ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Χρειαζόμαστε λύση με όρους του 21ου αιώνα

Έχει χαθεί χρόνος στην προσαρμογή της τ/κ οικονομίας ενόψει ενδεχόμενης λύσης λέει ο ΥΠΟΙΚ

Kathimerini.com.cy

info@kathimerini.com.cy

Για τις δυσκολίες και τα εμπόδια που παρουσιάζονται ενόψει ενδεχόμενης λύσης στον τομέα της οικονομίας εξαιτίας καθυστέρησης στην προσαρμογή των Κατεχόμενων, για το κόστος της λύσης αλλά και της κατοχής, τις μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, τις δύσκολες αποφάσεις που χρειάζεται να ληφθούν για το ΓεΣΥ και τους νέους στόχους του Συνεργατισμού, μίλησε στην «Κ» ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης.

Συνέντευξη στους ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟ και ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

–Με το Κυπριακό σε σοβαρή καμπή και τη Γενεύη ενόψει συντρέχουν συγκεκριμένα ζητήματα που άπτονται των οικονομικών, όπως ο διαγνωστικός έλεγχος των τραπεζών στα Κατεχόμενα και κατά πόσο σε περίπτωση συμφωνίας μπορεί να λειτουργήσει το ευρώ από την πρώτη μέρα.
–Έχει χαθεί χρόνος και έπρεπε να υπάρξει πιο έγκαιρη και αποτελεσματική προσαρμογή της οικονομίας της κατεχόμενης περιοχής. Παρόλα αυτά, έστω και τώρα, αλλά σίγουρα χωρίς καμιά άλλη καθυστέρηση πρέπει να γίνουν εκείνες οι κινήσεις σε σχέση με το τραπεζικό σύστημα και τις άλλες σημαντικές πτυχές της οικονομίας, ώστε μέσα από αποτελεσματικές ρυθμίσεις και τη σωστή προσαρμογή να διασφαλιστεί ότι η εξαιρετικά θετική προοπτική που θα προκύψει μέσα από ενδεχόμενη λύση, θα επιβεβαιωθεί.

–Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που ελήφθησαν, τι δείχνουν;

–Η εμπλοκή του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και ευρωπαϊκών θεσμών είναι από μόνη της σημαντική. Η εργασία τους όμως βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν έχει ολοκληρωθεί και δεν μπορεί να ολοκληρωθεί, αν δεν υπάρξει πλήρης συνεργασία και από τις τ/κ αρχές. Αυτό που οι Τ/κ πρέπει να καταλάβουν είναι ότι δεν πρόκειται για υπερβολικές απαιτήσεις ή εμμονές, ούτε των Ε/κ ούτε και κανενός άλλου. Πρόκειται για τις αυτονόητες ρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν πρώτα και κύρια τη δική τους προοπτική. Υπάρχει μια εξαιρετικά θετική ευκαιρία για τους Τ/κ μέσα από τη λύση, αλλά προϋπόθεση είναι η προετοιμασία και η προσαρμογή. Αν δεν γίνει αυτό, θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα και το λέω ευθέως.

–Αυτές οι εκθέσεις περιλαμβάνουν χρονοδιάγραμμα τελικής παράδοσης;
–Όπως σας έχω πει, δεν μπορούν να ολοκληρωθούν και δεν μπορεί να υπάρξει χρονοδιάγραμμα, αν δεν υπάρξει συνεργασία.

–Υπάρχουν, ωστόσο, και συμφωνημένα κάποια σημεία.
–Επί της αρχής έχουν συμφωνηθεί αρκετά και σημαντικά. Το πολιτικό πλαίσιο έχει σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό διαμορφωθεί και μάλιστα με ικανοποιητικό τρόπο. Έχει συμφωνηθεί πως το ευρώ θα είναι το κοινό νόμισμα, πως θα υπάρξει ένα εσωτερικό δημοσιονομικό σύμφωνο που θα διασφαλίζει τη μακροοικονομική σταθερότητα και ότι θα υπάρξει βεβαίως πλήρης προσαρμογή στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Όμως για να μεταφραστούν στην πράξη τα προαναφερθέντα, πρέπει να υπάρξει τεράστια προσπάθεια επί του εδάφους και εδώ υπάρχει ακόμη δουλειά που πρέπει να γίνει.

