Του Απόστολου Κουρουπάκη
Η έρευνα του δικτύου Al Jazeera για το Πρόγραμμα Πολιτογραφήσεων ανέδειξε τρανταχτές υποθέσεις αιτητών/τριών για την απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας που προκαλούν εύλογα ερωτηματικά για τον τρόπο με τον οποίο ελαμβάνοντο οι τελικές πολιτικές αποφάσεις για την παραχώρηση διαβατηρίου. Σημαντικό είναι το θέμα της διερεύνησης των προσώπων που αιτούντο τη λήψη υπηκοότητας και των εργαλείων που είχαν διαθέσιμα.
Σε όλες τις περιπτώσεις γινόταν κατ’ αρχήν έρευνα, η οποία διασταυρωνόταν με τα επίσημα πιστοποιητικά που κατέθεταν οι αιτούντες είτε απευθείας στο Υπουργείο είτε μέσω των παρόχων υπηρεσιών (δικηγόρων, ελεγκτικών οίκων κ.λπ.). Η μη καταδίκη ενός προσώπου ή η μετέπειτα μη αρμόζουσα συμπεριφορά είναι ένα ζήτημα που σε πολύ μεγάλο βαθμό δεν μπορούσε να λειτουργήσει κατά του αιτούντος, αφού προσκομιζόταν λευκό ποινικό μητρώο, αφού σε κάποιες περιπτώσεις το αδίκημα είχε παραγραφεί ή δεν είχε τελεσιδικήσει η νομική περιπέτεια του αιτούντος.
Σε κάθε περίπτωση μάλιστα, οι αρμόδιοι λειτουργοί συνέτασσαν σχετική έκθεση με όλα τα ευρήματα. Μάλιστα, μετά την υπόθεση του Μαλαισιανού Τζο Λόου, οπότε και συστάθηκε η Τριμελής Επιτροπή, 29 προβληματικές περιπτώσεις προωθήθηκαν για δρομολόγηση των διαδικασιών αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητας, αφού όπως είπε η πρόεδρος της Επιτροπής Δήμητρα Καλογήρου υπάρχει υποψία και για ποινικές ευθύνες. Αυτές οι υποθέσεις, ωστόσο, δεν μπορούν προς ώρας να προχωρήσουν, αφού οι εκθέσεις που έχουν γίνει έχουν συνταχθεί με βάση τον παλαιό νόμο περί Αρχείου Πληθυσμού, και δεν είναι βέβαιο, αν η ψήφιση του νέου Νόμου περί Αρχείου Πληθυσμού μπορεί να εφαρμοστεί και για τις εκθέσεις που έχουν ήδη γίνει. Για το ζήτημα έχει ζητηθεί νομική γνωμάτευση από τη Γενική Εισαγγελία, ώστε οι διαδικασίες αποστέρησης να προχωρήσουν, προκειμένου να διασκεδαστεί κατά τι τουλάχιστον και η δυσανασχέτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
1. Ali Beglov - ΡΩΣΙΑ: Ο επιχειρηματίας Ali Beglov απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 12 Δεκεμβρίου 2018, έχοντας καταθέσει λευκό ποινικό μητρώο. Ωστόσο, ο Ali Beglov είχε καταδικαστεί σε διετή φυλάκιση για το αδίκημα του εκβιασμού με χρήση βίας. Η αίτησή του υπεβλήθη από το δικηγορικό γραφείο Χριστόδουλος Γ. Βασιλειάδης & ΣΙΑ ΔΕΠΕ.
2. Mir Rahman Rahmani - ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: Ο επιχειρηματίας και πολιτικός Mir Rahman Rahmani απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 7 Μαρτίου 2017, και δύο χρόνια μετά κατέλαβε τη θέση του εκπροσώπου της Κάτω Βουλής του Αφγανιστάν. Η σύζυγός του και οι τρεις θυγατέρες του κατέχουν την υπηκοότητα των Νήσων St. Kitts και Nevis. Η αίτησή του υπεβλήθη από το δικηγορικό γραφείο Σάββας Πογιατζής ΔΕΠΕ.
3. Mykola Zlochevskyi - ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Ο επιχειρηματίας Mykola Zlochevskyi απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 11 Νοεμβρίου 2017, έχοντας προσκομίσει λευκό ποινικό μητρώο. Σύμφωνα με το Al Jazeera, βρισκόταν υπό διερεύνηση για διαφθορά όταν έλαβε το κυπριακό διαβατήριο. Το 2020 κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να δωροδοκήσει τις αρχές της Ουκρανίας με το ποσό των 6 εκατ. δολαρίων ώστε να τερματίσουν τις δικαστικές έρευνες. Η αίτησή του υπεβλήθη από το γραφείο Ανδρέας Μ. Σοφοκλέους (Proteas Management Services Ltd).
4. Zhang Keiqiang - ΚΙΝΑ: Ο πολιτικός Zhang Keiqiang απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 8 Φεβρουαρίου 2018. Είχε προσκομίσει λευκό ποινικό μητρώο, ενώ είχε συλληφθεί από την κινεζική αστυνομία το 2011 για απάτη. Αργότερα καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση πάλι για απάτη, και αποφυλακίστηκε τον Ιανουάριο του 2015. Η αίτησή του υποβλήθηκε από τη MCFS Services Ltd.
