Του Απόστολου Κουρουπάκη
Για έβδομη χρονιά διοργανώνεται το 7ο Συνέδριο Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus, από τις 21 έως τις 23 Μαΐου. Το Graphic Stories Cyprus είναι το μοναδικό καθιερωμένο, ανεξάρτητο, ετήσιο, θεσμικό συνέδριο του τομέα της οπτικής επικοινωνίας και η Αγγελική Αθανασιάδη, η εμπνεύστρια του μιλάει στην «Κ» για το συνέδριο και λέει ότι η πρωτοβουλία που πήραν πριν από επτά χρόνια αγκαλιάστηκε από την κοινότητα που ήρθε κοντά και βρήκε μιμητές. Επίσης, σημειώνει λέει ότι η συνεχής εκπαίδευση σε θέματα οπτικής επικοινωνίας και η παροχή εξειδικευμένης γνώσης αποτελούν βασικούς στόχους του Graphic Stories Cyprus.
–Για ακόμη μία χρονιά διοργανώνεται το συνέδριο, πιο δύσκολο από άλλες φορές… τι σας πεισμώνει να θέλετε να το κάνετε κάθε χρόνο και πιο ενδιαφέρον;
–Το Graphic Stories Cyprus από την πρώτη κιόλας διοργάνωση, πριν από επτά χρόνια, δεν βρήκε τον δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα. Υπήρχαν δυσκολίες, εμπόδια και ένας διαρκής αγώνας για να προσφέρουμε κάθε φορά κάτι καλύτερο στη γραφιστική κοινότητα. Σύμφωνα με τον Ιονέσκο οι άνθρωποι σπάνια έχουν τη δύναμη να είναι ασυνήθιστοι και να αντιστέκονται στη μαζική ισοπέδωση και εξίσωση που απορρέει από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Εμείς θέσαμε ως στόχο κάθε φορά να πηγαίνουμε και ένα βήμα παραπέρα, να προσθέτουμε νέες δράσεις και να υλοποιούμε νέες ιδέες. Η επανάληψη και η αντιγραφή κουράζει. Όσο μπορούμε να είμαστε δημιουργικοί και αυθεντικοί θα συνεχίζουμε.
–Τι θα έλεγες ότι έχει αλλάξει στα γραφιστικά πράγματα από την πρώτη φορά που διοργανώθηκε το Graphic Stories Cyprus;
–Άλλαξαν αρκετά. Η πρωτοβουλία μας αγκαλιάστηκε από την κοινότητα που ήρθε κοντά, βρήκε μιμητές, δημιουργήθηκαν νέες δράσεις και πρωτοβουλίες και ο κόσμος της γραφιστικής άρχισε να ασχολείται περισσότερο με τα κοινά του κλάδου. Σε επαγγελματικό επίπεδο η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στην Κύπρο δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας στον κλάδο μας και ανάδειξε την ανάγκη για μεγαλύτερη εξειδίκευση και συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση σε σχέση με το επάγγελμά μας. Η συνεχής εκπαίδευση σε θέματα οπτικής επικοινωνίας και η παροχή εξειδικευμένης γνώσης αποτελούν βασικούς στόχους του Graphic Stories Cyprus.
–Τι περιλαμβάνει το φετινό εν συντομία το Graphic Stories Cyprus φέτος; Θα υπάρχει κάποια καινοτομία;
–Το φετινό συνέδριο, που ανοίγει τις πύλες του την Παρασκευή 21 Μαΐου, περιλαμβάνει έξι διαλέξεις, πέντε εξιδεικευμένα εργαστήρια, την καθιερωμένη διεθνή έκθεση αφισών με ρεκόρ συμμετοχών 856 σχεδιαστών από 49 χώρες, δύο απονομές βραβείων, έναν καταξιωμένο σχεδιαστή από τη Ιταλία που θα μιλήσει αποκλειστικά στο Graphic Stories Cyprus. Για το τέλος έχω αφήσει τη φετινή καινοτομία του Συνεδρίου. Η οπτική επικοινωνία δεν αφορά μόνο τους σχεδιαστές, τις εταιρίες και τους πελάτες τους, αφορά όλο τον κόσμο, τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους, τους συμπολίτες μας. Για το λόγο αυτό έχουμε δημιουργήσει ένα διαδραστικό installation με θέμα «Break Down the Walls». Το installation είναι ένας εικονικός τοίχος που έχει διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί ο κόσμος να αφήσει επάνω το δικό του μήνυμα και να εκφράσει το πως ένιωσε κατά τη σκληρή περίοδο του εγκλεισμού και της πανδημίας. Με αυτό το project θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους πολίτες της Κύπρου να σπάσουν τα εσωτερικά τείχη που πολλές φορές εμείς οι ίδιοι υψώνουμε στον εαυτό μας, με έναν δημιουργικό τρόπο έκφρασης και να αποτυπώσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Κατά τα εγκαίνια του Installation θα πραγματοποιηθεί βιντεοπροβολή των έργων της 5ης διεθνούς έκθεσης αφίσας του Graphic Stories Cyprus, με το ομώνυμο θέμα καθώς και live performance από αμάδα σύγχρονου χορού.
