Δελτίο Τύπου
Η Διεθνής Ημέρα για το Αυτί και την Ακοή (International Day for Ear and Hearing) καθιερώθηκε με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και διεξάγεται ετήσια στις 3 Μαρτίου, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει το κοινό ανά το παγκόσμιο για την υγιεινή του αυτιού, η οποία είναι καθοριστική για την ακοή του ανθρώπου, καθώς επίσης και για την απώλεια ακοής. Το θέμα για το 2016, είναι η «Παιδική Βαρηκοΐα: Δράστε Έγκαιρα» με στόχο την ενημέρωση του κοινού για την απώλεια ακοής στα παιδιά. Με την αφορμή αυτή, ο Δρ Γιώργος Παναγιώτου, Κλινικός Ακουολόγος, μας ενημερώνει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την απώλεια ακοής στα παιδιά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι υπάρχουν 360 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που πάσχουν από βαρηκοΐα – περίπου το 5,3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Σχεδόν 32 εκατομμύρια απ αυτά τα άτομα είναι παιδιά. Επίσης, ο ΠΟΥ εκτιμά ότι περίπου το 60% της παιδικής βαρηκοΐας θα μπορούσε να αποφευχθεί με προληπτικά μέτρα. Το Αμερικάνικο Ινστιτούτο Better Hearing αναφέρει ότι τρεις στους δέκα άνω των 60 χρονών, ένας στους έξι ηλικίας 41-59 και ένας στους δεκατέσσερις ηλικίας 29-40 υποφέρουν από κάποιο βαθμό βαρηκοΐας. Εκτιμάται επίσης ότι τουλάχιστον 1,4 εκατομμύρια παιδιά (κάτω των 18 χρονών) έχουν κάποιο πρόβλημα ακοής, και 3 στα 1000 βρέφη γεννιούνται με σοβαρή έως πολύ σοβαρή απώλεια ακοής.
Η απώλεια ακοής (η βαρηκοΐα) είναι η πάθηση που δυσχεραίνει την επικοινωνία του ανθρώπου με το περιβάλλον, αφού μειώνει την ακουστική του ικανότητα. Οι πιο κοινές αιτίες πρόκλησης απώλειας ακοής στα παιδιά είναι η πρόωρη γέννηση και το βάρος γέννησης μικρότερο από 1500 γραμμάρια, επιπλοκές κατά τη διάρκεια του τοκετού (π.χ. οξύς τοκετός, παραμονή στην εντατική μονάδα φροντίδας νεογνών, οξυγονοθεραπεία), λοιμώξεις εγκύου κατά τη διάρκεια της κύησης, λοιμώξεις του νεογνού (π.χ. μηνιγγίτιδα, ιλαρά, κυτταρομεγαλοϊό), οικογενειακό ιστορικό βαρηκοΐας, συχνές και επανειλημμένες μολύνσεις στο αυτί, διάφορα γενετικά σύνδρομα ( π.χ. Ushers, Alport, Crouzon), έκθεση σε πολύ δυνατούς θορύβους ακόμη και για μικρό χρονικό διάστημα.
Υπάρχουν τρεις τύποι βαρηκοΐας: βαρηκοΐα αγωγιμότητας, νευροαισθητήρια βαρηκοΐα και μικτού τύπου βαρηκοΐα. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας προκαλείται στην περίπτωση κάποιας πάθησης ή ασθένειας, όπου μπλοκάρεται ή παρεμποδίζεται η μεταφορά του ήχου διαμέσου του μέσου αυτιού με αποτέλεσμα τη μείωση της έντασης του ήχου που φτάνει στον κοχλία. Αυτό μπορεί να προκληθεί ακόμη κι από τη συσσώρευση κεριού στο αυτί! Στις περισσότερες περιπτώσεις, η βαρηκοΐα αγωγιμότητας αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική ή χειρουργική επέμβαση. Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα παρουσιάζεται όταν υπάρχει βλάβη στο εσωτερικό αυτί ή στο ακουστικό νεύρο. Είναι μόνιμη και μη ανατρέψιμη. Σ αυτή την περίπτωση, συνιστάται η ενίσχυση ήχου μέσω ακουστικών βοηθημάτων. Η μικτού τύπου βαρηκοΐα είναι ένας συνδυασμός νευροαισθητήριας και βαρηκοΐας αγωγιμότητας, και αντιμετωπίζεται με συνδυασμό θεραπειών.
