Του Απόστολου Κουρουπάκη
Το ραντεβού δόθηκε σε ένα καφενεδάκι στο κέντρο της παλιάς Λεμεσού, στην οδό Αγίου Ανδρέου. Μετά από τις απαραίτητες συστάσεις και το σπάσιμο του πάγου που έχει κανείς όταν συναντά προσωπικότητες που έχουν κάτι να πουν, ξεκινήσαμε μία κουβέντα με τον κ. Αργυρίδη σχετικά με το έργο «Casting», που ανεβαίνει στο θέατρο Αποθήκες ΘΟΚ, από τον σπουδαίο σκηνοθέτη Ανδρέα Πάντζη, με ένα εκλεκτό θεατρικό σχήμα και τον ίδιο να έχει αναλάβει να γράψει τη μουσική της παράστασης. Πριν καλά προλάβω να κάνω την ερώτηση, ο κ. Αργυρίδης ξεκίνησε να μου λέει για τη σπουδαιότητα του έργου και τα δυνατά του σημεία, ο ενθουσιασμός του για το έργο αυτό του Ρώσου δραματουργού Αλεξάντρ Γκάλιν ήταν εμφανής, μου εξήγησε αμέσως ότι το έργο αυτό του Γκάλιν είναι μάθημα ιστορίας και κοινωνιολογίας μαζί και τίποτε στην πλοκή του και τα στοιχεία του δεν είναι τυχαία τοποθετημένο. «Παρατήρησε» μου επισημαίνει «πού διαδραματίζεται η ιστορία του έργου, στο Κουρσκ, σε μία πόλη σύμβολο για τη Ρωσία».
Ο Αλεξάντρ Γκάλιν ουσιαστικά καταπιάνεται με μία πολύ δύσκολη περίοδο της πρόσφατης ρωσικής ιστορίας και έχοντας κατά νου την υπόθεση του έργου, προσπαθώ να αντιληφθώ τι ακριβώς εννοεί ο κ. Αργυρίδης, μου εξηγεί ότι ο συγγραφέας ασχολείται με την ταραγμένη δεκαετία του 1990, μετά το 1995, όταν όλα μοιάζουν να έχουν καταρρεύσει στη Ρωσία, αμέσως πιάνω το νήμα και προσπαθώντας να ακολουθήσω τη σκέψη του τού λέω, όπως σήμερα, δηλαδή, «ναι, όπως σήμερα, τηρουμένων των αναλογιών βέβαια, ο κόσμος έχει χάσει τον προσανατολισμό του, έχουν αρχίσει να φθίνουν όσα μας συνέδεαν με τον δίπλα μας και τις ρίζες μας, ο ατομικισμός αρχίζει και παίρνει κεφάλι και όλοι αναζητάμε μια άλλη καλύτερη ζωή, με οποιοδήποτε τίμημα». Όλα αυτά που βιώνουμε και σήμερα δηλαδή, προσθέτω εγώ, «βλέπεις; αυτή είναι η μαγεία της μεγάλης δραματουργίας, ένα έργο χρονικά και τοπικά προσδιορισμένο, που όμως εκφράζει την παγκόσμια κοινότητα».
Προχωρώντας στη συζήτησή μας περάσαμε στο μουσικό κομμάτι του έργου, τον ρωτώ πώς προσέγγισε μουσικά το έργο, «η μουσική της παράστασης έχει δύο άξονες, είναι η μουσική άποψη και ιδεολογία του έργου και το καθαρά σκηνικό - θεατρικό κομμάτι, η μουσική, δηλαδή που παίζεται στον χώρο που κάνουν κάστινγκ οι κοπέλες». «Ξέρεις», μου είπε, «το έργο αυτό δεν είναι μιούζικαλ, η μουσική επένδυση δεν είναι μεγάλη σε όγκο, οπότε η δουλειά μου φαινομενικά μοιάζει να είναι απλή, αλλά δεν είναι» και κάπου εδώ μπαίνουμε στην ουσία της συζήτησης, αλλά και του έργου του ίδιου. «Ζούμε μια περίοδο όπου στην κοινωνία επικρατεί ένα χάος, μια διάλυση κοινωνική, υπαρξιακή και ηθική, σαν αποτέλεσμα των μεγάλων πολιτικών αλλαγών και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι άνθρωποι ψάχνουν να πιαστούν από κάπου και είναι έτοιμοι να φύγουν από τη χώρα για το αμερικάνικο όνειρο..., στην προκειμένη περίπτωση να πάνε στη Σιγκαπούρη για να εργαστούν ως χορεύτριες σε νυχτερινά μαγαζιά».
Ο Βάσος Αργυρίδης μού είπε πώς είχε στο μυαλό του ο σκηνοθέτης τη μουσική επένδυση του έργου, «αμέσως του είπα τη δική μου μουσική άποψη, ότι δηλαδή ο συγγραφέας έχει βάλει στο έργο ένα ακορντεόν το οποίο αντιπροσωπεύει τη μουσική κουλτούρα των Ρώσων, είναι δεμένοι με αυτό το όργανο και τους ήχους του».
Ρώτησα, λοιπόν, γιατί τόση σημασία στο όργανο και στους ήχους του «Άκουσε», μου είπε «όλο το έργο, όπως είναι δομημένο, ακουμπάει διάφορες πτυχές της τότε καθημερινότητας στη Ρωσία, αλλά και τη στάση ζωής των ανθρώπων τότε, προσπαθούν να κάνουν καλύτερα ό,τι ξέρουν ή πιστεύουν ότι μπορεί να κάνουν, αλλά δεν είναι απόλυτα σίγουροι, το ακορντεόν είναι η ιστορική τους συνείδηση, η οποία είναι διαλυμένη στη νέα τάξη, αλλά ακόμη είναι ζωντανή και παλεύει να επιβιώσει μέσα στις ψυχές των ανθρώπων».
