Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ
Nomadland ★★★★
ΔΡΑΜΑ (2020)
Σκηνοθεσία: Κλόε Ζάο
Ερμηνείες: Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, Γκέι Ντι Φόρεστ, Λίντα Μέι
Η αλήθεια είναι ότι περιμέναμε πολύ καιρό, ωστόσο το άνοιγμα (επιτέλους) των θερινών κινηματογράφων σηματοδοτείται με τον καλύτερο τρόπο, αφού φέρνει μαζί του την ταινία που θριάμβευσε στα φετινά Οσκαρ. Και αξίζει πραγματικά, ακόμα κι αν κανείς έχει δει με λιγότερο… νόμιμους τρόπους το υπέροχο φιλμ της Κλόε Ζάο, μέσα στους προηγούμενους μήνες, να το απολαύσει ξανά όπως του πρέπει, στη μεγάλη οθόνη.
Η Κινέζα κινηματογραφίστρια, που έφυγε από την τελετή απονομής και με το Οσκαρ σκηνοθεσίας, εκτός από εκείνο της καλύτερης ταινίας, έχει δημιουργήσει ένα φιλμ που ξεχειλίζει απλότητα και ταυτόχρονα συγκινήσεις από αυτές που μόνο το σινεμά μπορεί να προσφέρει.
Ηρωίδα της είναι η Φερν, μια μεσήλικη γυναίκα, η οποία ξεκινά ένα ταξίδι στην αμερικανική Δύση, την επαύριον της οικονομικής κρίσης του 2008. Δεν πρόκειται, ωστόσο, ακριβώς για αναψυχή μετά τον θάνατο του συζύγου της, η Φερν ανήκει επί της ουσίας σε μια κατηγορία νεοαστέγων, ταξιδεύοντας με το αυτοκινούμενο τροχόσπιτό της από περιοχή σε περιοχή, αναζητώντας εργασία. Στον δρόμο της θα συναντήσει πολλούς ακόμα σύγχρονους νομάδες, βγαλμένους θαρρείς από άλλες εποχές, οι οποίοι ζουν στο πετσί τους μία από τις λιγότερο φωτεινές πτυχές του αμερικανικού ονείρου.
Μία από τις αρετές του φιλμ της Ζάο, το οποίο πότε υιοθετεί έναν σχεδόν ντοκιμαντερίστικο νατουραλισμό και πότε αφήνεται στη φιλοσοφική ενατένιση, είναι ότι δεν ενδιαφέρεται να υπερτονίσει τη σκληρότητα του σύγχρονου κόσμου. Οι καταστάσεις, οι εικόνες και τα πρόσωπα είναι εκεί, δίχως σχόλια και νουθεσίες. Αντιθέτως, εκείνο που προβάλλεται διαρκώς, σε βαθμό που ξεφεύγει ελαφρώς από τα όρια του ρεαλισμού, είναι η καλοσύνη και η ανθρωπιά, το αίσθημα της κοινότητας και της αλληλεγγύης, που εμφανίζεται ακόμα και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Φυσικά κάπου εδώ πρέπει να γίνει λόγος και για τη Φράνσις Μακ Ντόρμαντ. Μία από τις σπουδαιότερες ηθοποιούς του καιρού μας, κάτοχος πλέον τριών Οσκαρ, συγκεντρώνει στο αφτιασίδωτο πρόσωπό της όλα όσα η Ζάο καθρεφτίζει στρέφοντας δεξιοτεχνικά τον φακό της στο τοπίο. Το ελεύθερο, ανυπότακτο πνεύμα της Φερν –ακόμα και το όνομα μοιάζει με παραλλαγή του δικού της υποκοριστικού, «Φραν»– εκφράζεται μέσα από κάθε δική της κίνηση και βλέμμα.
Γύρω της υπάρχουν εκείνοι που συναντά στον δρόμο, πολλοί από τους οποίους είναι όντως σύγχρονοι νομάδες άνθρωποι δίχως σπίτι, από ανάγκη ή και από επιλογή, που δουλεύουν ώς τον θάνατό τους, γεγονός που το 2021 δεν προκαλεί καν έκπληξη. Παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να χαμογελούν, κι εμείς μαζί τους.
