Kathimerini.com.cy
O Υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, τοποθετήθηκε σήμερα το πρωί σε ό,τι αφορά τον τομέα διαχείρισης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, αλλά και για τη συζήτηση που έγινε στην Πέμπτη στο Προεδρικό Μέγαρο με τους αρχηγούς των κομμάτων και την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου προγράμματος του ΡΙΚ και ερωτηθείς για την ανησυχία των πολιτών για κούρεμα, ο ίδιος τόνισε πως «Δεν είμαστε στο 2013. Πρώτα από όλα το κράτος σήμερα δεν είναι το οικονομικά χρεωκοπημένο, αποκλεισμένο από τις αγορές που ήταν το 2013 όπου και να ήθελε να παρέμβει δεν μπορούσε. Σήμερα έχουμε την δυνατότητα, έχουμε τον τρόπο. Δεν θέλω να επιβεβαιώσω ότι δεν είναι βάσιμες οι αναφορές για τα ποσά. Αλλά έχουμε τη δυνατότητα παρέμβασης, έτσι ώστε να πετύχουμε πλήρως, να διευκολύνουμε την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, ούτως ώστε με ασφάλεια αυτό να λειτουργεί προς όφελος των καταθετών και της οικονομίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε ό,τι αφορά τις φήμες πως δεν πάει καλά ο τραπεζικός τομέας, ο Υπουργός τόνισε πως «κάποια πράγματα είναι φήμες και κυκλοφορούν πολλές συνήθως λανθασμένες και ανεύθυνες. Κάποια άλλα είναι δεδομένα. Έχω ενημερώσει και στη σύσκεψη των αρχηγών και την ίδια την Κυβέρνηση. Είναι δεδομένο λοιπόν ότι το εποπτικό πλαίσιο σε ολόκληρη την Ευρώπη γίνεται πλέον πιο αυστηρό. Μετέχουμε στην Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ένωση, η οποία εισέρχεται αυτή την περίοδο στο στάδιο της ολοκλήρωσης της και αυτό σημαίνει πως το ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο δεν καθορίζεται από το κάθε κράτος μέλος, αλλά σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο, γίνεται πιο αυστηρό. Αν παρακολουθούμε τις ενέργειες , τις δηλώσεις τις ανακοινώσεις των ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών, αυτό έχει λεχθεί εδώ και κάποιους μήνες με τον ξεκάθαρο τρόπο. Δεν αφορούν την Κύπρο ειδικά, αλλά το τραπεζικό σύστημα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Σε σχέση με την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος μετά την κρίση των προηγούμενων ετών, τα πράγματα θα πρέπει να τρέξουν ακόμη πιο γρήγορα».
Πρόοδος στο τραπεζικό σύστημα
Για το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, σημείωσε πως «κινούμαστε προς την σωστή κατεύθυνση. Έχει γίνει πρόοδος. Τα δάνεια στην Κύπρο είχαν ανέβει από τα 20 δισ. στα 70 δισ. μέσα στην 10ετία από το 2003 μέχρι 2013. Εκεί ήταν και η καρδιά του προβλήματος. Αυτή η διόγκωση του δανεισμού των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων κατά 50 δισ, είναι ένα ασύλληπτο ποσό. Σήμερα αυτός ο ιδιωτικός δανεισμός, που ανυπόφευκτα περιλαμβάνει και πολλά Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, έχει αποκλιμακωθεί αισθητά είναι στα 50 δισ., δηλαδή έχει υπάρξει μείωση πέραν των 20 δισ».
ΜΕΔ: Έχει συσσωρευτεί ένα τεράστιο απόθεμα τέτοιων δανείων
Για τα ΜΕΔ, τόνισε πως « δεν πρέπει ποτέ να υπάρξει εκείνη η αλόγιστη επέκταση του δανεισμού που είχαμε πριν από δέκα χρόνια για παράδειγμα. Το ενθαρρυντικό είναι ότι πλέον δίνονται δάνεια και μάλιστα με χαμηλό επιτόκιο, με πιο αυστηρά κριτήρια, αλλά υπάρχει και μεγαλύτερη εξόφληση των παλαιών δανείων, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο».
