Kathimerini.com.cy
Κακούς χειρισμούς και αποτυχία του Προέδρου Αναστασιάδη στο κυπριακό διακρίνει η επιτροπή του κυπριακού του επιτελείου του Γιώργου Λιλλήκα, μετά και την δημοσιοποίηση της έκθεσης του γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Στην έκθεση καλείται ο Πρόεδρος για ακόμη μια φορά να αποσύρει γραπτώς τα όσα συμφώνησε στο Κραν Μοντάνα. Παράλληλα εκφράζονται ανησυχίες για την κατάληξη σε μια λύση μη βιώσιμη, μη λειτουργική, άδικη και θνησιγενή, με αντάλλαγμα ολίγα στρατεύματα κατοχής και ολίγες εγγυήσεις. Στην έκθεση καταγράφεται η ανησυχία για προώθηση μίας ενδιάμεσης συμφωνίας, αλλά και η πλήρης απουσία απόδοσης ευθυνών στην Τουρκία από τον ΟΗΕ.
Δείτε τη σύνοψη της έκθεσης Λιλλήκα:
Η Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ επισφραγίζει την αποτυχία του Προέδρου Αναστασιάδη στο Κυπριακό, αφού η τακτική των υπαναχωρήσεων του και η επίδειξη ευελιξίας στις διαπραγματεύσεις κατέληξε στην από-ενοχοποίηση της Τουρκίας, και στη πριμοδότησή της με επιπρόσθετα διαπραγματευτικά κεκτημένα. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ικανοποίησε τις πλείστες τουρκοκυπριακές θέσεις στις εσωτερικές πτυχές και ως αντάλλαγμα έλαβε ένα αγεφύρωτο χάσμα στην ασφάλεια και στις εγγυήσεις.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ σαφέστατα παρατηρεί ότι η νέα φάση διαπραγμάτευσης θα επιδιώξει να ολοκληρώσει τη στρατηγική συμφωνία που αναδύθηκε στο Crans Montana, ενώ οι εκκρεμείς λεπτομέρειες θα διευθετηθούν, κατόπιν, σε τεχνοκρατικό επίπεδο. Αυτή η αναφορά δεν είναι τίποτε άλλο παρά η σύναψη μιας Ενδιάμεσης Συμφωνίας η οποία θα επισφραγίσει οριστικά τις υπαναχωρήσεις του ΠτΔ σε όλες τις άλλες πτυχές, ως διαπραγματευτικό κεκτημένο της τουρκικής πλευράς, και θα θέσει υπό διαπραγμάτευση τις εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις των πλευρών στην ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Σε μια τέτοια εξέλιξη, αυτό που θα μπορούσε να προκύψει είναι μια διευθέτηση που θα επέτρεπε ολίγον στρατεύματα και ολίγον εγγυήσεις.
Γραπτή απόσυρση των θέσεων που κατέθεσε σε Κραν Μοντάνα
Καλούμε τον ΠτΔ, για άλλη μια φορά να αποσύρει γραπτώς τις θέσεις που κατέθεσε στο Crans Montana και να εργαστεί έτσι ώστε να μην επιτραπεί η υιοθέτηση της Έκθεσης του ΓΓ του ΟΗΕ με ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού.
Ειδικότερα, η Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ αποτυπώνει πλέον επίσημα, τα συμφωνηθέντα και τις συγκλίσεις και τις εναπομείνασες εκκρεμότητες των διαπραγματεύσεων, οι οποίες λαμβάνουν χώρα από το 2008 και εντεύθεν. Επίσημα, δια χειρός Ηνωμένων Εθνών, καταγράφεται, σαφέστατα, στις παραγράφους 21-27, ότι ο ΠτΔ έχει αποδεχθεί τις πάγιες απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς στο Crans Montana για εκ περιτροπής προεδρία, για μικρά και μεγάλα βέτο, για προτεραιότητα του χρήστη στο θέμα των περιουσιών, εκεί και όπου δεν θα υπάρχουν εδαφικές αναπροσαρμογές, ενώ έχει αποδεχθεί και την ισότιμη μεταχείριση Ελλαδιτών και Τούρκων υπηκόων αναφορικά με τις τέσσερις ελευθερίες. Στο δε εδαφικό, οι ρυθμίσεις που εκκολάπτονται οδηγούν σε ένα χάρτη υποδεέστερο του Σχεδίου Ανάν.
