ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Από την πολυθρόνα μας… στο μουσείο

Μια επιλογή από τις μεγαλύτερες διεθνείς εικαστικές εκθέσεις που έρχονται ψηφιακά μέχρι το σπίτι μας

Kathimerini.gr

ΤΗΣ ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ 

Προφανώς τίποτε δεν υποκαθιστά τη ζωντανή εμπειρία και εκείνη τη μοναδική συνάντηση του επισκέπτη με το έργο τέχνης μέσα στον χώρο του μουσείου. Ωστόσο, σε αυτές τις ειδικές συνθήκες μπορούμε να συνεχίσουμε να «κυκλοφορούμε» στις αίθουσες των μεγαλύτερων μουσείων του κόσμου με τρόπο ψηφιακό. Τα περισσότερα μουσεία του κόσμου προτείνουν διαδικτυακές περιηγήσεις στις συλλογές τους, που συνδυάζονται με ενδιαφέροντα και εύληπτα επιμελητικά κείμενα. Στην επιλογή που ακολουθεί εστιάσαμε ειδικά στις εκθέσεις που μπορείτε να βρείτε στον κυβερνοχώρο. Οι πιο πολλές από αυτές –σημαντικές, πλούσιες και ακριβές διοργανώσεις– είχαν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν στη διάρκεια της χρονιάς, αλλά λόγω των συνθηκών άλλαξαν ημερομηνίες και εντέλει έκλεισαν για το κοινό. Αν ξεπεραστεί το εμπόδιο της γλώσσας –οι περισσότερες ξεναγήσεις γίνονται στη γλώσσα της κάθε χώρας και στα αγγλικά–, προσφέρουν στον επισκέπτη πολλές δυνατότητες: από μια εικονική περιήγηση 360 μοιρών έως podcasts, βίντεο και φωτογραφικές παρουσιάσεις των έργων εμπλουτισμένες με βιογραφικές πληροφορίες για τον καλλιτέχνη και σχόλια για το έργο του. Ολα αυτά από την πολυθρόνα του σπιτιού μας.

1.ΠΑΡΙΣΙ / Centre Pompidou

Matisse. Comme un roman (Σαν μυθιστόρημα)

Ανρί Ματίς, «Νεκρή φύση με κόκκινο χαλί», 1906. 

Ηταν μία από τις πολυαναμενόμενες εκθέσεις του 2020, αλλά ως ζωντανή εμπειρία έμεινε λίγο καιρό ανοιχτή για το κοινό. Οργανώθηκε με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 150 χρόνων από τη γέννηση του Ανρί Ματίς (1869-1954), ένας φόρος τιμής στον καλλιτέχνη που μας έμαθε να ξαναβλέπουμε το φως και το χρώμα. Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 230 έργα του και πλούσιο υλικό αρχείου. Αφηγείται σε 9 κεφάλαια, που ακολουθούν με χρονολογική σειρά τη ζωή του, από τα πρώτα του βήματα ως νεαρός καλλιτέχνης –ξεκίνησε μάλλον αργά να ζωγραφίζει, το 1890– μέχρι την πλήρη απελευθέρωση της γραμμής και του χρώματος, έτσι όπως συνέβη πλέον κοντά στο τέλος του βίου του. Η ψηφιακή παρουσίαση της έκθεσης είναι τρίγλωσση (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά) και περιλαμβάνει podcasts (ένα για κάθε αίθουσα), φωτογραφικό υλικό και βίντεο με τους επιμελητές που μας ξεναγούν στα εκθέματα. Είναι προγραμματισμένη να διαρκέσει έως 22.2.2021. (www.centrepompidou.fr)

2. ΠΑΡΙΣΙ / Musée de l’ Orangerie

Giorgio de Chirico. La peinture metaphysique (Μεταφυσική ζωγραφική)

Τζόρτζιο ντε Κίρικο, «Δύο κεφάλια», 1918.

