Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Στις αποφάσεις του διοικητικού δικαστηρίου για την άμεση αποκατάσταση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων σκοντάφτουν τα σχέδια για φοροελαφρύνσεις.
Το τελευταίο διάστημα υπήρχαν σκέψεις για μείωση των φόρων ώστε να λειτουργήσουν ως αντιστάθμισμα της καταβολής του ποσού για την εφαρμογή του Γενικού Σχεδίου Υγείας, αλλά και της πρόσφατης αύξησης του ποσοστού των κοινωνικών ασφαλίσεων. Πηγές της «Κ» ανέφεραν πως τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι παγοποιημένο το ζήτημα οποιασδήποτε φοροελάφρυνσης. Ο βασικός λόγος για αυτή την εξέλιξη είναι η απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου για τους δημοσίους υπαλλήλους.
Τόνισαν επίσης ότι αν παρ’ ελπίδα επιβεβαιωθούν οι πρωτόδικες αποφάσεις, τα χρήματα είναι τόσο πολλά, που δεν θα μπορεί το κράτος να προβεί σε φοροελαφρύνσεις. Όπως λέχθηκε στην «Κ», είτε λόγω των εισφορών του Γενικού Σχεδίου Υγείας, είτε των αυξήσεων των κοινωνικών ασφαλίσεων στην αρχή του χρόνου, είτε λόγω των επιβαρύνσεων που έχουν επωμισθεί οι επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια, υπήρχαν σκέψεις για εφαρμογή φοροελάφρυνσης. Για του λόγου το αληθές, μία από τις σκέψεις ήταν να αφαιρούνταν κάποιες επιβαρύνσεις ή ακύρωση αυτών, μέτρων που εφαρμόστηκαν στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Για παράδειγμα, δύο από τα μέτρα που ήταν για ακύρωση ή μείωση της επιβάρυνσης που επιφέρουν, ήταν ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων και το άλλο ήταν η φορολόγηση επί των τόκων των καταθέσεων.
Από τη μία, ο φόρος επί των μερισμάτων θα επέστρεφε στα επίπεδα πριν της κρίσης, δηλαδή από το 17% να επιστρέψει στο 15%, ενώ η φορολόγηση επί των καταθέσεων να επιστρέψει στο 15% από το 30%. Γι αυτά τα δύο υπήρχαν σκέψεις να υλοποιηθούν, ωστόσο μετά τις τελευταίες εξελίξεις «πάγωσαν» απότομα. Οι πηγές σχολίασαν δε, πως για το δημόσιο τομέα λειτουργεί ήδη ως αντίμετρο η σταδιακή μείωση των αποκοπών που υπέστησαν οι μισθοί στο δημόσιο τομέα έως και το 2023, ενώ για τον ιδιωτικό τομέα που δεν έχει γίνει κανένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, θα λειτουργούσαν θετικά οι δύο παραπάνω φοροελαφρύνσεις.
Σημειώνεται όμως πως η επίπτωση στα δημόσια οικονομικά δεν έχει υπολογιστεί ακόμα. Κι αυτό διότι προέχει η επίπτωση που ενδεχομένως να έρθει από την απόφαση του δικαστηρίου για τους μισθούς του δημοσίου. Στις προτάσεις ήταν –έστω και ατύπως- σύμφωνο το νεοσυσταθέν συμβούλιο οικονομίας και ανταγωνιστικότητας της Κύπρου. Στο ίδιο κλίμα η συνάντηση μεταξύ της ΣΕΚ και του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας που συνήλθε υπό την προεδρία του κ. Ανδρέα Φ. Μάτσα, γενικού γραμματέα της ΣΕΚ, και του κ. Τάκη Κληρίδη, προέδρου του Συμβουλίου.