Η έγκαιρη ανίχνευση των προβλημάτων ακοής είναι ζωτικής σημασίας, γιατί τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν με το να μιμούνται τους ήχους που ακούνε. Η πιο κρίσιμη περίοδος για την ομιλία των παιδιών και την ανάπτυξη της γλωσσικής ικανότητας τους παρατηρείται κυρίως πριν από την ηλικία των 4 χρονών. Γι’ αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναγνωρίζονται εγκαίρως οποιαδήποτε σημάδια υποδηλώνουν απώλεια ακοής. Κάποιες χαρακτηριστικές συμπεριφορές ως προς την ακοή που πρέπει να εμφανίζει το παιδί σας είναι:
Κατά τη διάρκεια των πρώτων 12 μηνών:
- Τα περισσότερα νεογέννητα ξαφνιάζονται ή τινάζονται στο άκουσμα ενός ξαφνικού δυνατού θορύβου
- Σε ηλικία 3 μηνών, ένα μωρό συνήθως είναι σε θέση να αναγνωρίζει τη φωνή των γονιών του
- Σε ηλικία 6 μηνών, ένα μωρό συνήθως στρέφει τα μάτια ή το κεφάλι προς την κατεύθυνση του ήχου
- Σε ηλικία 12 μηνών, συνήθως ένα παιδί μπορεί να μιμείται ορισμένους ήχους και να προφέρει κάποιες λέξεις, όπως «Μαμά» ή «bye-bye»
Σε ένα νήπιο μπορεί να εντοπιστεί μία ενδεχόμενη απώλεια ακοής εάν παρουσιάζει τα παρακάτω συμπτώματα:
- Έχει περιορισμένη ή πλήρης απουσία λόγου
- Κάνει συχνές απροσεξίες
- Παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες
- Αυξάνει την ένταση της τηλεόρασης
- Αποτυγχάνει να ανταποκριθεί σε μια συνομιλία ή δεν απαντά κατάλληλα στη συζήτηση
Σε παιδιά προσχολικής ή μεγαλύτερης ηλικίας, οι ενδείξεις που δείχνουν απώλεια ακοής είναι:
- Αυξάνουν υπερβολικά την ένταση της τηλεόρασης
- Απαντούν ακατάλληλα στα ερωτήματα που τους θέτουν
- Δεν ανταποκρίνονται όταν κάποιος τους φωνάζει
- Παρακολουθούν άλλους για να μιμηθούν αυτό που κάνουν
- Παρουσιάζουν προβλήματα άρθρωσης ή καθυστέρηση ομιλίας
- Παρουσιάζουν μαθησιακά προβλήματα
- Παραπονιούνται για πόνο στα αυτιά ή θορύβους στο κεφάλι
- Δυσκολεύονται να κατανοήσουν τι λένε άλλα άτομα
Στα νεογέννητα βρέφη, η ακοή θα πρέπει να εξετάζεται σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη γέννησή τους. Σε περίπτωση που το παιδί σας δεν έχει υποβληθεί σε τέτοια εξέταση, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με το Παιδιατρικό Κέντρο Πρόληψης για να προγραμματίσετε την εξέταση ακοής. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα προβλήματα ακοής σε παιδιά που είχαν κάποια μόλυνση, ένα τραύμα ή εκτέθηκαν σε επιβλαβή επίπεδα θορύβου, δεν εμφανίζονται αμέσως παρά αργότερα στην παιδική τους ηλικία.
Η πρώιμη ανίχνευση, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση της απώλειας ακοής είναι ζωτικής σημασίας, καθώς, η εκμάθηση του προφορικού ή γραπτού λόγου δυσχεραίνεται, όταν καθυστερείται η διάγνωση της. Πολλές έρευνες αναφέρουν ότι τα παιδιά με απώλεια ακοής που λαμβάνουν έγκαιρα την απαιτούμενη στήριξη, αναπτύσσουν καλύτερα τις γλωσσικές ικανότητες τους, σε σχέση με άλλα παιδιά που δεν στηρίζονται καταλλήλως.
Εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες για πιθανή απώλεια ακοής του παιδιού σας, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον Δρ Γιώργο Παναγιώτου, Κλινικό Ακουολόγο στο τηλ. 77 77 65 00
Δρ Γιώργος Παναγιώτου, Au.D., CCC-A, FAAA
Κλινικός Ακουολόγος
