Το 35% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί μέχρι στιγμής έχουν μειώσει σημαντικά τις αρνητικές επιπτώσεις, ενώ το 25% πιστεύει ότι δεν είχαν καμία επίδραση. Ένα μεγάλο ποσοστό (40%) πιστεύει ότι οι εν λόγω αποφάσεις και πολιτικές δεν ήταν επαρκείς. Στην Κύπρο, το 37,5% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι οι κυβερνητικές πολιτικές έχουν μειώσει σημαντικά τον αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας σε ό,τι αφορά τη δανειοδότηση ακινήτων.
Στο ερώτημα σχετικά με ποιο παράγοντα θεωρούν πιο σημαντικό για τη λήψη μιας θετικής απόφασης δανειοδότησης μετά την πανδημία, υπήρξε μια σημαντική συναίνεση μεταξύ των ερωτηθέντων (77% σε ευρωπαϊκό επίπεδο, 75% στην Κύπρο), υποδεικνύοντας ότι η επιχειρηματική στρατηγική και το μοντέλο των υποψήφιων δανειοληπτών πρέπει να είναι σωστά δομημένα και επαρκώς προετοιμασμένα για τον χειρισμό των επιπτώσεων μιας κρίσης πανδημίας.
Ο Αντρέα Σαρτόρι, Επικεφαλής Ακινήτων, Αναψυχής και Τουρισμού της KPMG Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και συντονιστής της ετήσιας έρευνας, δήλωσε: «Πιστεύω ότι μια μακρά σε διάρκεια παγκόσμια οικονομική ύφεση, συνοδευόμενη από μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και αβεβαιότητα σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, θα επηρεάσει όλες τις κατηγορίες ακίνητης περιουσίας και ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο απομείωσης τους επόμενους 12-18 μήνες από το ποσοστό που εκτιμάται από τις τράπεζες στην έρευνά μας - η μέγιστη εκτίμηση των τραπεζών ανέρχεται σε 10%».
Ο Χριστόφορος Αναγιωτός, Διοικητικός Σύμβουλος και Επικεφαλής Deal Advisory της KPMG Κύπρου, αφού επισήμανε πως οι απόψεις που εμπεριέχονται στο PLB δίνουν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα προσφέροντας χρήσιμες πληροφορίες σε δανειολήπτες, δανειστές και αναλυτές, δήλωσε: «Για ακόμη μια χρονιά, το Property Lending Barometer της KPMG παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για το τι συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με τα χαρτοφυλάκια δανείων ακινήτων. Σε ό,τι αφορά τα συγκεκριμένα αποτελέσματα της Κυπριακής αγοράς, ενισχύεται η εκτίμησή μας ότι από εδώ και πέρα αναμένεται μια ακόμα πιο προσεκτική προσέγγιση στον δανεισμό από τους χρηματοδοτικούς οργανισμούς του τόπου».
Για περισσότερες πληροφορίες σε τοπικό επίπεδο, μπορείτε να ανατρέξετε στην ολοκληρωμένη ανάλυση, η οποία περιλαμβάνει τα αποτελέσματα της Κύπρου.