Εσείς ως υπουργός Οικονομικών ποτέ δεν ήσασταν υπεραισιόδοξος ούτε για την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο ούτε μετά. Ασπάζεστε τη ρητορική περί κυπριακού, οικονομικού θαύματος, σε περίπτωση λύσης;
–Υπό όρους και προϋποθέσεις. Δεν συμμερίζομαι την προσέγγιση της απόλυτης άρνησης και της απόρριψης που παραγνωρίζει τις ευκαιρίες, ούτε όμως συμμερίζομαι την προσέγγιση της υπεραισιοδοξίας και της ωραιοποίησης που παραγνωρίζει τα δεδομένα και τις προκλήσεις. Η Κύπρος μετά τη λύση μπορεί να πραγματοποιήσει ένα αναπτυξιακό άλμα. Για να συμβεί αυτό πρέπει να εργαστούμε συστηματικά και με συνέπεια δημιουργώντας στέρεα θεμέλια για το κράτος και την οικονομία. Που να διευκολύνουν την οικονομική δραστηριότητα, τις επενδύσεις και να αποτρέπουν κινδύνους. Αν αυτό πράξουμε, ναι, θα ήμουν αισιόδοξος. Χωρίς σοβαρή προετοιμασία και προσαρμογή, το θαύμα μπορεί να μετατραπεί σε εφιάλτη.

–Γίνεται πολύς λόγος πάντως για το κόστος της λύσης…
–Κόστος έχει η μη λύση. Κόστος έχει η διαιώνιση της κατοχής των εδαφών μας, η παρουσία του κατοχικού στρατού, η απώλεια πρόσβασης στις περιουσίες μας. Κόστος ακόμα έχει η απώλεια πρόσβασης στην τεράστια τουρκική αγορά. Κόστος έχει η μη λύση. Η λύση θα φέρει όφελος για τους Τ/κ, τους Ε/κ, και την περιφέρεια. Επαναλαμβάνω όμως, ίσως και με τρόπο φορτικό, ότι για να συμβεί αυτό πρέπει οι δομές του κράτους και της οικονομίας να είναι σύγχρονες, λειτουργικές και αποτελεσματικές.

–Δηλαδή, τι εννοείτε;
–Δεν μπορεί να επιχειρούμε τη λύση του Κυπριακού με όρους των δεκαετιών του 1970 και του ’80. Πρέπει να επιχειρήσουμε τη λύση με όρους του 21ου αιώνα. Να δημιουργήσουμε μια σύγχρονη ομοσπονδία και μια οικονομία απαλλαγμένη από βαρίδια και στρεβλώσεις. Εάν μεταφέρουμε προβληματικές δομές στην ενωμένη οικονομία, δεν θα πάμε μπροστά. Εάν από την άλλη δημιουργήσουμε δομές που θα επιτρέψουν τη λειτουργία μιας ανοικτής, ανταγωνιστικής και παραγωγικής οικονομίας, και ταυτόχρονα μια προσαρμοστικής και με αυτοπεποίθηση κοινωνίας, τότε οι προοπτικές είναι απεριόριστες. Σε όλα τα επίπεδα πρέπει να υπάρξουν δομές και ρυθμίσεις προσαρμοσμένες στον 21ο αιώνα και όχι τέτοιες που να αποτελούν αποτύπωση ξεπερασμένων νοοτροπιών και προσεγγίσεων.

Μεταρρυθμίσεις: Θα επανέλθουμε

–Για να περάσουμε στα καθ’ ημάς, είχατε επιχειρήσει να κάνετε και μεταρρυθμίσεις αλλά τράβηξε η Βουλή το χειρόφρενο.
–Πρώτα απ’ όλα να πω ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν γίνει οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις από οποιαδήποτε προηγούμενη περίοδο. Και γι’ αυτό πρέπει να πιστωθεί και η Βουλή. Έχει μεταρρυθμιστεί πλήρως το τραπεζικό σύστημα. Έχει μεταρρυθμιστεί η κοινωνική πολιτική, η οποία έχει γίνει πιο δίκαιη και αποτελεσματική. Έχει μεταρρυθμιστεί το πλαίσιο διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Έχουν προωθηθεί κινήσεις που άνοιξαν νέες αγορές και έχουν φέρει σημαντικές επενδύσεις, όπως αυτή του καζίνο. Αλλά και πέραν από τις αυστηρά οικονομικές μεταρρυθμίσεις, να σας θυμίσω ότι από τη νέα χρονιά ξεκινά η διαδικασία πρόσληψης εκπαιδευτικών με εξετάσεις αντί με μόνο κριτήριο την αρχαιότητα. Και έχει εφαρμοστεί η μείωση της στρατιωτικής θητείας και η πρόσληψη επαγγελματιών.