Η έκθεση, που είχε προγραμματιστεί να ανοίξει την 1η Απριλίου, έκανε εντέλει εγκαίνια στις 16 Σεπτεμβρίου. Πλέον είναι διαθέσιμη σε όλους με μια εικονική περιήγηση (virtual tour) που βασίζεται σε μια επιλογή από δεκαπέντε έργα, σε επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Πάολο Μπαλντάτσι, ο οποίος σχεδίασε την έκθεση σε συνεργασία με το γαλλικό μουσείο. Ο Ντε Κίρικο, ένας καλλιτέχνης που γεννήθηκε στη χώρα μας από μια κοσμοπολίτικη ιταλική οικογένεια οθωμανικής καταγωγής, παρήγαγε ένα μοναδικό και ιδιότυπο έργο. Η ασυνήθιστη ζωγραφική του, που περιγράφεται από τον ποιητή Γκιγιόμ Απολινέρ ως «μεταφυσική», είχε ισχυρή επίδραση στη σύγχρονη τέχνη, από τον Πικάσο έως τον σουρεαλισμό. Με τη ζωγραφική του έθετε το ζήτημα του ορατού, καθώς πίστευε ότι τα πνεύματα και τα μυστήρια που οι αρχαίοι λαοί εξέφραζαν μέσω των μύθων δεν «κατοικούν» στον αόρατο κόσμο, αλλά μας δίνουν απτά σημάδια τους και στο υλικό. (www.musee-orangerie.fr)

3. ΛΟΝΔΙΝΟ / National Gallery

Artemisia

«Αυτοπροσωπογραφία της Αρτεμισία Τζεντιλέσκι ως Αγία Αικατερίνη», περ. 1615-1617. 

Η ίδια η National Gallery του Λονδίνου μάς προειδοποιεί για το αυτονόητο, ότι τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη διά ζώσης απόλαυση ενός πίνακα, ωστόσο η ψηφιακή περιήγηση στην έκθεση για την Αρτεμισία Τζεντιλέσκι (1593-1656), τη σπουδαία αλλά εν πολλοίς παραγνωρισμένη Iταλίδα ζωγράφο της μπαρόκ περιόδου, έχει τουλάχιστον ένα πλεονέκτημα: συνοδεύεται από τα σχόλια της επιμελήτριας του όλου εγχειρήματος, Λετίτσια Τρέβες. Eτσι, σε ένα tour διάρκειας 30 λεπτών (και κόστους περίπου 9 ευρώ για τα μη μέλη), το κοινό μπορεί να πάρει κάτι παραπάνω από μια ιδέα για έργα όπως «Η Ιουδήθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη» (που παρουσιάζεται σε σύγκριση με το αντίστοιχο του Καραβάτζο), για τις περίφημες αυτοπροσωπογραφίες της Iταλίδας ζωγράφου, για τις επιστολές της και τελικά για τη ζωή της, στη διάρκεια της οποίας τα έβαλε με το πατριαρχικό κατεστημένο της Φλωρεντίας και της Νάπολης, άλλοτε επιτυχώς και άλλοτε με βαρύ κόστος. (nationalgallery.org.uk)

4. ΛΟΝΔΙΝΟ / Victoria & Albert Museum

Curious Alice: The VR Experience

Στιγμιότυπο από το «Curious Alice: The VR Experience». 

Μπορεί ένα βιβλίο να αποτελέσει έμπνευση για μια έκθεση; Αν μιλάμε για το παράδοξο, σαγηνευτικό, ψυχεδελικό (ή όπως αλλιώς προτιμάτε) μυθιστόρημα «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», μπορεί.