–Σε επίπεδο γραφιστικής πού βρίσκεται η Κύπρος;
–Η γραφιστική είναι μια εφαρμοσμένη τέχνη που βασικός στόχος και σκοπός της είναι η επικοινωνία. Η σωστή όμως, ποιοτική και αποτελεσματική επικοινωνία δεν αφορά μόνο τον πομπό του μηνύματος, αλλά και τον δέκτη. Αν δεν υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα τότε η επικοινωνία καταρρέει. Αυτό που σίγουρα δεν λείπει είναι το ταλέντο, η θέληση και οι υποδομές που στο νησί μας βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο. Τα νέα παιδιά έχουν όρεξη για δουλειά και δημιουργία, περισσότερες παραστάσεις και το επίπεδο συνεχώς βελτιώνεται. Το πρόβλημα κυρίως εντοπίζεται στην έλλειψη παιδείας και αισθητικής, κυρίως εκ μέρους των πελατών. Εκεί είναι που πρέπει να γίνει η αλλαγή.
–Πόσο έχει επηρεαστεί τεχνικά η γραφιστική από τα νέα μέσα, σχεδιάζουμε όπως ζούμε, βιαστικά, μηχανικά;
–Όχι, δεν θα το έλεγα. Ο σωστός επαγγελματίας δεν επηρεάζεται και δεν θα πρέπει να επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες που μπορεί να πλήξουν την ποιότητα της δουλειάς του. Η γραφιστική είναι ένα δημιουργικό επάγγελμα που μπορεί παράλληλα να απαιτεί προσήλωση, σωστή οργάνωση, αυστηρό καθορισμό στόχων, τήρηση κανόνων και προδιαγραφών αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται καθαρό μυαλό και πάθος για αυτό που κάνεις. Το πάθος και η δημιουργικότητα σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να οροθετηθούν από μηχανιστικές νόρμες. Σίγουρα ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επιταχύνει τα πάντα γύρω μας, όμως αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία ή αφορμή για εκπτώσεις στην ποιότητα της δουλειάς μας.
–Νέες τεχνολογίες και γραφιστική, αχώριστοι φίλοι πια; Έχει διευκολύνει τη δουλειά σας η τεχνολογία, νομίζω, μήπως όμως την έχει δυσκολέψει επίσης;
–Η γραφιστική πάντοτε είχε στενή σχέση με την εκάστοτε τεχνολογία της εποχής. Από την εκτυπωτική μηχανή του Γουτεμβέργιου πριν από σχεδόν πέντε αιώνες μέχρι τις υπερσύγχρονες ψηφιακές μονάδες, αλλά και παλαιότερα με την τεχνολογία των μελανιών, τις τέμπερες, το λάδι. Αυτό που αλλάζει είναι τα εργαλεία και όχι η ουσία της δουλειάς. Δεν είναι ο επεξεργαστής κειμένου που κάνει τον συγγραφέα, ούτε η φωτογραφική μηχανή τον φωτογράφο. Το πρόβλημα σε σχέση με τη χρήση της τεχνολογίας στη δουλειά μας είναι ότι έχει δημιουργηθεί η εσφαλμένη εντύπωση ότι οποιοσδήποτε με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή και τα αντίστοιχα προγράμματα μπορεί να αντικαταστήσει έναν γραφίστα. Σίγουρα η χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας διευκολύνει τη ροή της δουλειάς ενός σχεδιαστή όμως δεν είναι τα μηχανήματα που σχεδιάζουν αλλά οι άνθρωποι. Ένας σχεδιαστής δεν χειρίζεται απλά κάποια εργαλεία, εκφράζει μέσω αυτών τη δημιουργικότητά του και εφαρμόζει τις γνώσεις και την εμπειρία του για να δώσει λύσεις σε ένα πρόβλημα οπτικής επικοινωνίας.
–Ο κλάδος σας είναι καλλιτεχνικά εξασφαλισμένος στην Κύπρο; Υπάρχουν ζητήματα που σας απασχολούν;
–Η αλήθεια είναι ότι γενικά ο κλάδος μας δεν είναι «εξασφαλισμένος», τουλάχιστον από τη γραφειοκρατική σκοπιά του θέματος και σε σχέση με την αντιμετώπισή του από τους κρατικούς μηχανισμούς και υπηρεσίες στον βαθμό που θα θέλαμε. Έχουν γίνει όμως προσπάθειες και φαίνεται να υπάρχει ένα ευνοϊκό κλίμα ώστε αυτές να τελεσφορήσουν. Βέβαια η εξασφάλιση προϋποθέτει την αναγνώριση και αυτό δεν είναι αποκλειστικά γραφειοκρατικό θέμα. Η αναγνώριση θα πρέπει να επιτευχθεί στη συνείδηση του κοινού. Οι περισσότεροι αγνοούν ή δεν αντιλαμβάνονται το αντικείμενο της δουλειάς μας. Ένας από τους στόχους που το Graphic Stories προσπαθεί να πετύχει μέσα από τις δράσεις του είναι και η αναγνώριση της αξίας της δουλειάς μας στη συνείδηση του κοινού.
