Kathimerini.gr
Αιμίλιος Χαρμπής
Η εικόνα που μου έμεινε περισσότερο χαραγμένη από την περυσινή, πρώτη μου φορά στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας ήταν αυτή του ατελείωτου (πολύ σικ) πανηγυριού. Ένα ποτάμι κόσμου, από νεαρούς θεατές και δημοσιογράφους μέχρι κυρίες ντυμένες στην τρίχα και ποζάτα μοντέλα, όλοι συγκεντρωμένοι στη μακριά λεωφόρο που περνάει μπροστά από το Palazzo del Cinema στο νησάκι Λίντο.
Οι πρώτες εικόνες και τα βίντεο που παίρνουμε αυτές τις ημέρες από το 77ο Φεστιβάλ Βενετίας, που μόλις ξεκίνησε, είναι πολύ διαφορετικές: ελάχιστος συγκριτικά με άλλες χρονιές κόσμος, μάσκες παντού, θερμομετρήσεις και μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα που μόνο αμυδρά θυμίζει γιορτή του σινεμά. Από την άλλη, ένα τέτοιο παράδοξο, ελαφρώς σουρεαλιστικό σκηνικό αποτελεί ίσως το ιδανικό φόντο για την ταινία που άνοιξε την Τετάρτη το τμήμα «Ορίζοντες» του φεστιβάλ και τυχαίνει να είναι ελληνική.
Τα «Μήλα» του πρωτοεμφανιζόμενου στις μεγάλου μήκους Χρήστου Νίκου απέσπασαν εξαιρετικές κριτικές από τους περισσότερους ξένους ανταποκριτές, οι οποίοι στέκονται τόσο στην άρτια τεχνική όσο και στο… ταιριαστό θέμα του φιλμ: «Υπέροχα καυστική και ως μια τρομερά ανατριχιαστική αναπαράσταση μιας επιδημίας, αποτελώντας την πιο ταιριαστή επιλογή για το άνοιγμα του τμήματος του φεστιβάλ, […] που διακρίνεται για την ευγένεια των εικόνων της και τη διάθεσή της να ταξιδεύει», παρατηρεί ο Ζαν Μπρουκς του Guardian. Η επιδημία στην ταινία του Νίκου έχει να κάνει με μια συλλογική αμνησία, η οποία συμβαίνει σε μια άχρονη και οπτικά ουδέτερη Αθήνα. Η ματιά του μοιάζει αρκετά με του Γιώργου Λάνθιμου –λογικό, αφού υπήρξε βοηθός του–, ωστόσο είναι αρκετά πιο ανθρώπινη και τρυφερή ανά στιγμές.
Κατά τα λοιπά, από τις πρώτες ανταποκρίσεις φαίνεται πως προς το παρόν στη Βενετία όλοι ασχολούνται περισσότερο με δηλώσεις και… μανιφέστα παρά με τις ίδιες τις ταινίες. Η αρχή έγινε με το κοινό μέτωπο των διευθυντών των μεγάλων ευρωπαϊκών φεστιβάλ (Βενετία, Κάννες, Βερολίνο) απέναντι στις διαδικτυακές πλατφόρμες. Ο οικοδεσπότης Αλμπέρτο Μπαρμπέρα μίλησε ακόμα και για «μάχη για τον πολιτισμό και την τέχνη», σχετικά με την προσπάθεια να ανοίξουν ξανά τα σινεμά και οι κινηματογραφικές διοργανώσεις να επανέλθουν στη φυσική τους μορφή.
Από την άλλη, ακόμα περισσότερη εντύπωση έκαναν οι τοποθετήσεις της Κέιτ Μπλάνσετ. Η φετινή πρόεδρος της επιτροπής, απαστράπτουσα ακόμα και με τη μάσκα της, υποστήριξε την πρόσφατη απόφαση του Φεστιβάλ Βερολίνου να καταργήσει τον διαχωρισμό μεταξύ ανδρικών και γυναικείων ρόλων απονέμοντας ένα μόνο βραβείο για την καλύτερη ερμηνεία, ανεξαρτήτως φύλου. Η Μπλάνσετ δήλωσε χαρακτηριστικά πως η ίδια προτιμά να αυτοπροσδιορίζεται ως ηθοποιός (actor), προσθέτοντας πως εκείνη προέρχεται από μια γενιά όπου ο όρος «γυναίκα ηθοποιός» είχε μια υποτιμητική χροιά. Τα λεγόμενά της, τα οποία προκάλεσαν αρκετές αντιδράσεις, έσπευσε να υπερασπιστεί στη συνέχεια και η συνάδελφός της Τίλντα Σουίντον.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί –γεγονός που εξήρε και η Μπλάνσετ– πως το φετινό διαγωνιστικό πρόγραμμα της Βενετίας περιλαμβάνει έργα από οκτώ γυναίκες κινηματογραφίστριες, δηλαδή τέσσερις φορές περισσότερα από ό,τι πέρυσι.
