Kathimerini.gr
Η μεγάλη ανάπτυξη του Λονδίνου ως μείζονος διεθνούς κέντρου χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών ξεκίνησε το 1986, όταν η εξασθενημένη τότε οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου είχε μείνει στάσιμη και καθηλωμένη σε έναν παγιωμένο κύκλο μεταβιομηχανικής παρακμής – μιας παρακμής που συνδέεται με τη μετάβαση στην επόμενη εποχή. Και η επόμενη εποχή έστεψε το Λονδίνο με τον τίτλο του αδιαμφισβήτητου ευρωπαϊκού κόμβου για τράπεζες, επενδυτικές και χρηματιστηριακές εταιρείες, καθώς και ασφαλιστικές, καθιστώντας το την ατμομηχανή της χώρας.
Αποχώρηση-σοκ
Πέρασαν περισσότερα από 30 χρόνια έκτοτε και στο Λονδίνο διεκπεραιωνόταν η συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών σε ομόλογα, σε συνάλλαγμα και παράγωγα σε ευρώ εντός του πλαισίου της Γηραιάς Ηπείρου. Ωστόσο, μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., καλείται να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση. Την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης του έτους, ο αντίκτυπος της αποχώρησης της Βρετανίας ήταν πολύ βαρύς, μιας και δισεκατομμύρια δολάρια από τις αγοραπωλησίες μετοχών μετακινήθηκαν σε νέα χρηματιστηριακά κέντρα στην ηπειρωτική Ευρώπη, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Ως προς τον τόπο, το 99,6% των συναλλαγών σε ευρωπαϊκές μετοχές που διεκπεραίωνε στο Λονδίνο το Aquis Exchange μετατοπίστηκε στο Παρίσι, ενώ από την Cboe Europe, το παράρτημα της αγοράς του Σικάγου με τις οψιόν, μετακινήθηκε το 90% στο Αμστερνταμ. Οι πράξεις σε παράγωγα, που αποτιμώνται σε δισεκατομμύρια δολάρια, εγκατέλειψαν τη βρετανική πρωτεύουσα για τη Νέα Υόρκη, η οποία και αυτή ωφελείται από την αντιπαράθεση Βρετανίας και Ε.Ε.
Από την πλευρά τους, διεθνείς αμερικανικές τράπεζες όπως οι Bank of America, JPMorgan Chase, και άλλες μεγάλες εταιρείες μετέφεραν προσωπικό και κεφάλαια στο Παρίσι και στη Φρανκφούρτη, για να εξασφαλίσουν πως θα εξακολουθήσουν να συνεργάζονται με Ευρωπαίους πελάτες και να τους εξυπηρετούν. Η TP Icap με έδρα το Λονδίνο, η μεγαλύτερη εταιρεία διαμεσολάβησης συναλλαγών στον κόσμο, δεν μπορεί να εξυπηρετήσει κανέναν από τους πελάτες της στην Ε.Ε., επειδή δεν είχε μεταφέρει εγκαίρως αρκετό προσωπικό στο Παρίσι, γεγονός που η πανδημία επιδείνωσε ακόμη περισσότερο.
Καμπανάκι κινδύνου
Η «βλάβη» για το Λονδίνο δεν είναι θανατηφόρος, πόσο μάλλον που αφορά μια μεγαλούπολη ικανή να επανεφευρίσκει τον εαυτό της, όπως η Ιστορία αποδεικνύει. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ συνειδητοποιεί τους κινδύνους για έναν κλάδο οικονομικής δραστηριότητας ο οποίος αντιστοιχεί στο 10% των κρατικών εσόδων της χώρας και ενδιαφέρεται να εξασφαλίσει το μέλλον του. Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε. σηματοδοτεί την απαρχή μιας μη αναστρέψιμης κατάρρευσης για το Λονδίνο. Επιπλέον, δεν είναι σαφές εάν η βρετανική πρωτεύουσα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την κυβέρνηση των Συντηρητικών. Το εν λόγω κόμμα βοήθησε στην εκρηκτική ανάπτυξή της ως κόμβου (το λεγόμενο μπιγκ μπανγκ) πριν από 35 χρόνια.
Τώρα βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση, επιδιώκοντας να κάνουν το νέο καθεστώς να λειτουργήσει, ειδικά για τις φτωχότερες περιοχές της χώρας. Αυτές ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. για να πλήξουν το κατεστημένο και τους τραπεζίτες, που θεωρούν πως ευθύνονται για την παγκόσμια οικονομική κρίση – δηλαδή το Λονδίνο.
Οπως χαρακτηριστικά τονίζει στο Bloomberg πρώην διευθύνων σύμβουλος μιας εκ των μεγαλύτερων τραπεζών του Ηνωμένου Βασιλείου, «όποια κι αν είναι η αναδιοργάνωση της οικονομίας μετά την έξοδο από την Ε.Ε. και μετά την πανδημία, δεν μπορεί αποκλειστικά και μόνο να επικεντρωθεί ξανά στο Λονδίνο». Η Ε.Ε. έχει δηλώσει την πρόθεσή της να αρπάξει ό,τι μπορεί από την πόλη, ενώ η αποχώρηση της Βρετανίας συρρικνώνει τις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές κατά το ένα τρίτο, σύμφωνα με στοιχεία της δεξαμενής σκέψης New Financial.
Δεδομένου πως το Παρίσι ή η Φρανκφούρτη δεν μπορούν ουσιαστικά να ανταγωνιστούν το Λονδίνο, η Ε.Ε. είναι η μόνη οικονομική υπερδύναμη χωρίς περιφερειακό χρηματοοικονομικό κέντρο. Ολα καταλήγουν σε αυτό που ονομάζεται «ισοδυναμία» ή ίση πρόσβαση στην αγορά από έναν μη ευρωπαϊκό πάροχο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Αυτή τη στιγμή, οι συμφωνίες ισοδυναμίας μεταξύ ΗΠΑ και Βρυξελλών σημαίνουν ότι η Νέα Υόρκη έχει μεγαλύτερη πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές της Ε.Ε. από το Λονδίνο. Οι συνομιλίες για τη σχέση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ε.Ε. ξεκίνησαν τον Ιανουάριο και έχουν προθεσμία έως τα τέλη Μαρτίου για ένα μνημόνιο συνεργασίας.
Προσαρμοστικότητα
Η Ιστορία μάς διδάσκει πως το Λονδίνο μπορεί και να ακμάσει ξανά. Το Σίτι, όπου και ο χρηματοπιστωτικός κόμβος, λειτουργεί ως κινητήρια δύναμη μιας πόλης 9 εκατομμυρίων ανθρώπων και το Λονδίνο αντιστοίχως για μια χώρα 67 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Ρίσι Σουνάκ κάνει λόγο για την ανάγκη μιας νέας «εκρηκτικής αλλαγής», ενώ το υπουργείο του αναθεωρεί τα πάντα, από τους κανόνες εισαγωγής στο χρηματιστήριο έως τη ρύθμιση λειτουργίας των επενδυτικών κεφαλαίων. Ο στόχος είναι να τεθεί η πόλη στην καρδιά των νέων εξελίξεων, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών υπεράκτιων συναλλαγών σε γουάν και σε κρυπτονομίσματα. Τέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθεί επίσης να κατακτήσει ένα μεγάλο μερίδιο της νέας αγοράς πράσινων ομολόγων, μιας και τράπεζες και άλλοι οργανισμοί δεσμεύονται να χρηματοδοτήσουν έργα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
