Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Θέλουμε δημιουργία δομής στην υπηρεσία επισήμανε στην επιτροπή οικονομικών ο Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων Θεοφάνης Θεοφάνους, στα πλαίσια της συζήτησης του Προϋπολογισμού του 2017. Συγκεκριμένα ανέφερε πως στο γραφείο του είναι μόνο τέσσερα άτομα. «Πέρυσι εισηγήθηκα για τη δημιουργία δύο μόνιμων λειτουργών στο υπουργείο Οικονομικών, όπου τον ένα να τον διαθέσουμε στο γραφείο μας και ο άλλος να απορροφηθεί στο ΥΠΟΙΚ, χωρίς να χρειάζεται να έχουμε λειτουργό με σύμβαση που ίσως έχει και περισσότερο κόστος», συμπλήρωσε.
«Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Γραφείο είναι η μη ύπαρξη μόνιμης δομής για το προσωπικό. Οι ανάγκες του γραφείου καλύπτονται είτε με προσωπικό του ΥΠΟΙΚ, είτε με άλλους λειτουργούς που είναι αποσπασμένοι από αυτό, είτε με άλλα πρόσωπα που προσλαμβάνονται με σύμβαση προσφοράς υπηρεσιών», υπογράμμισε ο κ. Θεοφάνους. Πρόσθεσε πως, «αντιμετωπίζονται διαχρονικά προβλήματα στο γραφείο δυσχεραίνοντας το έργο που έχει να επιτελέσει».
Παράλληλα είπε πως, «το γραφείο μας δεν διαμορφώνει πολιτική με οποιονδήποτε τρόπο, δεν έχουμε τέτοιες αρμοδιότητες», ενώ πρόσθεσε ότι, «με τον τρόπο μας όμως θα συμβάλλουμε σε καλές εισηγήσεις σε σχέδια, όπως πράξαμε για παράδειγμα με το αναθεωρημένο πλαίσιο για τη Γεωργία». Σύμφωνα με τον έφορο κρατικών ενισχύσεων, σκοπός του Γραφείου είναι να δίνει κάποιες ενισχύσεις
Η συμβατότητα των κρατικών ενισχύσεων είναι δικαίωμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αξιολογεί, τόνισε μεταξύ άλλων ο κ.Θεοφάνους. Όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας ξεκαθάρισε πως, πρέπει να γίνει και δεν υπάρχει και κανένα ζήτημα κρατικής ενίσχυσης η μεταφορά υπαλλήλων από ένα τμήμα σε άλλο.
«Είμαστε μια μικρή χώρα, όλα τα τμήματα είναι υποστελεχωμένα», ανέφερε από πλευράς του ο Διευθυντής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών, Σταύρος Μιχαήλ. «Στο γραφείο μου έπρεπε να είμαστε 15 άτομα και είμαστε μόνο έξι, αλλά αυτά είναι τα δεδομένα», συμπλήρωσε.
Ενισχύσεις de minimis
Οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) μπορεί να δίνονται πολλές φορές και για ρουσφέτι, σύμφωνα με τον Έφορο. Ανέφερε, ότι το Γραφείο του έχει αποστείλει επιστολή στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν για την αρχική σύμβαση του ΧΥΤΥ Κόσιης, με σκοπό την πιθανή ανάκτηση υπερκερδών που έχει καρπωθεί ο ανάδοχος.
«Οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) έχω την εντύπωση ότι πολλές φορές μπορεί να δίνονται ακόμα και για ρουσφέτι. Ακόμα και για το παραμικρό τα Υπουργεία προβαίνουν σε εύκολες λύσεις για τα de minimis», είπε ο Έφορος στα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών και υπέδειξε ότι «πρέπει να υπάρχει σκοπός για τον οποίο δίνεται» μια ενίσχυση de minimis.
Επιστολή στη ΓΔ Ανταγωνισμού για το ΧΥΤΥ Κόσιης
Ο Έφορος ανέφερε ότι το Γραφείο του απέστειλε πριν από μία βδομάδα επιστολή στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία ενημερώνει για το θέμα του ΧΥΤΥ Κόσιης. Η Γενική Διεύθυνση εξετάζει, σύμφωνα με τον Έφορο, «το θέμα της ανάκτησης της υπεραντιστάθμισης που έγινε με τη σύμβαση της Κόσιης».
«Ήρθαμε σε επαφή με την Επιτροπή πριν από δύο τρεις μέρες, κρατούμε μικρό καλάθι, είναι η πρώτη φορά που το κάνουμε» σημείωσε. Σύμφωνα με το σημείωμα του Γραφείου του Εφόρου που κατατέθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών, η υποβολή της αρχικής σύμβασης στη ΓΔ Ανταγωνισμού της Κομισιόν έγινε με σκοπό την πιθανή ανάκτηση των υπερκερδών που έχει καρπωθεί ο ανάδοχος.