–Κάποιες από αυτές ήταν μνημονιακές υποχρεώσεις και άλλες κυβερνητικός προγραμματισμός. Τώρα που η χώρα είναι εκτός μνημονίου η μεταρρύθμιση του δημοσίου που δεν ευοδώθηκε, τι σημαίνει;
–Έχουμε δώσει χειροπιαστά δείγματα γραφής. Ασχέτως ολοκλήρωσης του μνημονίου καταθέτουμε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, χωρίς καμία χαλάρωση και παρέκκλιση. Επίσης, μετά το μνημόνιο έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία απόδοσης του λιμανιού της Λεμεσού σε ιδιώτες επενδυτές. Ενώπιον της Βουλής βρίσκεται το πλαίσιο μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης και το πλαίσιο μεταρρύθμισης της δημόσιας υγείας. Και θα συνεχίσουμε μέχρι το τέλος της διακυβέρνησης να προωθούμε ανάλογες, σημαντικές αλλαγές που η χώρα μας έχει ανάγκη. Έχει υπάρξει ένα πισωγύρισμα, αδικαιολόγητο και αδιανόητο εφόσον η μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας ούτε κόστος θα επέφερε, ούτε και επιπρόσθετο βάρος για τον πολίτη. Αντιθέτως θα καθιέρωνε ένα πλαίσιο βιωσιμότητας και αποτελεσματικότητας στον δημόσιο τομέα. Η κυβέρνηση θα επιμείνει και θα εξετάσουμε τρόπους μέσα και από μια νέα προσπάθεια συνεννόησης για να επανέλθουμε.

Ήταν πετυχημένη χρονιά

–Το 2016 ορίζεται ως η χρονιά εξόδου από το μνημόνιο, συν τις μεταρρυθμίσεις, όπως αναφέρατε. Αν τραβήξουμε μια γραμμή, ήταν επιτυχημένη η χρονιά στον τομέα της οικονομίας;
–Ήταν επιτυχημένη όχι μόνο επειδή ολοκληρώθηκε το μνημόνιο αλλά κυρίως επειδή ήταν η χρονιά που είδε την Κύπρο να καταγράφει και πάλι εξαιρετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Και μέσα από την ανάπτυξη θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες, νέες θέσεις εργασίας και θα αμβλυνθούν τα κοινωνικά προβλήματα και οι ανισότητες που άφησε πίσω της η μακρά και παρατεταμένη ύφεση.

–Μιλώντας για ανάπτυξη, έχει αυτή διαφανεί στην πραγματική οικονομία;
–Ο ρυθμός ανάπτυξης αντικατοπτρίζει την κατάσταση στην πραγματική οικονομία. Αποτυπώνει την κατάσταση στην αγορά και δείχνει ότι η κατάσταση βελτιώνεται. Όμως έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε. Ξέρουμε ότι η κρίση άφησε πίσω της δυσκολίες και για νοικοκυριά και για επιχειρήσεις. Για αυτό και επιμένουμε πως πρέπει να παραμείνουμε συνεπείς και προσηλωμένοι στην προσπάθεια.

–Ανταποκρίνεστε στη λογική και στα συμπεράσματα αλλά την ημέρα που ανακοινώθηκε, με τις προσπάθειες του κυπριακού λαού, η έξοδος από το μνημόνιο, δεν μπορεί παρά να νιώσατε ένα αίσθημα ικανοποίησης.

–Είναι γεγονός πως προσπαθώ να αφήνω το συναίσθημα έξω. Αλλά εάν με ρωτάτε πώς ένιωθα εκείνη την ημέρα πρέπει να σας πω ότι την ικανοποίηση την επισκίαζε και το αίσθημα της ανησυχίας. Να σας θυμίσω ότι τη μέρα και ώρα, ενώ το Eurogroup που αποφάσιζε την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο, μια μερίδα εργαζομένων του δημοσίου, αποφάσιζε και ανακοίνωνε επ’ αόριστον απεργία διεκδικώντας σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις. Δεν περίμεναν να περάσει έστω μια μέρα. Η έγνοια μου δηλαδή ήταν ότι η ολοκλήρωση του μνημονίου θα ερμηνευόταν από κάποιους ως ευκαιρία για επιστροφή στα παλιά. Τότε που το μόνο που χρειαζόταν ήταν η υποβολή του αιτήματος, ίσως και κάποια εκδήλωση έξω από ένα υπουργείο ή τη Βουλή, και το κάθε αίτημα τύγχανε ικανοποίησης, ασχέτως των πραγματικών δυνατοτήτων και αντοχών της οικονομίας. Αυτή όμως ήταν μια ανεύθυνη προσέγγιση που μας οδήγησε στον εκτροχιασμό.