Εγώ, ακούγοντάς τον σκέφτηκα για ακόμη μία φορά τις ομοιότητες των νέων αυτών κοριτσιών με τους νέους του σήμερα, οι οποίοι φεύγουν από την πατρίδα τους για ένα καλύτερο αύριο, αλλά δεν είναι σίγουροι ότι θα το έχουν, έχουν αρχίσει να αποπροσανατολίζονται. Η συζήτηση προχώρησε, με τον μουσικό να έχει να πει πολλά τόσο για την παράσταση όσο και για την τέχνη, εν γένει, στην Κύπρο. «Ξέρεις, η τέχνη είναι μια ερωτική διαδικασία μεταξύ του δημιουργού και του κοινού, ο θεατής στην Κύπρο είναι αρκετά απαιτητικός και ευτυχώς δεν ‘‘αγοράζει’’ εύκολα ό,τι του δώσεις... ξέρει τι θέλει να ακούσει ή να δει, άλλωστε όσο πιο καλά κάνεις αυτό που αγαπάς τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η θέρμη του κοινού, οπότε και η ανταμοιβή του καλλιτέχνη».
Στο καφενεδάκι, η κουβέντα συνέχιζε μιλώντας για μουσική, για τέχνη, αλλά και για την κοινωνία, οπότε ακούω τον Βάσο να μου λέει, δείχνοντάς μου μία παρέα νέων «να, αυτό είναι που δεν πρέπει να χάσουμε, την παρέα, την κουβέντα, ό,τι και αν συμβεί, όσο κι αν μας στριμώξουν, αυτοί τη δουλειά τους κάνουν κι εμείς τη δική μας...» και έκλεισε με ένα στίχο του Κώστα Μόντη «Χρόνια σκλαβκιές ατέλειωτες, τον πάτσον τζιαι τον κλώτσον τους. Εμείς τζιαμαί, ελιές τζιαι τερατσιές πάνω στον ρότσον τους, κατάλαβες;».
Ο Βάσος Αργυρίδης
Γεννήθηκε στη Λεμεσό και σπούδασε σύνθεση και ενορχήστρωση στο κρατικό Κονσερβατόριο Τσαϊκόφσκι της Μόσχας. Η Συμφωνική Ορχήστρα Μόσχας ερμήνευσε τη Συμφωνία του «Κυπριακές Εικόνες». Το 1990 το Pfalztheater της πόλης Κάιζερσλαουτερν Γερμανίας τού αναθέτει τη σύνθεση της όπερας «Μανώλη..!» (από το ομώνυμο θεατρικό του Γιώργου Νεοφύτου). Η ίδια όπερα παρουσιάζεται στην Κύπρο και το 1992 ανεβαίνει σε μια εντελώς νέα παραγωγή από την Ακαδημία Μουσικής του Αμβούργου. Έχει εκπροσωπήσει την Κύπρο
στην Biennale Θεσσαλονίκης, ενώ το 1992 το μπαλέτο του «Οδοιπορικόν»
παρουσιάζεται στην Biennale Μασσαλίας. Έχει γράψει τη μουσική στις ταινίες του Αντρέα Πάντζη «Η σφαγή του κόκορα» και «Το Τάμα», καθώς και σε δύο ντοκιμαντέρ με θέμα το πέρασμα του Γιώργου Σεφέρη από την Κύπρο. Η ταινία «Πατρίδα, μόνη στον αέρα και τη θάλασσα» του Άντη Ροδίτη με τη μουσική του Βάσου Αργυρίδη, απέσπασε το χρυσό μετάλλιο σε διεθνές φεστιβάλ ταινιών του Χιούστον του Τέξας. Ο Βάσος Αργυρίδης έχει συνεργαστεί με αρκετούς τραγουδιστές, Γιώργο Νταλάρα, Τάνια Τσανακλίδου, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Βασίλη Λέκκα, Κώστα Μακεδόνα, Μαρίζα Κωχ, Δημήτρη Μπάση κ.ά. Ο Βάσος Αργυρίδης έχει στο ενεργητικό του το βραβείο καλύτερης μουσικής στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Δράμας το 1993, για την ταινία του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου «Την ώρα που κόπηκε ο καιρός», ενώ η μουσική του για τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη κέρδισε το βραβείο καλύτερης μουσικής στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Θεάτρου το 2000.
Info:
Casting, θέατρο Αποθήκες ΘΟΚ Κάμπου 29, Στρόβολος.
Από Πέμπτη, 18 Φεβρουαρίου και κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, ώρα 8:30 μ.μ.
Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Ανδρέας Πάντζης, Μουσική/Μουσική Διδασκαλία: Βάσος Αργυρίδης. Ερμηνεύουν Ειρήνη Ανδρονίκου, Νέδη Αντωνιάδου, Ανδρέας Βασιλείου, Κρίστοφερ Γκρέκο, Κώστας Καζάκας, Δέσποινα Κυριακού, Ειρήνη Κωνσταντίνου, Λουκάς Λουκά, Μαρία Μιχαήλ, Γιώργος Παναγιώτου, Αννίτα Σαντοριναίου.
*Δεν επιτρέπεται η είσοδος σε άτομα κάτω των 15 ετών