Η έκθεση «Alice: Curiouser and Curiouser» του Μουσείου Victoria & Albert είναι προγραμματισμένη για τον Μάρτιο και θα διερευνά τις καταβολές της ηρωίδας του Λιούις Κάρολ, αλλά και την επίδραση που άσκησε σε δημιουργούς όπως ο Σαλβαντόρ Νταλί, οι Μπιτλς, η Aνι Λίμποβιτς, η Βίβιεν Γουέστγουντ κ.ά. Μέχρι τότε, το κοινό μπορεί να αρκεστεί στο «Curious Alice: The VR Experience», δηλαδή τη virtual reality «πτέρυγα» της έκθεσης (που προϋποθέτει τη χρήση σχετικής πλατφόρμας), για να δοκιμάσει μια ψηφιακή καταβύθιση στην περίφημη «κουνελότρυπα». Ορισμένα παιχνίδια που τη συνοδεύουν δεν εντυπωσιάζουν, παρά τη σχετικά χαμηλή τιμή των 4 ευρώ, ωστόσο έργα όπως της Ισλανδής εικαστικού Κριστιάνα Γουίλιαμς, που συνδυάζουν τις βικτωριανές γκραβούρες με το ψηφιακό κολάζ, κάνουν τη διαφορά. (vam.ac.uk)

5. ΒΟΣΤΩΝΗ / Museum of Fine Arts

Writing the Future: Basquiat and the Hip-Hop Generation

Ζαν-Μισέλ Μπασκιά, «Hollywood Africans», 1983. 

Πολλά έχουν ειπωθεί για τον Ζαν-Μισέλ Μπασκιά (1960-1988), τον πρόωρα χαμένο δημιουργό που ανύψωσε τη street art σε σύγχρονη μορφή τέχνης, ένα όμως έχει μείνει ελαφρώς ανεξερεύνητο, τουλάχιστον σε επίπεδο μεγάλων ιδρυμάτων: η σχέση του ίδιου και των ομοτέχνων του με την κουλτούρα του χιπ χοπ. Η έκθεση «Writing the Future» του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστώνης, διαθέσιμη έως τις 16 Μαΐου, ψηλαφίζει κατ’ αρχήν τις δημιουργικές σχέσεις του Μπασκιά με καλλιτέχνες όπως ο Κιθ Χέρινγκ, ο Rammelzee και με graffiti artists που επίσης ενδιαφέρονταν για ζητήματα φυλής και τάξης στην Αμερική της δεκαετίας του ’80, πλαισιώνοντας το έργο τους με το soundtrack της καθημερινότητάς τους.

Στην online εκδοχή της έκθεσης ακούγονται προφανώς και τραγούδια, την προσοχή μας ωστόσο αξίζουν και οι βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις αρκετών δημιουργών και φυσικά τα έργα του ίδιου του Μπασκιά, όπως το δημοφιλές στους γνώστες «Hollywood Africans» του 1983. (www.mfa.org)

6. ΜΠΙΛΜΠΑΟ / Guggenheim Museum

Kandinsky

Βασίλι Καντίνσκι, «Μαύρες γραμμές», 1913 

Μια έκθεση αφιερωμένη στον Ρώσο πρωτοπόρο της αφαίρεσης και διάσημο θεωρητικό της τέχνης Βασίλι Καντίνσκι (1866-1944) παρουσιάζει το μουσείο του Μπιλμπάο.

Ο καλλιτέχνης, από τους πιο καινοτόμους των αρχών του εικοστού αιώνα, από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της Ρωσικής Πρωτοπορίας, κατάφερε να απελευθερώσει τη ζωγραφική από τη στενή σύνδεσή της με τον φυσικό κόσμο, για να καθιερώσει τελικά μια παγκόσμια αισθητική γλώσσα.