Το στοίχημα του ΓεΣΥ

–Παραμένει ένα μεγάλο στοίχημα η δημιουργία του ΓΕΣΥ για την κυβέρνηση. Θα υπάρξει τελικά εφαρμογή του;
–Πρέπει να υπάρξει ΓΕΣΥ αλλά για να υπάρξει θα πρέπει να ληφθούν και να εφαρμοστούν δύσκολες αποφάσεις. ΓΕΣΥ χωρίς να σπάσεις αυγά δεν γίνεται. Κι αυτός είναι ο λόγος που όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν έγινε. Προσωπικά είμαι έτοιμος να υιοθετήσω πλήρως τις μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν και μάλιστα επί προηγούμενων κυβερνήσεων. Δεν τις απορρίπτω και δεν χρειάζομαι επιπρόσθετες. Αλλά κάποιος επιτέλους πρέπει να διαβάσει και να αναδείξει τι πραγματικά λένε οι μελέτες και τι συνεπάγεται και προϋποθέτει η εφαρμογή του ΓεΣΥ. Και αυτός, επιτρέψετε μου να πω, είναι και ένας ρόλος για τα ΜΜΕ. Αν δεν τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις, όχι μόνο δεν θα καταφέρουμε να εφαρμόσουμε ένα σωστό ΓεΣΥ αλλά θα δημιουργήσουμε ένα νέο σοβαρό πρόβλημα για την οικονομία.

–Η δική σας θέση ποια είναι;

–Επαναλαμβάνω πως ως υπουργός Οικονομικών δεν θέτω καμία επιπρόσθετη προϋπόθεση, πέραν από αυτές που αναφέρονται στις μελέτες που έχουν γίνει. Ασχέτως της δικής μου πολιτικής θέσης, που εξέφρασα εκεί όπου έπρεπε και όταν έπρεπε, ότι δηλαδή θα ήταν πιο βιώσιμο και λειτουργικό ένα μικτό ασφαλιστικό σύστημα. Εξάλλου, είτε μονοασφαλιστικό, είτε πολυασφαλιστικό, είτε μικτό, οι βασικές προϋποθέσεις είναι οι ίδιες. Είναι εκεί, με σαφήνεια καταγεγραμμένες και δεν μπορεί, επειδή δεν βολεύουν πολιτικά ή συνδικαλιστικά, να τις βάλουμε στην άκρη.

–Το πρώτο αβγό που πρέπει να σπάσουμε, είναι η αυτονόμηση;

–Είναι το άλφα και το ωμέγα. Αλλά όταν λέμε αυτονόμηση πρέπει να είναι πραγματική αυτονόμηση όπως προδιαγράφεται σε αυτές τις μελέτες που αποτελούν τη βάση του σχεδιασμού. Δηλαδή, νοσοκομεία που να ανήκουν μεν στο δημόσιο αλλά να μη λειτουργούν ως δημόσια υπηρεσία. Αν θέλουμε πράγματι ΓεΣΥ από εδώ πρέπει να ξεκινήσουμε, από τα θεμέλια. Γιατί, αν φτιάξουμε ένα οικοδόμημα χωρίς θεμέλια, τότε θα το δούμε να καταρρέει και οι ευθύνες θα είναι βαρύτατες.

Ο Συνεργατισμός στους πολίτες μέχρι τέλος 2017

–Αναφερθήκατε ήδη στις τράπεζες. Υπάρχουν δύο σημαντικά θέματα στον τομέα. Το πρώτον είναι πού αναλάβατε ως κυβέρνηση τον Συνεργατισμό και πώς αξιολογείται το αποτέλεσμα και δεύτερον τα ΜΕΔ.

