Του Απόστολου Τομαρά
Όπως και στην περίπτωση της ανακάλυψης μεγάλου κοιτάσματος εντός της Αιγυπτιακής ΑΟΖ έτσι και στον απόηχο της συμφωνίας Ισραήλ-Τουρκίας, η Λευκωσία αντιδρά άμεσα και συντονισμένα προκειμένου να βάλει φρένο στις όποιες εντυπώσεις αφήνει πίσω της η επαναπροσέγγιση των δυο χωρών. Μια προσπάθεια η οποία εδράζεται σε τρία σημεία. Τα υφιστάμενα συμβόλαια εκμετάλλευσης ή ερευνών σε τεμάχια της ΑΟΖ, τον 3ο γύρο αδειοδότησης και το πιο βασικό την γεωστρατηγική σημασία της Ανατολικής Μεσογείου και το ρόλο της Κύπρου.
Η μαζική παρουσία εκπροσώπων των εταιρειών που βρίσκονται εντός της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και ο αγώνας δρόμου, που ξεκινά σήμερα Τετάρτη ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης στις διεθνείς αγορές υδρογονανθράκων, αποτελεί ουσιαστικά μια πρώτη απάντηση στις φωνές εκείνες που θέλουν η συνεργασία Ισραήλ-Τουρκίας να επιδρά καταλυτικά στους ενεργειακούς σχεδιασμούς Λευκωσίας-Τελ Αβίβ, έτσι όπως αυτές έχουν προκύψει μέσα από την τριμερή συνεργασία.
Οι διαδοχικές συναντήσεις που είχε την Τρίτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης με την Delek Group και την ENI αλλά και η συνάντηση την Τετάρτη με την TOTAL αντικειμενικό στόχο είχαν να αναχαιτίσουν την επικοινωνιακή ουρά της συμφωνίας Τουρκίας- Ισραήλ δίνοντας το μήνυμα ότι παραμένει αρραγές το μέτωπο των εταιρειών σε πρώτη φάση με ενθαρρυντική προοπτική να επεκταθεί η συνεργασία με την Δημοκρατία και σε άλλα τεμάχια της ΑΟΖ.
Κάτι που συζητήθηκε εκτενέστερα και με τις δυο εταιρείες την Τρίτη το πρωί στο Προεδρικό. Οι διαβεβαιώσεις που δόθηκαν και από τους δυο εταίρους της κυβέρνησης ήταν αρκούντως ικανοποιητικές, όπως έλεγε αρμόδια κυβερνητική πηγή η οποία συνιστούσε υπομονή μέχρι τις 22 Ιουλίου ημερομηνία κατά την οποία εκπνέει χρονικά η εκδήλωση ενδιαφέροντος για τον 3ο γύρο αδειοδότησης.
Συνεργασία με Ιορδανία
Η αντιπροσωπεία της Delek Group ήταν η πρώτη που έγινε δεκτή από τον Νίκο Αναστασιάδη. Στην συνάντηση οι εταίροι της κυβέρνησης στο κοίτασμα «Αφροδίτη» εξέφρασαν την δέσμευσή τους για ανάπτυξη του κοιτάσματος, μια δέσμευση η οποία χαρακτηρίζεται ως πολύ σημαντική στην παρούσα φάση. Στο συγκεκριμένο, θέμα όπως αναφέρεται από κυβερνητικής πλευράς, απεστάλησαν τα σχόλια της κυβέρνησης επί του αναθεωρημένου σχεδίου ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη» και εκφράζεται η επιθυμία για ολοκλήρωση, το συντομότερο δυνατόν, της παρούσας διαδικασίας. Θετικό χαρακτηρίζεται επίσης από κυβερνητικής πλευράς και η δέσμευση για ενίσχυση της συνεργασίας με το Ισραήλ προς αξιοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη».
Η εταιρεία, η οποία δραστηριοποιείται και εντός της ισραηλινής ΑΟΖ, φαίνεται να έδωσε θετικά στοιχεία στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και για το ευρύτερο θέμα συνεργασία με το Ισραήλ στο κομμάτι κοινής εμπορικής εκμετάλλευσης του Λεβιάθαν και «Αφροδίτη». Ωστόσο, οι επιδιώξεις της Delek φαίνεται να προσλαμβάνουν ευρύτερες προεκτάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η αντιπροσωπεία της εταιρείας έκανε γνωστό στον Νίκο Αναστασιάδη ότι βρίσκεται στα σκαριά συμφωνία για πώληση ΦΑ προς την Ιορδανία.