5. Mehdi Ebrahimi (Tony Newman) / Maleksabet Ebrahimi - ΙΡΑΝ: Πρόκειται για άκρως προβληματική υπόθεση, αφού σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» πατέρας και υιός βρίσκονται μεταξύ εκείνων των περιπτώσεων για τις οποίες διερευνάται η αποστέρηση της υπηκοότητας, αφού απέκτησε το κυπριακό διαβατήριο με πλαστά έγγραφα. Καταζητούνται διεθνώς από την Interpol με Κόκκινη Ειδοποίηση. Η αίτηση του Mehdi Ebrahimi κατατέθηκε από την Quality Group και του Maleksabet Ebrahimi από τη Μαρκίδης & ΣΙΑ ΔΕΠΕ.
6. Pham Nhat Vu - ΒΙΕΤΝΑΜ: Ο επιχειρηματίας Pham Nhat Vu από το Βιετνάμ απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 15 Μαΐου 2019. Κατέθεσε λευκό ποινικό μητρώο ημ/νίας 13 Απριλίου 2018. Τον Απρίλιο του 2019 συνελήφθη και τον Δεκέμβριο του 2019 καταδικάστηκε για χρηματισμό σε τετραετή φυλάκιση. Η αίτησή του κατατέθηκε από την Ιωάννης Παπαζαχαρία ΔΕΠΕ.
7. Mikhail Yurevich - ΡΩΣΙΑ: Ο πολιτικός Mikhail Yurevich απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα στις 29 Μαρτίου 2017. Τον Μάιο του 2017 το όνομά του συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο με τους διεθνείς καταζητούμενους της Ρωσικής Ομοσπονδίας και από τον Μάιο του 2018 υπόκειται σε κυρώσεις από την Ουκρανία. Η αίτησή του κατατέθηκε από την Ιωάννης Παπαζαχαρία ΔΕΠΕ.
8. Oleg Bakhmatyuk - ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Ο Ουκρανός επενδυτής Oleg Bakhmatyuk έλαβε την κυπριακή υπηκοότητα στις 21 Μαΐου 2018. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του Al Jazeera αυτή την περίοδο διερευνάται από την ουκρανική αστυνομία για κατάχρηση και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Η αίτησή του υποβλήθηκε από το γραφείο L. Papaphilippou & Co LLC.
9. Emad Al Ghreiwati / Bouchra Al Oulabi - ΣΥΡΙΑ: Οι Σύροι Emad Al Ghreiwati και Bouchra Al Oulabi απέκτησαν κυπριακό διαβατήριο στις 12 Δεκεμβρίου 2018. Σε έκθεση του ΥΠΕΣ αναφερόταν ότι ο Emad Al Ghreiwati είχε συμπεριληφθεί το 2011 στη λίστα κυρώσεων της Ε.Ε. για τη Συρία. Το 2012 το όνομά του αφαιρέθηκε κατόπιν προσφυγής του Al Ghreiwati στο ΕΔΑΔ. Οι αιτούντες προσκόμισαν λευκά ποινικά μητρώα το 2017. Η αίτησή τους κατατέθηκε από το γραφείο Ανδρέας Γιωρκάτζης ΔΕΠΕ.
KnowYour Client
Στην παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας μέσω του Προγράμματος Πολιτογράφησης σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι τράπεζες, και φυσικά οι πάροχοι υπηρεσιών προς τους αιτούντες, όπως δικηγόροι, ελεγκτικές εταιρίες, εταιρίες διαχείρισης γης. Αυτές οι εταιρίες σε αρκετές περιπτώσεις είτε δεν ελάμβαναν τόσο σοβαρά υπόψη τους το ιστορικό του πελάτη τους, είτε θεωρούσαν πως συνάπτουν συμφωνίες κυρίων και εν αγνοία τους δεχόντουσαν a priori ως αληθή τα πιστοποιητικά και τα λεγόμενά τους. Εδώ είναι λοιπόν που εντοπίζεται για την προηγούμενη περίοδο ένα σημαντικό κενό, η αγνόηση του KnowYour Client (KYC). Το KYC ουσιαστικά είναι η διαδικασία επαλήθευσης της ταυτότητας των πελατών της κάθε εταιρίας προκειμένου να αποτραπεί το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, η κλοπή ταυτότητας, οι οικονομικές απάτες, καθώς και η χρηματοδότηση τρομοκρατικών ενεργειών.
Σε αυτό το πεδίο, είναι πιθανόν να υπάρχουν αστικές ευθύνες τόσο σε δικηγορικές όσο και σε άλλες εταιρίες παροχής υπηρεσιών, αλλά και στις ίδιες τις τράπεζες, όπως φυσικά και στην Κεντρική Τράπεζα. Οι όποιες ευθύνες θα πρέπει να αναζητηθούν από τα συλλογικά όργανα ώστε να αποδωθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.
Έντυπη Έκδοση