Πιο συγκεκριμένα ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι, «έχει συσσωρευτεί πράγματι ένα τεράστιο απόθεμα τέτοιου είδους δανείων. Η μείωση αυτών των δανείων τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ως αντιστοιχία στο μέγεθος του ΑΕΠ, πλησιάζει το 40%. Δηλαδή, σχεδόν το 40% του ΑΕΠ της χώρας αντιστοιχεί στη μείωση των ΜΕΔ, αν συνυπολογιστεί και η μείωση του συνολικού δανεισμού, υπερβαίνει αισθητά το 100% του ΑΕΠ. Τέτοια νούμερα, σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας της Κύπρου, δεν καταγράφεται πουθενά σε κανένα άλλο ευρωπαϊκό κράτος. Όμως, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να αναγνωρίσουμε πως παρά την σημαντικότατη αυτή πρόοδο, το μέγεθος του προβλήματος εξακολουθεί να υφίσταται λόγω αυτής της υπερβολικής διόγκωσης που είχε συμβεί τα προηγούμενα χρόνια και η οποία ήταν τέτοιας έκτασης, που πραγματικά δυσκολεύεται κάποιος στο διεθνές παράδειγμα, να παρουσιάσει άλλη περίπτωση τέτοια διόγκωσης σε μια περίοδο 10ετίας. Μια περίοδο που ξεκίνησε την παραμονή της ένταξης μας στην ΕΕ και διήρκησε μέχρι την κορύφωση της οικονομικής κρίσης. Ναι, δημιουργήθηκε το πρόβλημα, δεν μπορούμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, πρέπει να αντιμετωπιστεί σταδιακά και πρέπει να γνωρίζουμε όλοι, ότι υπάρχουν και όρια και αντοχές σε σχέση με αυτή την αποκλιμάκωση».
«Οι τράπεζες αντιμετωπίζουν πίεση την οποία μεταφέρουν στους δανειολήπτες και είναι για αυτό τον λόγο που καθίστανται επιβεβλημένες κάποιες κινήσεις εκ μέρους μας, στη βάση μια διάκρισης την οποία εγώ πάντοτε προσπαθούσα να αναδείξω» σημείωσε.
Διάκριση δανειοληπτών
Στη συνέχεια, κ. Γεωργιάδης προχώρησε σε ένα διαχωρισμό κατηγορίας δανειολήπτη, τονίζοντας πως «από τη μία υπάρχει δανειολήπτης ο οποίος αντιμετωπίζει αντικειμενική, τεκμηριωμένη δυσκολία να ανταποκριθεί με τον τρόπο που θα έπρεπε κανονικά να εξυπηρετεί το δάνειο του, αλλά πρόκειται παράλληλα για ένα δανειολήπτη συνεργάσιμο, είναι σε επαφή με την τράπεζα του και τεκμηριώνει ότι δεν ζει στην υπερβολή, ούτε επιχειρεί να καταχραστεί είτε του νομοθετικού πλαισίου είτε των διαδικασιών. Αυτή την περίπτωση, που σχετίζεται με κατοικία, θέλουμε να του επιφυλάξουμε διαφορετική μεταχείριση, να φροντίσουμε και διασφαλίσουμε ότι, αυτή η εντεινόμενη πίεση που δεν είναι στο χέρι μας, θα εστιαστεί εκεί που πρέπει και θα τύχει συγκεκριμένου χειρισμού».
Στην αντίπερα όχθη είπε, «υπάρχουν κάποιες αδυναμίες, κάποια παραθυράκια τα οποία εκμεταλλεύεται μια άλλη κατηγορία δανειοληπτών και δυστυχώς είναι και αυτές οι περιπτώσεις εξίσου πολυάριθμες, οι γνωστοί στρατηγικοί κακοπληρωτές. Δεν υπάρχει διαφωνία ή πίεση από ευρωπαϊκές αρχές να κάνουμε αυτή την διάκριση μεταξύ αυτής τις μικρότερης ή μεγαλύτερης κατοικίας, διότι άλλο είναι ένα διαμέρισμα και διαφορετικό μια μεγάλη πολυτελής έπαυλη» σημείωσε.