Ο χαρακτηρισμός μέτρου ως κρατική ενίσχυση δεν συνεπάγεται απαγόρευση εφαρμογής του
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον κ. Θεοφάνους διαπιστώνεται ότι παρότι έχει παρέλθει σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα από την προσχώρηση της Κύπρου στην ΕΕ και την υποχρεωτική εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου των κρατικών ενισχύσεων, εξακολουθεί να υπάρχει η εντύπωση σε ορισμένους φορείς, είτε του ιδιωτικού είτε του δημόσιου τομέα, ότι ο χαρακτηρισμός ενός μέτρου ως κρατικής ενίσχυσης συνεπάγεται ταυτόχρονα και την απαγόρευση εφαρμογής του.
«Οι κανόνες των κρατικών ενισχύσεων δεν απαγορεύουν τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων αλλά θέτουν τα όρια και τις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες οι κρατικές ενισχύσεις δύνανται να κηρυχθούν ως συμβατές με το κοινοτικό δίκαιο», υπέδειξε.
Σημείωσε ότι οι κρατικές ενισχύσεις, των οποίων η εφαρμογή απαγορεύεται, είναι εκείνες που ενισχύουν οικονομικά μια επιχείρηση, χωρίς αυτή να αναλαμβάνει οποιανδήποτε υποχρέωση πραγματοποίησης συγκεκριμένων και ουσιαστικών στόχων των επωφελούμενων επιχειρήσεων αλλά και της οικονομίας γενικότερα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εξήγησε, υπερισχύουν οι αρνητικές επιπτώσεις του μέτρου, δηλαδή η στρέβλωση του ανταγωνισμού στη σχετική αγορά, στην οποία δραστηριοποιείται η επιχείρηση.
Σκοπός γραφείου
Σκοπός της λειτουργίας του Γραφείου του εφόρου ελέγχου κρατικών ενισχύσεων είναι η τήρηση της κοινοτικής νομοθεσίας, που αφορά στη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων από τα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., μέσω ενός εσωτερικού μηχανισμού ελέγχου και αξιολόγησης των μέτρων που εφαρμόζουν ή προτίθενται να εφαρμόσουν οι Κυπριακές Αρμόδιες Αρχές.
Ο κ. Θεοφάνους ανέφερε στην επιτροπή πως οι κανόνες των κρατικών ενισχύσεων δεν απαγορεύουν τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων αλλά θέτουν όρια και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι κρατικές ενισχύσεις δύνανται να κηρυχθούν ως συμβατές με το κοινοτικό δίκαιο.
Ο Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων παρουσίασε στην επιτροπή τις προγραμματιζόμενες δράσεις του Γραφείου για το 2017:
- Εξορθολογισμός των διαδικασιών, όσον αφορά στην αξιολόγηση των μέτρων κρατικών ενισχύσεων.
- Έχει δρομολογηθεί σε συνεργασία με το Τμήμα υπηρεσιών πληροφορικής η ολοκλήρωση της δημιουργίας κεντρικού μητρώου κρατικών ενισχύσεων, στο οποίο θα καταχωρούνται υποχρεωτικά, από τις αρμόδιες αρχές, οι ενισχύσεις που παραχωρούνται και το οποίο θα ελέγχεται σε κεντρικό επίπεδο από το γραφείο του εφόρου.
- Τον καθορισμό σημείων επαφής στις διάφορες αρμόδιες αρχές, με σκοπό τη δημιουργία δικτύου για αλληλοενημέρωση.
- Τη διαβούλευση με τις αρμόδιες αρχές, έτσι ώστε τα μέτρα κρατικών ενισχύσεων που καταρτίζουν να μην αλλοιώνουν τον χαρακτήρα κινήτρου, ο οποίος είναι απαραίτητη προϋπόθεση της νομιμότητας των μέτρων.
- Την εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα κρατικών ενισχύσεων.
- Την καθιέρωση σεμιναρίων με τα οποία σκοπείται η εξοικείωση των λειτουργιών του δημοσίου με το πνεύμα κοινοτικού κεκτημένου, όσον αφορά στην ορθολογική χρήση των κρατικών ενισχύσεων και την προστασία του υγιούς ανταγωνισμού.
- Το εκ των υστέρων δειγματοληπτικό έλεγχο μέτρων με τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων και τους όρους της έγκρισής τους.
- Η αξιολόγηση του εθνικού νομοθετικού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, με σκοπό την καλύτερη λειτουργία του θεσμού του εφόρου.
