Του Απόστολου Τομαρά
Υπογράφηκε στις 9 η ώρα η συμφωνία παραχώρησης από πλευράς Βρετανών τεμαχίου γης στο Βασιλικό, το οποίο χρησιμοποιείτο για τις εγκαταστάσεις αναμετάδοσης του BBC, περιοχής γνωστής και ως αντένων. Μετά και την πρόσφατη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου οι αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας έχουν έλθει σε πλήρη συμφωνία για το εκεί τεμάχιο γης.
Τη συμφωνία υπέγραψαν ο Υπουργός Μεταφορών Μάριος Δημητριάδης και εκ μέρους του Βρετανικού Υπουργείου Άμυνας ο κ. Gareth Wilmot, παρουσία του Βρετανού Ύπατου Αρμοστή Μάθιου Κιντ, εκπροσώπων του Υπουργείου Εξωτερικών, του Κτηματολογίου και της Νομικής Υπηρεσίας, μεταξύ άλλων.
Το τίμημα που θα καταβάλει η Κυπριακή Δημοκρατία για μια έκταση γης 324 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», ανέρχεται στα 8,6 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι δυο πλευρές έχουν συμφωνήσει σε όλα και η μόνο εκκρεμότητα είναι να πέσουν οι υπογραφές επί της συμφωνίας. Στο κομμάτι γης που θα κατασκευαστεί το νέο λιμάνι Βασιλικού το οποίο θα έχει εμπορικό και ενεργειακό χαρακτήρα. Η ανάγκη για ένα νέο λιμένα στην περιοχή που θα συμπληρώσει τις σχεδιαζόμενες υποδομές προέκυψε μετά από τη μελέτη που εκπονήθηκε, το γενικότερο έργο του Βασιλικού και τις αλλαγές που θα συντελεσθούν στην περιοχή. Ουσιαστικά πρόκειται για υποδομές που παραπέμπουν σε ένα νέο λιμάνι για βιομηχανική χρήση που θα υποστηρίξει την εγχώρια βιομηχανία υδρογονανθράκων. Με βάση τους σχεδιασμούς, το νέο λιμάνι εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική που θα μετατρέψει την Κύπρο σε περιφερειακό κέντρο χρήσης υποδομών. Η συμφωνία με τους Βρετανούς άνοιξε το δρόμο για την εκπόνηση σχετική μελέτης με αναθέτουσα αρχή την Αρχή Λιμένων Κύπρου.
Αρχή με μελέτες
Οι προσπάθειες για απόκτηση της γης που χρησιμοποιούσαν οι Βρετανοί ξεκίνησαν τον καλοκαίρι του 2014 με συντονισμένες ενέργειες των Υπουργείων Μεταφορών και Εξωτερικών. Ήδη η Αρχή Λιμένων έχει βγει σε προσφορές για τα κατασκευαστικά έργα και την επίβλεψη του όλου έργου. Το νέο λιμάνι θα κατασκευαστεί ανατολικά του υφιστάμενου στο Βασιλικό και σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που έχουν δοθεί από τον Υπουργό Μεταφορών Μάριο Δημητριάδη θα περιλαμβάνει κρηπίδωμα μήκους 1,2 χλμ. Το κόστος του νέου λιμανιού εκτιμάται στα 130 εκατ. ευρώ, εκτός από το κόστος διαμόρφωσης της γης που θα αποκτηθεί από τους Βρετανούς αλλά και των έργων υποδομής. Ωστόσο, από πλευράς κυβέρνησης, εξετάζεται η προοπτική το όλο έργο να χρηματοδοτηθεί από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Το συγκεκριμένο θέμα χειρίζεται το Υπουργείο Ενέργειας και ο στόχος της χρηματοδότησης δεν αφορά τις νέες λιμενικές εγκαταστάσεις αλλά τα ευρύτερα έργα που θα γίνουν στην περιοχή. Εάν και εφόσον δεν υπάρξει παρέκκλιση από τα χρονοδιαγράμματα το νέο λιμάνι αναμένεται να είναι έτοιμο το 2020.
Το Master Plan
Μετά την 1η Δεκεμβρίου, που θα υπογραφεί η συμφωνία παραχώρησης της γης στην περιοχή αυτή θα ενταχθεί στον ευρύτερο σχεδιασμό που υπάρχει για την περιοχή Βασιλικού. Σε ό,τι αφορά τους θαλάσσιους χώρους και τα έργα που θα γίνουν υπάρχουν πρόνοιες για την εγκατάσταση νέων προβλητών εισαγωγών και εξαγωγών. Πέρα από τις νέες λιμενικές υποδομές το γενικό σχέδιο του Βασιλικού περιλαμβάνει:
- Προβλήτα και jetty LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο).
- Ειδική προβλήτα για το LPG (υγροποιημένο αέριο πετρελαίου).
- Προβλήτα ασφάλτου, πιθανόν συνδυασμένη με προβλήτα εισαγωγής LPG στο εξωτερικό μέρος του ανατολικού κυματοθραύστη του λιμένα Βισιλικού.
- Επέκταση του jetty της VTTV για παροχή μεγαλύτερης δυνατότητας εισαγωγών πετρελαίου.
- Σταθμό συμπίεσης αερίου και αγωγό εξαγωγής αερίου.
Αναβάθμιση και οφέλη
Με την συμφωνία για την γη των 324 χιλιάδων τ.μ. ουσιαστικά κλείνει το κεφάλαιο με την σχεδιαζόμενη ανάπτυξη στην περιοχή. Ήδη η κυβέρνηση φέρεται να έχει ενημερώσει τους κατοίκους των κοινοτήτων πέριξ της περιοχής Βασιλικού για τις σχεδιαζόμενες αναπτύξεις. Με βάση την περιβαλλοντική μελέτη που έχει εκπονηθεί για το λιμάνι Βασιλικού, αυτό θα αναβαθμιστεί ώστε να συμπεριλάβει αποβάθρα εισαγωγής ασφάλτου και αποβάθρα εισαγωγής υγραερίου, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη μέτρων για την ασφάλεια στη θάλασσα και τις λιμενικές εγκαταστάσεις, καθιστώντας πιο αποτελεσματική την αξιοποίηση των υφιστάμενων θαλάσσιων εγκαταστάσεων. Όπως σαφώς επισημαίνεται, η βιομηχανική ανάπτυξη της περιοχής θα είναι σημαντική για το λιμάνι Βασιλικού, όχι μόνο λόγω των πρόσθετων εσόδων και των ευκαιριών απασχόλησης, αλλά γιατί θα βοηθήσει στο να διαφοροποιηθεί ο ρόλος του λιμένα, ώστε να μην εξαρτάται από μια δραστηριότητα μόνο. Οι λιμενικές υποδομές, υφιστάμενες και νέες, εκτιμάται πως θα ενισχύσουν τη ναυτική βιομηχανία της περιοχής. Στα σχέδια που έχουν γίνει υπάρχει πρόνοια για αγωγό εξαγωγής φυσικού αερίου ως μια εναλλακτική επιλογή πέραν της μεταφοράς LNG με πλοία.
