Kathimerini.gr
ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΑΡΜΠΗΣ
Καλοκαιρινή συναυλία στην Τεχνόπολη. Επί σκηνής η LP, η σπουδαία Νεοϋορκέζα μουσικός που έχει τελευταία κατακτήσει τις καρδιές και του ελληνικού κοινού. Καθώς αρχίζει να τραγουδά τη μεγάλη επιτυχία της «Other People», ξαφνικά εκατοντάδες μικρές και μεγαλύτερες οθόνες υψώνονται στον ουρανό. Οι περισσότερες δεν χαμηλώνουν παρά στο τέλος του κομματιού. Αποτέλεσμα: Οσοι τις κρατούν μένουν συγκεντρωμένοι εκεί· μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν αν απόλαυσαν τελικά την εκπληκτική ερμηνεία. Οι υπόλοιποι ακόμη χοροπηδούν επί τόπου, μήπως και καταφέρουν να διακρίνουν τη σκηνή ανάμεσα στα σηκωμένα χέρια...
Η παραπάνω εικόνα δεν αποτελεί εξαίρεση. Αντιθέτως, τείνει να γίνει κανόνας στις περισσότερες συναυλίες, μια νέα τάση με την οποία όσοι πηγαίνουμε συχνά στα μουσικά λάιβ έχουμε μάθει να συμβιβαζόμαστε. Τι λένε όμως σχετικά οι άνθρωποι που βρίσκονται μπροστά από την... κάμερα; «Δεν γνωρίζω πότε ακριβώς, αλλά θυμάμαι να ξεφυτρώνουν διάφορα (πολύ κακής ποιότητας) βίντεο στο Διαδίκτυο από τη συναυλία που έπαιζα την προηγούμενη μέρα. Στην αρχή, ήταν σχετικά σπάνιο, αλλά πλέον δεν υπάρχει συναυλία χωρίς κάποιος να βιντεοσκοπεί με το κινητό του ή να κάνει live streaming – αυτό το τελευταίο μερικές φορές το βρίσκω και ενδιαφέρον, γιατί έτσι δίνεις τη δυνατότητα σε φίλους που είναι μακριά να πάρουν μια ιδέα τού τι συμβαίνει, σε πραγματικό χρόνο. Επιπλέον, μπορώ να πω ότι από τη στιγμή που κατάλαβα πως οτιδήποτε παίζω καταγράφεται και μένει για πάντα στο YouTube, προσπαθώ να είμαι περισσότερο συγκεντρωμένος στη μουσική και αυτό μου έχει κάνει καλό. Οταν όμως κοιτάζω το κοινό από τη σκηνή του Θεάτρου Βράχων και ο μισός κόσμος παρακολουθεί τη συναυλία μέσα από την οθόνη του κινητού του... σίγουρα δεν είναι 100% εκεί, δεν ζουν τη στιγμή, το αντίθετο· προσπαθούν να την κάνουν κονσέρβα για μελλοντική χρήση. Αλλά τι σχέση έχει η κονσέρβα με το φρέσκο φαγητό;» μας λέει ο τρομπετίστας Ανδρέας Πολυζωγόπουλος.
Μια άλλη προσέγγιση, που καταλήγει ωστόσο στον ίδιο παρονομαστή, είναι αυτή της ποπ ερμηνεύτριας και τραγουδοποιού Angelika Dusk: «Οταν βλέπεις τον κόσμο να τραβά βίντεο με ενθουσιασμό στις εμφανίσεις σου, από τη μία νιώθεις χαρά επειδή δείχνει σαν αυτό να είναι κάτι σημαντικό που αξίζει να καταγραφεί. Από την άλλη, εγώ προσωπικά αισθάνομαι έτσι πιο εκτεθειμένη, μήπως κάνω κάποιο λάθος κ.ο.κ. Εχω όμως εξίσου και την εμπειρία του θεατή. Εχει τύχει και εγώ σε συναυλίες να βγάλω ένα βίντεο 10-15 δευτερολέπτων ή 1-2 φωτογραφίες και να κάνω μια ανάρτηση στα social media. Αυτό θεωρώ δεν είναι αρνητικό, αντιθέτως είναι και ωραία κίνηση όταν γίνεται μεταξύ καλλιτεχνών. Γενικά τα σύγχρονα Μέσα βοηθούν στην προώθηση της δουλειάς σου. Χρειάζεται όμως μέτρο. Στο λάιβ πηγαίνεις πάνω από όλα για να ζήσεις την εμπειρία· αν είναι να βιντεοσκοπείς ή να στέλνεις συνεχώς μηνύματα στο κινητό σου, όλο το νόημα χάνεται».
Κι αν στην Ελλάδα το φαινόμενο προς το παρόν προσεγγίζεται κυρίως με όρους μουσικής απόλαυσης, στο εξωτερικό το οικονομικό έχει περάσει ήδη στο επίκεντρο. Πριν από περίπου μία εβδομάδα, ο δημοφιλής ράπερ Κέντρικ Λαμάρ, ενόψει και την ευρωπαϊκής περιοδείας του, τάχθηκε στο πλευρό καλλιτεχνών όπως οι Guns N’ Roses, η Αλίσια Κιζ και ο Τζάρβις Κόκερ, οι οποίοι θέλουν να αποκλείσουν τη χρήση βίντεο στις συναυλίες τους. Το σκεπτικό, πέραν της επικοινωνίας με το κοινό, είναι πως μια βιντεοσκοπημένη συναυλία –ειδικά σε υψηλή ανάλυση– που ανεβαίνει στο Ιντερνετ, συνιστά στην ουσία παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων και εκμετάλλευση μιας εικόνας που (τυπικά) ανήκει στον εκάστοτε καλλιτέχνη.
Μπορεί όμως ένας μουσικός να απαγορεύσει στην πραγματικότητα τη χρήση βίντεο στις ζωντανές εμφανίσεις του, όπως για παράδειγμα συμβαίνει στο σινεμά; Οι διοργανωτές των συναυλιών του Τζακ Γουάιτ (πάντα... πρωτοπόρος σε κάτι τέτοια) το έκαναν ήδη. Σε μια ανακοίνωση, η οποία συνοπτικά απαγορεύει οποιεσδήποτε συσκευές καταγράφουν ήχο ή εικόνα, οι ίδιοι αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Πιστεύουμε πως αν σηκώσετε για λίγο τα μάτια σας από τα γκάτζετ, θα απολαύσετε καλύτερα την εμπειρία της μουσικής, την κοινή μας αγάπη γι’ αυτή και μάλιστα... αυτοπροσώπως!».
