ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ενας κλασικός στον μοντέρνο κόσμο

Το Turner Prize είναι το σημαντικότερο βρετανικό βραβείο σε εικαστικό καλλιτέχνη, που απονέμεται ετησίως

Kathimerini.gr

ΤΗΣ ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ 

Το σημαντικότερο βρετανικό βραβείο σε εικαστικό καλλιτέχνη, που απονέμεται ετησίως, φέρει το όνομά του: Turner Prize (Βραβείο Τέρνερ). Με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται ο βαθύς σεβασμός που τρέφει η χώρα στον σπουδαίο Ουίλιαμ Τέρνερ, έναν καλλιτέχνη που παρότι στη ζωή του σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως, και επικρίθηκε για τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του, κανείς ποτέ δεν αμφισβήτησε την ιδιοφυΐα του στη ζωγραφική. Το Turner Prize διοργανώνεται από την Tate Gallery του Λονδίνου, και εκεί μπορεί κανείς να δει μερικά από τα σημαντικότερα έργα του.

Αυτή η εξαιρετική παρακαταθήκη της Τate εμπλουτισμένη με δάνεια από άλλες συλλογές αποτελεί τη βάση μιας έκθεσης-ορόσημου που ξεκινά σε αυτόν το χώρο στις 28 Οκτωβρίου. Ο τίτλος της είναι «Τurner’s Modern World» (Ο μοντέρνος κόσμος του Τέρνερ), περιλαμβάνει 160 έργα, και αποτίει φόρο τιμής στον μεγαλύτερο τοπιογράφο της Βρετανίας, –όπως τον ονομάζει η γκαλερί– ρίχνοντας νέο φως στο έργο του: Καταδεικνύει τη σχέση του με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του, και τον τρόπο με τον οποίο το πνεύμα του καιρού του αντικατοπτρίζεται στους πίνακές του. Οπως σημειώνουν οι επιμελητές, η έκθεση αποσκοπεί να δείξει πώς ο Τέρνερ άλλαξε τον τρόπο που ζωγράφιζε για να καταγράψει καλύτερα τον δυναμικό νέο κόσμο που ανέτειλε κατά τον 19ο αιώνα.

Ο Ουίλιαμ Τέρνερ έζησε σε ταραγμένους καιρούς. Γεννήθηκε το 1775 στο Λονδίνο, και η ζωή του επηρεάστηκε βαθιά από τις αλλαγές που έφερε στην πατρίδα του η Βιομηχανική Επανάσταση. Στα χρόνια του ο ατμός αντικατέστησε τα ιστία, οι μηχανές άρχισαν να περιορίζουν τη συμμετοχή των ανθρώπων στην παραγωγική διαδικασία και μία σειρά από πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις μεταμόρφωναν την κοινωνία. Πολλοί καλλιτέχνες αγνόησαν τις αλλαγές, αλλά εκείνος τις αντιμετώπισε ως προκλήσεις. Ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1790, νεαρός ζωγράφος ακόμη, παρατήρησε για πρώτη φορά τις αλλαγές που η εκβιομηχάνιση έφερε στη φύση, και άρχισε να γοητεύεται από τον τρόπο που οι βιομηχανικές υποδομές έγιναν στοιχεία του βρετανικού τοπίου.

Επίσης για ένα μεγάλο διάστημα του βίου του η Βρετανία βρισκόταν σε πόλεμο, ενώ σε όλη την Ευρώπη ξεσπούσαν επαναστάσεις και εθνικά απελευθερωτικά κινήματα. Δύο δεκαετίες συγκρούσεων με τη Γαλλία –και ειδικά η ανείπωτη φρίκη των Ναπολεόντειων Πολέμων– εισήγαγαν την οδυνηρή πραγματικότητα ως βασική δυναμική στο έργο του. Ο πόλεμος απεικονίστηκε στη ζωγραφική του σε πίνακες όπως «The Battle of Trafalgar» (1806-8) και «Field of Waterloo» (1818), αλλά επίσης εκφράζεται εμμέσως σε έργα που παρουσιάζουν πτυχές της ζωής και της εργασίας στη χώρα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις συγκρούσεις. Για τον ζωγράφο έχουν ίση σημασία οι πρωταγωνιστές –ο Ναπολέων, ο Νέλσον, ο Ουέλιγκτον– με τους απλούς στρατιώτες και πολίτες.

Ομως ο Τέρνερ είχε άποψη και για τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα του καιρού του. Οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις σε συνδυασμό με την επιστημονική και πολιτιστική πρόοδο που συντελείτο, μεταμόρφωναν την κοινωνία βάζοντας τις βάσεις του σύγχρονου κόσμου. Η έκθεση αντικατοπτρίζει το ενδιαφέρον του καλλιτέχνη για τις κοινωνικές αλλαγές, και ειδικά τη στάση του –φιλελεύθερη και ανθρωπιστική– απέναντι στα τεκταινόμενα της διεθνούς πολιτικής σκηνής, την εργασία και τη δουλεία. Από τα κινήματα του καιρού του τον συγκίνησε ιδιαίτερα ο αγώνας των υπόδουλων Ελλήνων για ανεξαρτησία, και δημιούργησε τη θαυμάσια ακουαρέλα «’Tis Greece, but living Greece no more», εμπνευσμένη από τον συγκεκριμένο στίχο του Μπάιρον.

Το τελευταίο μέρος της έκθεσης επικεντρώνεται στο σπουδαιότερο επίτευγμα των αρχών του 19ου αιώνα, τον ατμό. Εξερευνά τον πρωτοποριακό τρόπο με τον οποίο ο ζωγράφος τον ενέταξε στο ύφος του, και αποτέλεσε το μέσο με το οποίο προσπάθησε να αναπτύξει μια οπτική γλώσσα κατάλληλη για τον σύγχρονο κόσμο. Σε μερικά από τα πιο ώριμα έργα του Τέρνερ τα ατμόπλοια και οι σιδηρόδρομοι βρίσκονται στο επίκεντρο της ζωγραφικής σύνθεσης, όπως συμβαίνει στο υπέροχο «Rain, Steam and Speed» (1844), σπάνιο δάνειο από την National Gallery, που παρουσιάζεται στην έκθεση.

Διάρκεια έκθεσης: έως τις 7/3/21.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Εικαστικά: Τελευταία Ενημέρωση

Στο Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή στα Πλατανίσκια θα παρουσιαστούν χαρακτικές εικονογραφήσεις μιας περιόδου 46 χρόνων, από το ...
Του Απόστολου Κουρουπάκη
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Το κοινό προσκαλείται να παρακολουθήσει τη δημιουργική διαδικασία του καλλιτέχνη από τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ η μεγάλη τελετή ...
Kathimerini.com.cy
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
X