Kathimerini.gr
Γιάννης Παλαιολόγος
Κυρώσεις συστημικού χαρακτήρα (όχι απλά κατά ατόμων) θα περιλαμβάνονται στο μενού επιλογών για τη μελλοντική σχέση με την Τουρκία που θα παρουσιάσει στο άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (Gymnich) στο Βερολίνο ο Ζοζέπ Μπορέλ. Ωστόσο, όπως ανέφερε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ε.Ε. σε ενημέρωση προ ολίγου, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική και την Ασφάλεια επιμένει στην αναζήτηση διαύλων επικοινωνίας με την Άγκυρα (βάσει της διπλής στρατηγικής που συμφωνήθηκε στο ΣΕΥ στις 13.7).
Οι κυρώσεις, σημειώνει η ίδια πηγή, είναι μόνο ένα μέρος του πλαισίου επιλογών που θα θέσει στους υπουργούς Εξωτερικών ο κ. Μπορέλ. Παράλληλα, εντύπωση προκαλεί ότι στην αυριανή συνεδρίαση των υπουργών Άμυνας της Ε.Ε., με τη συμμετοχή και του γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, το ζήτημα των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι στην επίσημη ατζέντα. Σε ερώτηση της «Κ» αν θα τεθεί κάποια κόκκινη γραμμή η οποία θα πυροδοτεί τις πιο σφοδρές κυρώσεις, ο ίδιος Ευρωπαίος αξιωματούχος απάντησε ότι «δεν είναι ο ρόλος μας να ορίσουμε κόκκινες γραμμές».
Λόγω του άτυπου χαρακτήρα της συνάντησης του Βερολίνου (που θα λάβει χώρα την Πέμπτη και την Παρασκευή) δεν θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις. Σχετικά με τη δυνατότητα ομοφωνίας επί των αποφάσεων αυτών όταν έλθει η ώρα τους, ο αξιωματούχος τόνισε με νόημα ότι εξαρτάται από το «επίπεδο φιλοδοξίας» των υπουργών σε σχέση με το τι επιδιώκουν να συμφωνηθεί.
Η ίδια πηγή χαρακτήρισε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο «εξαιρετικά τεταμένη» και σημείωσε ότι ο κ. Μπορέλ παραμένει «εξαιρετικά ανήσυχος» και εστιασμένος στην αποκλιμάκωση. Τόνισε ότι η συζήτηση σχετικά με την Τουρκία στο Gymnich θα καλύψει το πλήρες φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων και θα επεκταθεί και στην εμπλοκή της Άγκυρας στη Λιβύη, τη Συρία και το Ιράκ. Υπενθύμισε δε ότι η Άγκυρα έχει ήδη υποστεί σημαντικές συνέπειες για την «παράνομη συμπεριφορά» της στην Ανατολική Μεσόγειο, από τις πρόσφατες κυρώσεις σχετικά με τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ (για τις οποίες, όπως ανέφερε, βρίσκεται στο τραπέζι πρόταση για την προσθήκη νέων ονομάτων) ως το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τη δραστική μείωση της προ-ενταξιακής χρηματοδότησης και τη διακοπή του τακτικού πολιτικού διαλόγου. Η διακοπή των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας εις βάρος κρατών-μελών της Ε.Ε. αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την επανέναρξη του διαλόγου, είπε.
Σχετικά με τη Λιβύη, έτερος υψηλόβαθμος κοινοτικός αξιωματούχος ανέφερε ότι η Τουρκία αποτελεί το βασικό εμπόδιο στη συνεργασία μεταξύ της επιχείρησης «Ειρήνη» για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ και της επιχείρησης «Sea Guardian» του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με την συγκεκριμένη πηγή, «έχουμε εξηγήσει επανειλημμένως στην Τουρκία ότι η “Ειρήνη” έχει εντολή από την ΟΗΕ να επιτηρεί το εμπάργκο και οφείλουν να το σέβονται όλα τα κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών, ενώ αποτελεί μέρος και του πλαισίου που τέθηκε τον Ιανουάριο στο Βερολίνο για την επίλυση της λιβυκής κρίσης». Ο αξιωματούχος της Ε.Ε. εξέφρασε την ελπίδα ότι ο κ. Στόλτενμπεργκ θα συμβάλλει στην προσπάθεια να πεισθεί η Άγκυρα να αλλάξει στάση στο θέμα αυτό.
Τέλος, σχετικά με τη Λευκορωσία, το έτερο βασικό θέμα που θα συζητηθεί στο Βερολίνο, σύμφωνα με τον πρώτο αξιωματούχο, ο στόχος των κυρώσεων, επί των οποίων υπάρχει προσδοκία για πολιτική συμφωνία στο άτυπο ΣΕΥ και που αναμένεται να αφορούν 15-20 άτομα, είναι να αλλάξει η συμπεριφορά του καθεστώτος. Τόνισε ωστόσο ότι υπάρχει «μεγάλη απόσταση» μεταξύ της μη αναγνώρισης του εκλογικού αποτελέσματος και της διακοπής επαφών με τον ισχυρό άνδρα της χώρας Αλεξάντερ Λουκασένκο.