Παρόλα αυτά, η Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ όχι μόνο δεν αποδίδει ευθύνες στην Τουρκία, αλλά, όλες οι πλευρές επικρίνονται για την αδυναμία τους να επιδείξουν πολιτική βούληση για την τελική συμφωνία.
Η πλευρά μας περιέπεσε σε μια σειρά από διαδικαστικά και ουσιαστικά λάθη. Ενώ αρχικά επέμενε στη συζήτηση και διέξοδο επί των πιο σοβαρών θεμάτων ήτοι, την ασφάλεια, τις εγγυήσεις, το εδαφικό και το περιουσιακό, τελικά αποδέχθηκε την τουρκική θέση για πακετοποίηση των θεμάτων και τη φιλοσοφία για ταυτόχρονη διαπραγμάτευση σε 2 τραπέζια συνομιλιών. Ως εκ τούτου, συγκλήθηκε η πενταμερής, χωρίς επαρκή προετοιμασία και με σοβαρότατες εκκρεμότητες σε όλες τις βασικές πτυχές, οι οποίες, παρά τις προειδοποιήσεις μας, είτε θα οδηγούσαν σε λύση τουρκικών προδιαγραφών, είτε, όπερ και εγένετο, σε κατάρρευση συνομιλιών που θα επέτρεπαν στην Τουρκία να θέσει σε ισχύ το πλάνο Β και Γ.
Στη πτυχή της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, ενώ σημειώνεται η έκκληση του ΓΓ του ΟΗΕ στα μέρη να εντοπίσουν λύσεις που να λαμβάνουν υπόψη ότι το μονομερές δικαίωμα επέμβασης είναι «μη βιώσιμο», εν τούτοις, δίδεται ρόλος εποπτείας της εφαρμογής του νέου συστήματος εγγυήσεων και στις εγγυήτριες δυνάμεις. Οπότε, ακόμα και αυτή η θετική αναφορά, εξουδετερώνεται τόσο από τις συγκρουσιακές θέσεις έκαστης πλευράς, όσο και από το κοινά παραδεχτό γεγονός ότι δεν μπορούν οι εγγυήτριες δυνάμεις να εποπτεύουν τους εαυτούς τους.
Καλέσαμε τον ΠτΔ να αποσύρει γραπτώς τις προτάσεις που κατέθεσε, καθότι αυτές θα αποτελούσαν κεκτημένο των διαπραγματεύσεων. Όχι μόνο δεν το έπραξε, αλλά δηλώνει και έτοιμος να επαναρχίσει έναν διάλογο από κει που παρέμεινε.
Αυτή η εξέλιξη θα αποβεί καταστροφική για την Κύπρο, αφού οι υποχωρήσεις μας θα επισφραγίσουν νέα διαπραγματευτικά κέρδη για την τουρκική πλευρά, ενώ η πτυχή της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων θα τύχει νέων διαπραγματεύσεων που στην καλύτερη των περιπτώσεων θα επιτρέψουν την παραμονή στρατευμάτων και την παραπομπή της συζήτησης για τις εγγυήσεις στο μακροπρόθεσμο μέλλον. Εθελοτυφλούν δε, όσοι ευελπιστούν ότι η Τουρκία θα απεμπολήσει το μονομερές, κατ’ισχυρισμόν της, δικαίωμα επέμβασης και τη στρατιωτική της παρουσία στο νησί.
Με άλλα λόγια, οδηγούμαστε σε μια λύση μη βιώσιμη, μη λειτουργική, άδικη και θνησιγενή, με αντάλλαγμα ολίγα στρατεύματα κατοχής και ολίγες εγγυήσεις.