Ο Φορέας εξυπηρέτησης των ΜΕΔ, η Εστία
Ερωτηθείς για το τι θα καλύπτει και ποιους αυτός ο φορέας για τα ΜΕΔ, ο κ. Γεωργιάδης είπε ότι «δεν ήμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε αποφάσεις και λεπτομέρειες αυτών των αποφάσεων. Έχει γίνει χθες μια πολύ καλή συζήτηση ένας γόνιμος διάλογος, ακούστηκαν απόψεις και κατατέθηκαν εισηγήσεις γραπτώς. Στα πλαίσια της σύσκεψης των αρχηγών στο Προεδρικό κανείς δεν ήταν σε θέση είτε να αναλύσει είτε να συζητήσει στο παρόν στάδιο. Γι’ αυτό και έχει αποφασιστεί πως θα υπάρξει συνέχεια της επαφής του διαλόγου της κυβέρνησης και των πολιτικών δυνάμεων για να συνεχιστεί και να μπει σε βάθος αυτή η συζήτηση».
Αν και ο ίδιος σε παλαιότερες δηλώσεις του δήλωνε αρνητικός με το συγκεκριμένο φορέα, εντούτοις σημείωσε τα εξής: «Ο φορέας είναι μια πολύ καλή εισήγηση, μεταφέρονται δάνεια εκτός τράπεζας σε ένα μη τραπεζικό φορέα και δεν έχει σημασία η ονομασία του. Σημασία έχει να μην είναι τράπεζα. Το δάνειο εξακολουθεί να υφίσταται, δεν θα εξαφανιστεί. Οι υποχρεώσεις του δανειολήπτη εξακολουθούν να υφίστανται, αλλά από την στιγμή που δεν είναι δάνειο τράπεζας δεν συνυπολογίζεται στα τραπεζικά δεδομένα. Παράλληλα, αποκτά περισσότερο χρόνο για να εξυπηρετηθεί η εξόφληση του δανείου. Η δυσκολία είναι ότι για να γίνει κάτι τέτοιο συνεπάγεται ένα τεράστιο κόστος, όχι μόνο για το κράτος για να αποκτήσει αυτό το χαρτοφυλάκιο δανείων αλλά και για την ίδια την τράπεζα επειδή, κατά πάσα πιθανότητα, η τιμή μεταφοράς των δανείων από τον ισολογισμό της τράπεζας εκτός, θα δημιουργήσει ένα πολύ μεγάλο έλλειμμα στα κεφάλαια εκείνης της τράπεζας και συνεπώς όπως αντιλαμβάνεστε, αυτές οι διαδικασίες δεν θα είναι καθόλου απλές».
«Η πρωτοβουλία ανήκει στην Κυβέρνηση, στην εκτελεστική εξουσία, τουλάχιστον από την στιγμή που προκύπτουν ζητήματα δημόσια δαπάνης και νομοθετικών ρυθμίσεων. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι υπάρχει εδώ και κάποιο καιρό πολύ βαθιά και λεπτομερής αξιολόγηση αυτών των δεδομένων από ειδικούς και είναι γι’ αυτό που είμαι συγκρατημένος. Πρέπει αυτοί οι σχεδιασμοί να τύχουν τεχνοκρατικής εξέτασης, να υπάρξει σχετική διαβούλευση με τις ευρωπαϊκές αρχές» ανέφερε.
Καταλήγοντας τόνισε πως «αυτή η επιτροπή θα συναποτελείται από αυτούς που θα υποδειχθούν από τα πολιτικά κόμματα, ως οι δικοί τους εμπειρογνώμονες και ασφαλώς το υπουργείο οικονομικών, η κεντρική τράπεζα Κύπρου και ο χρηματοοικονομικός επίτροπος θα απαρτίζουν την ομάδα εργασίας, η οποία θα υποβοηθήσει τις κομματικές ηγεσίες και την Κυβέρνηση στην λήψη των τελικών αποφάσεων».