Το έργο του είναι περισσότερο από οποιουδήποτε άλλου ζωγράφου συνυφασμένο με την ιστορία του Ιδρύματος Solomon R. Guggenheim, που ιδρύθηκε στη Νέα Υόρκη το 1937. Ο ιδρυτής του άρχισε να συλλέγει πίνακες του Καντίνσκι από το 1929 και τον συνάντησε ο ίδιος τον επόμενο χρόνο. Αυτή η έκθεση αντλεί το πλούσιο υλικό της από τη μεγάλη συλλογή του ιδρύματος και έτσι καταφέρνει να αναδείξει όλο το εύρος της δημιουργίας του καλλιτέχνη. (www.guggenheim-bilbao.eus)

7. ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ / ΜοΜΑ

Félix Fénéon: The Anarchist and the Avant-Garde – From Signac to Matisse and Beyond

Πολ Σινιάκ, «Opus 217. Portrait of M. Félix Fénéon», 1890.

Κριτικός τέχνης, γκαλερίστας, επιμελητής, συλλέκτης, μεταφραστής και εκδότης: οι ιδιότητες του Γάλλου Φελίξ Φενεόν (1861-1944) ήταν πολλές. Πειράζει που δεν ήταν καλλιτέχνης; Oχι, απαντάει το ΜοΜΑ, που έως τις 2 Ιανουαρίου του 2021 του αφιερώνει μια ολόκληρη έκθεση. Εξάλλου, ο Φενεόν άσκησε τόση επίδραση στην τέχνη της εποχής του (τουλάχιστον), που ακόμα και αν κανείς επισημάνει τον ρόλο του στη σταδιοδρομία του Ανρί Ματίς και του Πολ Σινιάκ, αν τον ξεχωρίσει ως έναν από τους πρώτους συλλέκτες έργων από την Αφρική και την Ωκεανία, αν τον περιγράψει ως έναν αναρχικό που πίστευε ότι η τέχνη μπορεί να φέρει έναν δικαιότερο κόσμο, δεν θα έχει πει ούτε τα μισά. Τα περισσότερα, πάντως, περιλαμβάνονται στη χορταστική ψηφιακή εκδοχή της έκθεσης (όπως και μια ξενάγηση από την επιμελήτριά της, Σταρ Φίγκιουρα, αλλά και μια λίστα τραγουδιών εμπνευσμένη από τα χρώματα του νεοϊμπρεσιονισμού, όρου που επινόησε ο Φενεόν). (moma.org)

Στο φως των αγγέλων

Ρόσο Φιορεντίνο, «Αγγελος που παίζει λαούτο», 1521. Από τη συλλογή του μουσείου Uffizi στη Φλωρεντία.

Μια περιήγηση στον γοητευτικό κόσμο των αγγέλων, μεταξύ του ανθρώπινου και του θεϊκού, με «υλικό» αριστουργήματα των συλλογών του παρουσιάζει το Ουφίτσι. Ενα εικαστικό ταξίδι μέσω 12 έργων τέχνης, το οποίο συνδυάζει διαφορετικές περιόδους και ρεύματα. Σε καθένα από τα έργα αποκαλύπτονται οι παραλλαγές και οι εικονογραφικές επιλογές που χρησιμοποιούνται από τους δημιουργούς για να απεικονίσουν τους αγγέλους, φωτίζοντας λίγο περισσότερο το μυστήριό τους. Κάθε κομμάτι αποκαλύπτει παράλληλα το συμβολικό σύμπαν που χρησιμοποιεί ο ζωγράφος για να ενσωματώσει αυτούς τους θεϊκούς αγγελιοφόρους, που η λατρεία τους έχει αρχαίες ρίζες. Πηγές που προέρχονται από πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής, αναφέρουν τους αγγέλους μερικούς αιώνες προτού εμφανιστούν στην εβραϊκή σκέψη. (www.uffizi.it)

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Εικαστικά: Τελευταία Ενημέρωση

Στο Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή στα Πλατανίσκια θα παρουσιαστούν χαρακτικές εικονογραφήσεις μιας περιόδου 46 χρόνων, από το ...
Του Απόστολου Κουρουπάκη
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Το κοινό προσκαλείται να παρακολουθήσει τη δημιουργική διαδικασία του καλλιτέχνη από τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ η μεγάλη τελετή ...
Kathimerini.com.cy
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
X