–Ο υπερβολικά ψηλός ιδιωτικός δανεισμός αναλήφθηκε την περίοδο της επίπλαστης ευφορίας της προηγούμενης δεκαετίας. Τότε τα δάνεια δίνονταν με τη μεγαλύτερη ευκολία χωρίς σωστή αξιολόγηση των δυνατοτήτων αποπληρωμής. Έτσι οδηγηθήκαμε στην υπερθέρμανση της οικονομίας. Μεσολάβησε η ύφεση και η τραπεζική κρίση για να οδηγηθούμε στο πρόβλημα με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η αντιμετώπιση του προβλήματος των ΜΕΔ χρειάζεται χρόνο και προσπάθεια. Χρειάζεται κυρίως μια οικονομία που να αναπτύσσεται, ούτως ώστε να βελτιώνεται και η δυνατότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, στο πλαίσιο και των αναδιαρθρώσεων που πρέπει να γίνονται.

–Για τον Συνεργατισμό;
–Έχει γίνει τεράστια πρόοδος. Δυστυχώς, με το προηγούμενο καθεστώς, υπήρχε μια απίστευτη κακοδιαχείριση και εκμετάλλευση της εμπιστοσύνης που ο κόσμος έδειχνε στο Συνεργατισμό. Έχουμε γυρίσει σελίδα. Ο Συνεργατισμός πλέον λειτουργεί στη βάση ενός πολύ πιο αυστηρού και αξιόπιστου, ρυθμιστικού πλαισίου. Έχει γίνει πρόοδος, όμως διαπιστώνω και αρνητικές παρενέργειες που προκύπτουν από την κρατικοποίηση του Συνεργατισμού.

Όπως;
–Η μετατροπή του, ηθελημένα ή άθελα, σε άλλο ένα ημικρατικό οργανισμό. Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για τον ίδιο τον Συνεργατισμό και δεν θα περνούσε απαρατήρητο ούτε και θα ήταν χωρίς αντίδραση από ευρωπαϊκούς εποπτικούς και ρυθμιστικούς θεσμούς.

–Πώς αποφεύγεται αυτό;
–Είμαστε έτοιμοι να πραγματοποιήσουμε το επόμενο βήμα που ουσιαστικά συνεπάγεται την αποχώρηση του κράτους από την ιδιοκτησιακή δομή και την επιστροφή του σε μια διευρυμένη ιδιοκτησία από τους Κύπριους πολίτες. Και δεν αναφέρομαι σε πώληση του Συνεργατισμού. Έχουμε ξεκινήσει να αξιολογούμε τον τρόπο και τις επιλογές. Μέχρι το τέλος του 2017 πρέπει να έχει υλοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό η επιστροφή του Συνεργατισμού στα χέρια των πολιτών.

–Η κίνηση που έγινε με την ασφαλιστική του Συναγερμού, σχετίζεται με αυτό;

–Είναι μια σημαντική εξέλιξη, αλλά όχι άμεσα σχετική. Είναι όμως μια σημαντική στρατηγική συνεργασία.

–Και η νομική συγχώνευση των 18 ΣΠΙ με την ΣΚΤ;
–Σωστή η κίνηση του Δ.Σ. Το κράτος ως μεγαλομέτοχος θα στηρίξει την πρόταση για συγχώνευση, που ούτως ή άλλως σε έναν μεγάλο βαθμό έχει επέλθει. Είναι μια κίνηση που ανοίγει τον δρόμο και για ένταξη του Συνεργατισμό στο ΧΑΚ, και που θα επιτρέψει την υλοποίηση του στόχου της επανόδου της ιδιοκτησίας σε διευρυμένη βάση από τους Κύπριους πολίτες. Θα είναι δηλαδή εφικτή η διανομή μετοχών.

–Το κράτος θα εξασφαλίσει την επένδυση που έκανε;

–Προτεραιότητα δεν είναι να εισπράξει χρήματα το κράτος, αλλά η διασφάλιση της παρουσίας και του ρόλου του Συνεργατισμού και η διαφύλαξη της επένδυσης που έγινε στο όνομα των Κυπρίων πολιτών. Γι’ αυτό και πρέπει το συντομότερο να επιστρέψει σε διευρυμένη ιδιοκτησία από τους πολίτες.

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.com.cy

Πολιτική: Τελευταία Ενημέρωση

Πώς ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος μπορούσε να «ευλογήσει» εθνικά τον βασιλιά Παύλο και τη βασίλισσα Φρειδερίκη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο ...
Του Ανδρέα Χατζηκυριάκου
 |  ΠΟΛΙΤΙΚΗ
X