Kathimerini.gr
Το πιο προσοδοφόρο έγκλημα στη σύγχρονη γαλλική ιστορία, με ζημίες για το κράτος τουλάχιστον 1,6 δισ. ευρώ και συνολικά 5 δισ. σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, μεταφέρεται στην οθόνη υπό τη μορφή αγωνιώδους θρίλερ.
Το φιλμ του Ολιβιέ Μαρσάλ («Η συμμορία της Λυών»), βέβαια, δεν περιγράφει αναλυτικά τα γεγονότα – δεν είναι άλλωστε ντοκιμαντέρ. Αντιθέτως, βασίζεται στις προσωπικές ιστορίες κάποιων εκ των πρωταγωνιστών. Ο Αντουάν (Μπενουά Μαζιμέλ) είναι μικροεπιχειρηματίας, ο οποίος αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Με τη δουλειά αλλά και την προσωπική του ζωή να απειλείται, οργανώνει μαζί με τρεις φίλους του μια οικονομική απάτη εις βάρος του γαλλικού κράτους, σχετική με το προσφάτως αναδυόμενο εμπόριο δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων CO2. Σύντομα, ωστόσο, η κατάσταση θα ξεφύγει εκτός ελέγχου και τις απειλές θα διαδεχθούν οι σφαίρες...
Χωρίς μεγάλη διάθεση για πρωτοτυπία, η ταινία περιγράφει γραμμικά την ιστορία του Αντουάν, ο οποίος σταδιακά καταβυθίζεται σε έναν κόσμο σκληρής παρανομίας, γοητευμένος από το γρήγορο κέρδος και την αίσθηση ισχύος. Ο σκηνοθετικός ρυθμός είναι ιδιαίτερα υψηλός και η δράση συνεχής, σχηματίζοντας ένα σφιχτοδεμένο σύνολο που κλιμακώνεται ώς το αιματηρό φινάλε. Πάντως, η υπερβολική εστίαση στους κεντρικούς χαρακτήρες αφήνει λίγο περιθώριο στην παράθεση της, ούτως ή άλλως, όχι και τόσο απλής, αληθινής ιστορίας. Αυτή περιγράφεται κάπως αποσπασματικά και μόνο στον βαθμό που αφορά τους εδώ πρωταγωνιστές.
Τι συνέβη, όμως, πραγματικά στη Γαλλία μεταξύ 2008 και 2009; Ηδη, από το 2005, η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε θέσει πλαφόν στις εταιρείες σχετικά με τις τιμές των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Οι εταιρείες με τη σειρά τους συγκέντρωναν τους σχετικούς «πόντους», με ένα ειδικό σύστημα βαθμολόγησης, τους οποίους μπορούσαν στη συνέχεια να πουλήσουν ή να αγοράσουν, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Η Γαλλία, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες, επέβαλε ΦΠΑ στις συγκεκριμένες συναλλαγές. Κι εδώ έρχονται οι απατεώνες: αγοράζοντας μεγάλο αριθμό αφορολόγητων πόντων στο εξωτερικό, στη συνέχεια τους μεταπωλούσαν στη γαλλική αγορά χωρίς να αποδίδουν τον ΦΠΑ, ο οποίος συνολικά ανερχόταν σε εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα αντιθέτως διοχετεύονταν σε νέες συναλλαγές, offshore εταιρείες και βέβαια σε προκλητικά πολυτελή διαβίωση. Συνολικά, 12 διαφορετικά δίκτυα απάτης υπολογίζεται πως δημιουργήθηκαν μέσα στο χρονικό διάστημα που αναφέραμε παραπάνω, με κάποιους εκ των 36 κατηγορουμένων να παρουσιάζουν πολλά κοινά με τους χαρακτήρες της ταινίας. Η πιο γνωστή, πάντως, είναι η περίφημη «Μαρσεγιέζα», μια καθηγήτρια Μαθηματικών, η οποία προφανώς είχε και το κατάλληλο θεωρητικό υπόβαθρο για τη «δουλειά».
Το βαρόμετρο της εβδομαδας
Στο «Εκδικητές: Ο πόλεμος της αιωνιότητας», η γνωστή ομάδα των υπερηρώων επιστρέφει, έχοντας μάλιστα ενισχύσεις από έναν ολόκληρο... στρατό συμμάχων. Αντίπαλός τους είναι ο τρομερός Θάνος (από τον αρχαιοελληνικό «Θάνατο»), ο οποίος προσπαθεί να συγκεντρώσει τις 6 πέτρες της αιωνιότητας που θα του δώσουν ολέθριες δυνάμεις. Μέσα στον ορυμαγδό της δράσης και των πανάκριβων ειδικών εφέ, η τραγικά αλληγορική ιστορία του Θάνος ξεχωρίζει αν και δεν αναδεικνύεται επαρκώς. Η διασκέδαση είναι εδώ που έχει κυρίως σημασία, στο πρώτο μέρος μιας περιπέτειας με το πληθωρικότερο καστ που έχει συγκεντρωθεί ποτέ σε φιλμ.
Στο «Μαργκερίτ Ντυράς: Η Οδύνη» ο Εμανουέλ Φινκιέλ μεταφέρει στην οθόνη το ομότιτλο αυτοβιογραφικό βιβλίο της Γαλλίδας συγγραφέως. Το 1944, η Γκεστάπο συλλαμβάνει τον άνδρα της Ρομπέρ Αντέλ, ενώ εκείνη μένει στο κατεχόμενο Παρίσι, προσπαθώντας απελπισμένα να τον φέρει πίσω.
Στο «Απώτατο σημείο της ανθρωπότητας» παρακολουθούμε την ιστορία του Voyager, του θρυλικού μη επανδρωμένου σκάφους της NASA, που από το 1977 προχώρησε πολύ τις γνώσεις μας γύρω από τα μυστήρια του Διαστήματος. Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί αναλυτικά το ταξίδι του Voyager μέχρι τα απώτατα όρια του ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβάνοντας τις εμπειρίες των ανθρώπων, οι οποίοι εργάστηκαν κυριολεκτικά επί δεκαετίες πάνω στο συγκεκριμένο πρότζεκτ. Καταφέρνει δε, να επικοινωνήσει πειστικά αυτή τη μαγευτική –αλλά και αρκετά τρομακτική– αίσθηση του απείρου που συνοδεύει τη διαστημική περιπλάνηση.
