ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Μελωδίες και ήχοι, λέξεις που δεν λέγονται

«Δεν θα ήθελα να είμαι ένας ακόμη δάσκαλος χωρίς επαγγελματική εμπειρία στη σκηνή», λέει στην «Κ» ο Σταύρος Λάντσιας

Του Απόστολου Κουρουπάκη

Του Απόστολου Κουρουπάκη

kouroupakisa@kathimerini.com.cy

Ο διακεκριμένος Κύπριος μουσικός και συνθέτης Σταύρος Λάντσιας επιστρέφει στην Κύπρο για ένα ιδιαίτερο μουσικό ταξίδι, έχοντας συνεπιβάτες τους ταλαντούχους μουσικούς Ανδρέα Πολυζωγόπουλο και Γιώργο Καλούδη. Το «Σταύρος Λάντσιας Trio» θα παρουσιάσει σε δύο συναυλίες μελωδικές συνθέσεις του Σταύρου Λάντσια με επιρροές από την κλασική μουσική, την κινηματογραφική μουσική και την Jazz. Ο Σταύρος Λάντσιας μάς μίλησε για την τέχνη της μουσικής, για το ταλέντο και τη σκληρή δουλειά, «χρειάζεται πίστη και αφοσίωση», λέει χαρακτηριστικά. Χαίρεται για τον δημιουργικό χρόνο που περνάει με τους μαθητές του και αισθάνεται τυχερός που μπορεί να εκφράζεται με τη μουσική και ιδιαίτερα με το πιάνο.

–Κύριε Λάντσια, εξαιρετικές σπουδές, σπουδαίες συνεργασίες, πάνε όλα όπως τα είχατε ονειρευτεί;

–Όχι ακριβώς! Αλλά αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό. Όσο περνάνε τα χρόνια αλλάζουν οι επιθυμίες και κάτι που δεν φανταζόσουν να σου δίνει ευχαρίστηση μοιάζει σαν πραγματοποίηση ονείρου. Παράδειγμα ο δημιουργικός χρόνος που περνάω με τους μαθητές μου και οι σχέσεις που δημιουργούνται δεν είναι κάτι που το ονειρεύτηκα αλλά μου δίνει μεγάλη ευχαρίστηση τώρα που συμβαίνει.

–Είναι το πιάνο ένα μοναχικό όργανο; Σπάτε τη μοναξιά του με την ενορχήστρωση;

–Κάθε μουσικό όργανο απαιτεί αμέτρητες ώρες μοναχικής μελέτης. Ποτέ δεν νιώθω μοναξιά όταν παίζω πιάνο μόνος μου. Αισθάνομαι πολύ τυχερός που μπορώ να εκφράζομαι με τη μουσική και ιδιαίτερα με το πιάνο. Με ευχαριστεί ακόμη και η αφή στα πλήκτρα! Η ενορχήστρωση είναι μια άλλη, δημιουργική, διαδικασία που με ευχαριστεί γιατί με φέρνει κοντά και με άλλους μουσικούς. Αυτή η επαφή, η ανταλλαγή στη μουσική, ήτανε πάντοτε η ιδανική ευκαιρία να μάθω… Εξελισσόμουν ερχόμενος σε επαφή με μουσικούς που θαύμαζα. Κάτι που επιδίωκα με κάθε ευκαιρία. Όταν παραδείγματος χάριν έκανα την ενορχήστρωση στο «Ξενοδοχείο» του Διονύση Σαββόπουλου αμέσως κάλεσα τους αγαπημένους μου μουσικούς να παίξουν, τους εξαιρετικούς Γιάννη Σπάθα και Γιώτη Κιουρτσόγλου, αλλά και πολλούς άλλους.

–Αν έπρεπε να διαλέξετε, ενεργός μουσικός ή δάσκαλος θα υπήρχε δίλημμα;

–Το ένα βοηθάει-συμπληρώνει το άλλο. Δεν θα ήθελα να είμαι ένας ακόμη δάσκαλος χωρίς επαγγελματική εμπειρία στη σκηνή. Οι περισσότεροι μαθητές μου άλλωστε με προσέγγισαν γνωρίζοντάς με μέσα από τις δουλειές που συμμετείχα και όχι από κάποια αγγελία. Σαφώς και αντλώ υλικό από τις μουσικές μου σπουδές αλλά και από τις τόσες συναυλίες και ηχογραφήσεις που συμμετείχα. Είναι πολύ σημαντική η εμπειρία και μεγάλη η ευχαρίστηση. Τα μαθήματα με βοηθούν να οργανώνω τη σκέψη μου και με βάζουν στη διαδικασία να επανεξετάζω συνέχεια τι είναι πραγματικά σημαντικό στη μουσική.

