Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η Ελένη Θεοχάρους εξηγεί στην «Κ» τους λόγους για τους οποίους αποχώρησε από τη Γενεύη, σημειώνοντας πως «η Γενεύη θα μπορούσε να αποτελέσει μια στιγμή καταστροφική στην ιστορία της Κύπρου με ενδεχόμενη συμφωνία στη βάση όλων αυτών των λαθεμένων επιλογών, στην οποία δεν θα μπορούσα να έχω κανένα ρόλο». Αναφέρει, επίσης, πως η παραπομπή του ζητήματος των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας σε τεχνικές επιτροπές για μένα σημαίνει παραπομπή στις ελληνικές καλένδες.
–Για ποιο λόγο αποχωρήσατε από τη Γενεύη και γιατί πήγατε εξαρχής, αφού διαφωνούσατε με τη διαδικασία;
–Σας διαβεβαιώνω ότι βασανίζομαι τρομερά κάθε φορά που το Κυπριακό από ζήτημα απελευθέρωσης ευτελίζεται σε θέμα αποζημιώσεων και χρημάτων. Και ενώ διαφωνώ έντονα τόσο με τη μορφή της λύσης, τη νομική βάση, τις μεθοδεύσεις, τη στόχευση, αλλά και τη διαδικασία που ακολουθείται, εισηγήθηκα στο Εκτελεστικό Γραφείο της Αλληλεγγύης τη συμμετοχή μας στην αποστολή. Υπήρξαν σκέψεις στο Κίνημα να μη μεταβούμε για να μην εκληφθεί η μετάβασή μας ως συγκατάθεση σε μια λύση που δεν μας εκφράζει, αλλά τελικά κρίναμε σωστότερο να μετάσχουμε για να στηρίξουμε την προσπάθεια, με την έννοια ότι θα μπορούσαμε να επισημαίνουμε τις παγίδες και τις κακοτοπιές, να έχουμε κάποια χρήσιμη πληροφόρηση από όσους ήταν εκεί, να πούμε μια άποψη που θα ήταν βοηθητική για την εν εξελίξει διαδικασία. Φάνηκε ευθύς εξαρχής ότι αυτό δεν μπορούσε να λειτουργήσει, δεν μας άκουγε κανένας. Οι συναντήσεις είχαν την ίδια μορφή που έχουν οι συναντήσεις του Εθνικού Συμβουλίου στην Κύπρο. Έλλειψη εμπιστοσύνης, καχυποψία προς μερικά μέλη του Ε.Σ., με αποκορύφωμα την επίθεση που δέχθηκαν μέλη του Εθνικού Συμβουλίου για διαρροές εγγράφων και χαρτών. Δεν αποδέχτηκα την ύβριν, θεώρησα ότι εξουδετερώνει την παρουσία μου στη Γενεύη. Δεν αποδέχτηκα επίσης το γεγονός ότι ανακοινώθηκε και διαδόθηκε σε ΜΜΕ ότι ο χάρτης, πριν παραδοθεί, είχε λάβει την έγκριση του Εθνικού Συμβουλίου, ενώ είχα τονίσει πως δεν αποδέχομαι τη διαδικασία. Ήταν ακόμη η δέσμευση του Προέδρου ότι θα φθάναμε εκεί μόνο όταν θα ήμασταν σε ακτίνα λύσης ή αφού θα είχαν λυθεί όλα τα ζητήματα. Όλοι γνωρίζουν πόσα ζητήματα εκκρεμούν αλλά ο Πρόεδρος προχώρησε σε πενταμερή. Δήλωσε ότι αν η Τουρκία εξακολουθούσε την ίδια πολιτική θα την κατάγγελλε, κυρίως για την επιμονή της σε εγγυητικά δικαιώματα και παραμονή του στρατού. Η Γενεύη θα μπορούσε να αποτελέσει μια στιγμή καταστροφική στην ιστορία της Κύπρου με ενδεχόμενη συμφωνία στη βάση όλων αυτών των λαθεμένων επιλογών, στην οποία δεν θα μπορούσα να έχω κανένα ρόλο. Εμείς δεν πήγαμε για να αλλάξουμε τη μορφή της λύσης ή για να συμφωνήσουμε με τη λύση, πήγαμε για να βοηθήσουμε με όποιο τρόπο θα μπορούσαμε.
–Ισχύει ότι κατά την παρουσία σας στη Γενεύη αποχωρήσατε για να παραστείτε στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες;
–Ναι, έλειψα 10 ώρες. Πολύ λιγότερες από αυτές που πέρασαν άλλοι σε περιπάτους στη λίμνη, σε γυμναστήρια, σάουνες και ψώνια. Έφυγα βράδυ Δευτέρας και επέστρεψα Τρίτη μετά τη διεκπεραίωση υποχρέωσης στην Επιτροπή Εξωτερικών, αναφορικά με τα καθήκοντα μου ως σκιώδους εισηγήτριας για τις ενταξιακές της Αλβανίας. Η κατάθεση τροπολογιών έληγε στις 12 το μεσημέρι της Δευτέρας και όφειλα να είμαι εκεί. Αυτούς που δημιούργησαν το θέμα τους παραδίδω στην κρίση του κόσμου. Πήγα και γύρισα με δικά μου έξοδα. Περισσότερα δεν χρειάζεται να πω.
