Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ
Σαν πολλές επιστροφές αρχαιοτήτων δεν έχουμε τελευταία; Πριν από λίγες μέρες διαβάζαμε στην «Κ» για τον επικείμενο επαναπατρισμό 47 αρχαίων αντικειμένων στην Ελλάδα από τη συλλογή του μεγιστάνα Μάικλ Στάινχαρντ. Ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός συλλέκτης παρέδωσε στην Εισαγγελία της Νέας Υόρκης 180 αρχαιότητες που απέκτησε παράνομα, για να μη δικαστεί. Το γενικό προξενείο της Ελλάδας δημοσίευσε φωτογραφίες από τις αρχαιότητες που είναι έτοιμες για επαναπατρισμό.
Χθες, διαβάσαμε στους New York Times για μια νέα επιτυχία της αμερικανικής ομάδας δίωξης αρχαιοκαπήλων. Διακόσια αρχαία αντικείμενα, συνολικής αξίας 10 εκατ. δολαρίων, είναι έτοιμα να παραδοθούν στην Ιταλία. Τα αντικείμενα βρίσκονταν για χρόνια στις προθήκες μεγάλων αμερικανικών μουσείων, από το Γκετί στο Λος Αντζελες μέχρι το Πανεπιστήμιο Φόρντχαμ στο Μπρονξ (από το οποίο προέρχονται σχεδόν οι μισές αρχαιότητες). Τα περισσότερα συνδέονται με έναν Ιταλό έμπορο έργων τέχνης που κατηγορείται για παράνομη εξαγωγή αρχαιοτήτων.
Η αποκάλυψη των κυκλωμάτων αρχαιοκαπηλίας και η επιστροφή των ευρημάτων είναι ένα θέμα αστυνομικό, δικαστικό αλλά και ηθικό. Ο επαναπατρισμός είναι το σωστό που πρέπει να γίνει.
Είναι εντυπωσιακό πως όλα τα μουσεία που είχαν στην κατοχή τους ύποπτες αρχαιότητες τις παρέδωσαν αμέσως. Δεν πέρασε ούτε μια εβδομάδα που το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης «κατέβασε» το όνομα της πλούσιας και ισχυρής οικογένειας Σάκλερ από τις αίθουσές του, επειδή σχετίζεται με την κρίση των οπιοειδών φαρμάκων.
Αν δούμε τη μεγάλη εικόνα, όπως και σε άλλες εκφάνσεις της ζωής και σε πεδία της κοινωνίας, έτσι και στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού, η θέση εξουσίας, η δημοφιλία, οι ισχυροί φίλοι και τα πολλά λεφτά μπορεί να θολώνουν για λίγο τα νερά, αλλά όχι για πολύ. Το μεγάλο όνομα σε έναν τοίχο δεν έχει αξία αν δεν είναι πεντακάθαρο. Οι θεσμοί, μικροί και μεγάλοι, πρέπει πια όχι μόνο να είναι αλλά και να φαίνονται έντιμοι. Είναι κοινωνική απαίτηση που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