–Μπορεί να εκφραστεί με λόγια η στιγμή της έμπνευσης; Το τι όργανα θα βάλετε σε ένα κομμάτι κ.λπ.; Μαθηματικά μυαλά οι μουσικοί.

–Η γοητεία της μουσικής είναι ότι μπορεί να εκφράζει αυτό που δεν περιγράφεται με λόγια. Σίγουρα υπάρχει κάτι το μεταφυσικό στο πώς οι καλλιτέχνες μετουσιώνουν εξωτερικά ερεθίσματα και συναισθήματα σε έργα τέχνης, δίνοντας την εντύπωση ότι δημιουργούν από το «τίποτα». Ο εγκέφαλος όμως δουλεύει και με μαθηματικό τρόπο δίνοντας μορφή στις αόριστες εμπνεύσεις μας. Η κάθε στιγμή έμπνευσης είναι ξεχωριστή. Τα λόγια δεν μπορούν να την περιγράψουν. Είναι κάτι που ο ακροατής το εισπράττει με το συναίσθημα.

–Ένας συνθέτης που σας έχει, αν όχι επηρεάσει, αλλά σημαδέψει και γιατί;

–Θα αναφέρω τον Μάνο Χατζιδάκι τον οποίο, παρ’ όλο που δεν τον γνώρισα ποτέ προσωπικά, τον «ανακάλυψα» πραγματικά όταν ήρθα στην Ελλάδα μετά τις σπουδές μου και ξεκίνησα να παίζω με την Έλλη Πασπαλά. Η συνέπειά του, το υψηλό επίπεδο μουσικότητας και αισθητικής αλλά πάνω απ’ όλα η στάση του μέσα από τα λεγόμενά του είναι σημεία αναφοράς και διαρκούς έμπνευσης. Κάθε φορά, σε κάθε συναυλία μου παίζω και κάποια μελωδία του. Νιώθω ότι η επαφή με τη μουσική και με το πνεύμα του με κάνει όχι μόνο καλύτερο μουσικό αλλά και καλύτερο άνθρωπο.

–Τι σας τράβηξε στην ορχηστρική μουσική, δεν θελήσατε ποτέ να βάλετε, συνεργαζόμενος με κάποιον στιχουργό, στίχο σε κάποια σύνθεσή σας;

–Υποθέτω πως αν τραγουδούσα θα ήταν ανάγκη μου να το κάνω. Δεν είναι μια συνειδητή άρνηση να μην επενδύσω στίχους με μουσική μου. Όμως το πιάνο είναι κυρίως η φωνή μου και οι μελωδίες των κομματιών μου επίσης. Μου αρέσει πάρα πολύ να συνεργάζομαι με χαρισματικούς οργανοπαίχτες και να δημιουργώ ατμόσφαιρες μέσα από μελωδίες και ήχους, αφήνοντας περιθώριο στους μουσικούς να εκφράζονται δίνοντας ταυτόχρονα στο ακροατήριο την ευκαιρία να «ταξιδεύει» μαζί μας.

–Η σύνθεση είναι μια μυσταγωγική διαδικασία που φαντάζομαι απαιτεί θρησκευτική προσήλωση;

–Η έμπνευση σίγουρα είναι μια φευγαλέα στιγμή που εύκολα μπορεί να προσπεράσουμε, να μην αναγνωρίσουμε. Γι’ αυτό και προσπαθώ να είμαι πάντα σε εγρήγορση ώστε να καταγράψω μια ιδέα όσο ασήμαντη κι αν μου φαίνεται εκείνη τη στιγμή. Μοιάζει με τα όνειρα, μόλις ξυπνήσεις τα θυμάσαι μόνο για λίγο. Φυσικά, μετά αρχίζει η πραγματική «δουλειά», επιλέγοντας να σκύψεις πάνω από την αρχική ιδέα, να την εξελίξεις και να ολοκληρώσεις κάτι αξιόλογο. Αυτό χρειάζεται χρόνο που διστάζουμε μερικές φορές να δώσουμε αμφισβητώντας και απορρίπτοντας την αρχική ιδέα-έμπνευση ως μη ικανοποιητική αρκετά. Χρειάζεται πίστη και αφοσίωση.