–Το γεγονός ότι κατατέθηκε για πρώτη φορά χάρτης από τους Τ/κ και συζητήθηκαν για πρώτη φορά οι Εγγυήσεις δεν θεωρείται πρόοδος;
–Κατατέθηκε χάρτης απαράδεκτος σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κατατέθηκε χάρτης δόλωμα, χάρτης-μαϊμού. Υπήρξε έντονο παρασκήνιο για το αν η δική μας πλευρά θα δεχόταν την έναρξη της συνομιλίας για τις Εγγυήσεις χωρίς την κατάθεση χάρτη. Και χωρίς να πληρούνται τα κριτήρια που υποτίθεται είχαν τεθεί. Χωρίς να έχουν επιλυθεί δεκάδες άλλα ζητήματα που αφορούν το Περιουσιακό, τη Διακυβέρνηση κ.ά. Όσον αφορά τις Εγγυήσεις, η Τουρκία εμμένει στις θέσεις της, ο Ερντογάν διεκδικεί και άλλα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, θέλει να διορίζει τούρκους υπηκόους ως δημόσιους υπαλλήλους στην Κυπριακή Ομοσπονδία. Η παραπομπή του ζητήματος των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας σε τεχνικές επιτροπές για μένα σημαίνει παραπομπή στις ελληνικές καλένδες. Συνεπώς, πού είναι η πρόοδος δεν μπορώ να καταλάβω.
–Η παρουσία και ο ρόλος της Ε.Ε. στη διάσκεψη δεν θεωρείται ως θετικό δείγμα στην όλη διαδικασία;
–Ναι, πολύ θετικό αλλά δεν θα έπρεπε να λέγεται αυτό σε μένα που για χρόνια έδινα και εξακολουθώ να δίνω μάχες μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συνεχώς προτρέπω σε κινητοποίηση των δυνάμεών μας μέσα στην Ε.Ε., τη χρήση των νομικών ερεισμάτων και υπερόπλων που μας παρέχει η Ε.Ε., αγωνίζομαι να κερδίσω στήριξη από τους Ευρωπαίους συναδέλφους αλλά όλα θεωρούνται ασήμαντα και αδιάφορα για τους συνομιλητές. Αλίμονο εάν η Ε.Ε. δεν ήταν παρούσα. Γνωρίζω καλύτερα από τον καθένα τον ρόλο που διαδραματίζει και θα μπορούσε να διαδραματίσει η Ε.Ε. και τα νομικά όπλα τα οποία μας παρέχει η Ε.Ε. και τα οποία δεν χρησιμοποιούμε και δεν χρησιμοποιήσαμε ποτέ. Θα μπορούσαμε να είχαμε κερδίσει πολλά από την Ε.Ε. αν αξιοποιούσαμε σωστά τον ρόλο μας ως κράτους-μέλους.
–Το αποτέλεσμα της Γενεύης πώς θα το χειριστείτε ως πρόεδρος της Αλληλεγγύης και ως ευρωβουλευτής;
–Δεν ξέρω ακόμα ποιο είναι το αποτέλεσμα της Γενεύης, όπως δεν ξέρει και κανένας. Δεν έχει επιλυθεί το ζήτημα της Ασφάλειας, δεν έχουν επιλυθεί τα δεκάδες εκκρεμούντα ζητήματα, δεν βλέπουμε να έχει διάθεση η Τουρκία να λάβει μέρος σε κάποια διαδικασία που θα υποβοηθήσει σε μια υποφερτή επίλυση του Κυπριακού, και συνεπώς δεν ξέρω. Οι θέσεις μας παραμένουν αμετάβλητες, αγωνιζόμαστε για την επιβίωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Κυπριακού Ελληνισμού. Το πόσο τεράστια σημασία έχει η διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, φαίνεται από τα πανηγύρια όλων όσοι για πρώτη φορά άκουσαν το αυτονόητο, δηλαδή να αναφέρεται ο όρος Κυπριακή Δημοκρατία από τον νέο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες. Ας δούμε πρώτα αν θα συμφωνήσουν «οι δύο ηγέτες» στα εκκρεμούντα ζητήματα και σε άλλα πολύ επικίνδυνα που δεν τα άγγιξαν ακόμη, όπως για παράδειγμα το θέμα της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ. Γιατί πολύ φοβάμαι ότι μπορεί την Κυριακή να κλείσει το Κυπριακό και τη Δευτέρα να ξανανοίξει, γιατί η Τουρκία διεκδικεί το 45% της ΑΟΖ της Κ.Δ. Το Κίνημα θα συνεργαστεί με όλες τις δυνάμεις που έχουν ίδιες απόψεις με την Αλληλεγγύη . Ως ευρωβουλευτής θα κάνω το παν για να πείσω τους πάντες για την ασυμβατότητα της υπό εκκόλαψη λύσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