Μια συμφωνία που αν πάρει σάρκα και οστά θα έχει ευρύτερες, όπως εκτιμάται, προεκτάσεις σε γεωστρατηγικό επίπεδο. Στην Λευκωσία θεωρούν ότι μια εμπορική συμφωνία με το Αμάν θα λειτουργήσει θετικά για συμπερίληψη της Ιορδανίας στο πλέγμα των τριμερών συμφωνιών που έχουν συναφθεί.
Παρούσα η ENI
Το καλό κλίμα στις συναντήσεις στο Προεδρικό διαφάνηκε και κατά την έξοδο των εταιρειών επισκεπτών. Πιο διάχυτη ήταν η ικανοποίηση του CEO της ENI Claudio Descalzi, ο οποίος άφησε να διαφανεί ξεκάθαρα ότι η εταιρεία του θα είναι ανάμεσα σε αυτές που θα εκφράσουν ενδιαφέρον και για άλλα οικόπεδα της ΑΟΖ. Το άλλο σημαντικό προκύπτει επίσης από τα όσα ειπώθηκαν δημόσια και έχει να κάνει με την «προσήλωση» της εταιρείας στην Κύπρο.
Εκτός από το ερευνητικό πρόγραμμα της ENI στα τεμάχια 2,3, η εταιρεία θεωρεί ως πολύ σημαντική την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μετά και τις ανακαλύψεις σε Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ. Το ερευνητικό πρόγραμμα θα ξεκινήσει και πάλι αρχές του 2017 όπου είναι προγραμματισμένη νέα γεώτρηση.
Σε εγρήγορση η Λευκωσία
Στο κυβερνητικό επιτελείο επικρατεί ευφορία από τα όσα διημείφθησαν στις διαδοχικές συναντήσεις που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης μετέφερε την απόλυτη ικανοποίηση του Νίκου Αναστασιάδη και το μόνο που υπολείπεται, όπως είπε, είναι το ενδιαφέρον που υπάρχει να μετουσιωθεί σε πράξη. Ο κύκλος των επαφών του Προέδρου της Δημοκρατίας θα κλείσει με την τρίτη εταιρεία που βρίσκεται εντός την ΑΟΖ και είναι η TOTAL, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει να δραστηριοποιείται μετά το καλοκαίρι. Στο γενικότερο ζήτημα που προκύπτει κυρίως από τα όσα μεταδίδονται από την Άγκυρα, αλλά και το Τελ Αβίβ για το ενδεχόμενο επέκτασης της συνεργασίας των δυο χωρών και στον ενεργειακό τομέα, η κυβέρνηση συνεχίζει να κρατά το όλο θέμα χαμηλά, χωρίς, ωστόσο, να το υποβαθμίζει.
Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος, κληθείς από την «Κ» να σχολιάσει πώς αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο οι πληροφορίες να μετουσιωθούν σε πράξη, ήταν απόλυτος: «Όλοι αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι εφικτό ένα κράτος που είναι υπό κατοχή να δώσει έγκριση για ένα αγωγό που πηγαίνει στην κατοχική δύναμη. Άρα για να μπορεί να εξεταστεί αυτό το σενάριο και να υλοποιηθεί θα πρέπει να προηγηθεί λύση του Κυπριακού».
Εν αντιθέσει με τα όσα γράφονται και λέγονται, η Λευκωσία, όπως τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, δεν έχει γίνει αποδέκτης αιτήματος από το Ισραήλ για αγωγό φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας. Χωρίς επίλυση του Κυπριακού μια τέτοια προοπτική δεν υπάρχει κάτι που, όπως είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, γίνεται σαφές από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις επαφές που έχει με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό.
Σε Λονδίνο και Χιούστον ο Λακκοτρύπης
Η εγρήγορση της Λευκωσίας στα ενεργειακά προκύπτει και μέσα από την περιοδεία του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη με πρώτο σταθμό το Λονδίνο. Την Τετάρτη το μεσημέρι ο κ. Λακκοτρύπης θα δει στο Χίθροου τους ενεργειακούς κολοσσούς που έχουν έδρα την αγγλική πρωτεύουσα. Αμέσως μετά ο υπουργός Ενέργειας θα αναχωρήσει με προορισμό το Χιούστον, όπου την Παρασκευή το μεσημέρι θα παρουσιάσει σε εκπροσώπους πετρελαϊκών εταιρειών τις ευρύτερες ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και, ειδικότερα, τις προοπτικές και τη στρατηγική της Κυπριακής Δημοκρατίας για έρευνα και ανάπτυξη των αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