Ο γενικός γραμματέας της ΣΕΚ υπέδειξε πως όλες οι αλλαγές και μεταρρυθμίσεις θα πρέπει πάντα να γίνονται με σεβασμό στα εργασιακά θέσμια και τους εργασιακούς νόμους, ενώ το απότοκο της συζήτησης ήταν ότι ωρίμασε ο χρόνος για την εφαρμογή ολοκληρωμένης φορολογικής μεταρρύθμισης και για την βελτίωση της παραγωγικότητας σε όλα τα επίπεδα με την εμπλοκή και του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ανησυχίες Κομισιόν
Παρά του ότι το Κολέγιο των Επιτρόπων αναφέρει στην πρόσφατη έκθεσή του πως η οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, με γνώμονα την εγχώρια ζήτηση, σημειώνει ωστόσο πως πληθαίνουν οι κίνδυνοι.
Στις Εαρινές Οικονομικές Προβλέψεις της Κομισιόν, οι οποίες συζητήθηκαν την Τρίτη στο Κολέγιο των Επιτρόπων και παρουσιάστηκαν στις Βρυξέλλες γίνεται αναφορά στους κινδύνους στις δημοσιονομικές προοπτικές που σχετίζονται με αβεβαιότητες των μακροοικονομικών προοπτικών. Όπως αναφέρεται στο ειδικό δελτίο για την Κύπρο, η έκβαση των δικαστικών αποφάσεων που αφορούν στους μισθούς του δημόσιου τομέα και οι αποφάσεις του διοικητικού δικαστηρίου για την άμεση αποκατάστασή τους είναι ανησυχητικές. Εκτός αυτού του κινδύνου, το Κολλέγιο βλέπει και πιθανό έλλειμμα των δημόσιων φορέων παροχής υγειονομικής περίθαλψης κατά τα πρώτα έτη του εθνικού συστήματος ασφάλισης υγείας.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυπριακής οικονομίας, το ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμούς 3,9% για το 2018, στο 3,1% για το 2019 και 2,7% για το 2020.
Τα «χρεωστούμενα»
Βάσει των μέχρι τώρα δεδομένων, η Κυβέρνηση θα κληθεί βάση της δικαστικής απόφασης να προχωρήσει στην πλήρη και άμεση αποκατάσταση μισθών σε δημοσίους, ύψους 1,24 δισ. ευρώ. Κατά το 2012, τα έσοδα του κράτους από την μείωση των απολαβών ανήλθαν στα 21 εκατ. ευρώ, κατά το 2013 στα 175 εκατ. ευρώ, το 2014 στα 262 εκατ. ευρώ, το 2015 στα 259 εκατ., το 2016 στα 259 εκατ. και το 2017 στα 265 εκατ.
Το 2018 ανήλθαν στα 257 εκατ. ευρώ, σημείωσαν δηλαδή μείωση 3,2% σε σχέση με τα έσοδα του 2016, λόγω των μειωμένων ποσοστών αποκοπής από τον Ιούλιο. Παράλληλα, όμως, κατά τη διάρκεια του κυπριακού δημοσιονομικού προγράμματος το 2013 καταχωρήθηκαν προσφυγές από μέλη της ΠΑΣΥΔΥ για την επαναφορά των μισθολογικών κλιμάκων στα επίπεδα πριν την εφαρμογή του νόμου για μείωση των απολαβών και συντάξεων στο δημόσιο. Η θέση πάντως του Γενικού Γραμματέα της ΠΑΣΥΔΥ Γλαύκου Χατζηπέτρου, όπως εκφράστηκε στην «Κ» σε πρόσφατη συνέντευξή του, είναι πως από την άσκηση που έχουν κάνει τα στελέχη της ΠΑΣΥΔΥ, προβλέπεται ότι το κράτος θα στερηθεί, τα επόμενα 4 χρόνια, ένα ποσό γύρω στα 800 εκατ. ευρώ από τις διάφορες αποκοπές που έχουν επιβληθεί με τους νόμους που έχουν κριθεί από το Δικαστήριο ως αντισυνταγματικοί.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