Ταλέντο, αλλά και αφοσίωση

–Τι είναι το ταλέντο; Επιμονή και πίστη ή απλώς το έχει κάποιος;

–Έχουν γραφτεί πολλά βιβλία γι’ αυτό. Κατά τη γνώμη μου ισχύουν και τα δύο. Προσοχή όμως, το ταλέντο είναι κατά κάποιο τρόπο υπερεκτιμημένο. Έχω δει πολλές περιπτώσεις μουσικών με φυσικό χάρισμα να «σπαταλιούνται» χωρίς να δεσμεύονται σοβαρά στην τέχνη τους και στον αντίποδα παιδιά που δεν θεωρούνται «φυσικά» ταλέντα με σκληρή δουλειά και σοβαρότητα να ξεπερνούν τις προσδοκίες των άλλων και να ξεχωρίζουν. Όσο για μένα δεν ξέρω να πω με βεβαιότητα αν υπερισχύει το ταλέντο ή η σκληρή δουλειά. Μάλλον είναι ένας συνδυασμός των δύο. Πάντως, θυμάμαι να γνωρίζω μουσικούς με περισσότερο ταλέντο από μένα αλλά η αγάπη μου για τη μουσική και η αφοσίωσή μου να μη με αφήνει να απογοητευτώ. Αντιθέτως να με σπρώχνει να προσπαθώ ακόμα περισσότερο να γίνω καλύτερος.

–Κρίση οικονομική μα και πολιτιστική;

–Εμένα η πολιτιστική κρίση με πείραζε περισσότερο, διότι δεν έβλεπα τους ανθρώπους να βάζουν προτεραιότητες ούτε να αξιολογούν τη ζωή τους με βάση την ποιότητα και την αισθητική. Τώρα που ξεβολευτήκαμε λίγο επανεξετάζουμε τι θεωρούμε σημαντικό, τι πραγματικά αξίζει τον χρόνο μας.

–Θα συμμετείχατε ξανά σε έναν μουσικό διαγωνισμό όπως η Eurovision;

–Αν είχε λόγο ύπαρξης η συμμετοχή μου ναι. Τώρα εκτός της φωνής όλα είναι playback. Όταν πήγα στην Ιρλανδία και στη Νορβηγία είχα την ευκαιρία με τις ενορχηστρώσεις μου να διευθύνω πολύ καλές μεγάλες ορχήστρες και πραγματικά να συνεισφέρω με αυτό που σπούδασα και θεωρώ ότι κάνω καλά.

–Τι θα ακούσουμε στη συναυλία σας;

–Επιλογή από δικές μου συνθέσεις διασκευασμένες για το τρίο και φυσικά κάποιες μελωδίες αγαπημένων μου συνθετών.

–Τι νομίζετε ότι υπάρχει κοινό με τους Καλούδη και Πολυζωγόπουλο;

–Μέσα στα χρόνια έχω γνωρίσει και έχω συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς. Συμβαίνει σε περιπτώσεις, με κάποιους μουσικούς, μια επικοινωνία που οδηγεί σε πρόκληση-πρόσκληση να παίξουμε μαζί και επιδιώκουμε ή δημιουργούμε αφορμές να ξαναβρεθούμε στη σκηνή ή στο studio μαζί. Ο αλληλοσεβασμός και η συγγενική αισθητική είναι που μας ενώνουν με τον Γιώργο και τον Ανδρέα. Ευχαριστιόμαστε να παίζουμε μαζί. Εκτός από το παίξιμο αυτό καθ’ αυτό, εμείς οι μουσικοί, ιδιαίτερα όταν ταξιδεύουμε, περνάμε αρκετές ώρες μαζί έχοντας έτσι την ευκαιρία να συζητάμε για πολλά πράγματα, ανακαλύπτοντας ακόμη περισσότερα κοινά! Αυτή είναι η χαρά της συνύπαρξης.

Πληροφορίες: Σταύρος Λάντσιας | Πιάνο, Μελόντικα & Μεταλλόφωνο, Ανδρέας Πολυζωγόπουλος | Τρομπέτα & Flugelhorn, Γιώργος Καλούδης | Τσέλο, Κρητική Λύρα & Κρουστά. Μουσική Ακαδημία ARTE, Λευκωσία στις 28 Οκτωβρίου και Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός, Κυριακή 29 Οκτωβρίου, ώρα 8:30 μ.μ. Κρατήσεις τηλ. 77777745, εισιτήρια www.rialto.com.cy

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Πολιτισμός: Τελευταία Ενημέρωση

X