Της Ελένης Ξένου
«Περιμένατε τίποτα άλλο; Γιατί εγώ δεν περίμενα. Αρα, όλα καλά, συνεχίζουμε». Τάδε έφη ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, όταν κλήθηκε να σχολιάσει τις επικρίσεις που δέχτηκε από τα δύο μεγάλα κόμματα σχετικά με την παρουσίαση των 100 ημερών διακυβέρνησής του. Και είναι απορίας άξιον τι εννοεί ο κ. Χριστοδουλίδης με αυτή τη λακωνική και συμπυκνωμένη –σε κρυφά νοήματα– πρόταση. Εννοεί μήπως ότι τα δύο μεγάλα κόμματα κάνουν αντιπολίτευση για χάριν της αντιπολίτευσης; Και πως ό,τι και να πει ο πρόεδρος θα σπεύσουν να το επικρίνουν απλώς και μόνο για να βρεθούν απέναντί του; Εννοεί μήπως ότι δεν έχουν ξεπεράσει την ήττα τους στις προεδρικές αλλά ούτε και το γεγονός ότι ένας «ανεξάρτητος» τους την έφερε και από δεξιά και από αριστερά και γι’ αυτό η προτεραιότητά τους είναι να τον εκδικηθούν, ισοπεδώνοντας το κυβερνητικό έργο; Ή μήπως εννοεί ότι είναι τόσο χρεωκοπημένος ο τρόπος που πολιτεύονται που δεν τους θεωρεί άξιους να αρθρώσουν ένα αντιπολιτευτικό λόγο, ο οποίος να μην εκπορεύεται από τα μικροκομματικά τους συμφέροντα; Ας υποθέσουμε πως όλα τα πιο πάνω έχουν όντως βάση στην πραγματικότητα και πως τα δύο μεγάλα κόμματα ακόμα δεν κατάφεραν να πείσουν ότι αντιπολιτεύονται υπεύθυνα ή ότι αναγνωρίζουν τι τους γίνεται δεδομένου ότι δεν είδαμε να συμβαίνει κάποιος εντυπωσιακός απολογισμός των λαθών που οδήγησαν στην ήττα τους. Η όποια όμως πολιτική αδυναμία και ανεπάρκεια των δύο μεγάλων κομμάτων δεν συνεπάγεται την «απαξίωσή» τους από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας με ατάκες όπως «περιμένατε τίποτα άλλο;
Γιατί εγώ δεν περίμενα» που ελλοχεύουν ψήγματα υπεροψίας. Αν επιχειρήσει κανείς την αποκωδικοποίηση της εν λόγω φράσης (πράγμα όχι ιδιαίτερα δύσκολο) θα εντοπίσει αρκετά ανησυχητικά σημάδια σχετικά με το «νέο» πολιτικό ύφος (και ήθος) που θέλει ο νέος πρόεδρος να φέρει. Ποια είναι αυτά τα ανησυχητικά σημάδια; Πρώτον, ότι δείχνει να μην αντιλαμβάνεται πως με αυτή την απάντηση πετυχαίνει ακριβώς το αντίθετο από εκείνο που προσπαθεί να δείχνει, ότι δηλαδή είναι «υπεράνω» της πολεμικής που δέχεται και «υπεράνω» αυτών των παρωχημένων μικροπολιτικών μεθόδων. Οταν είσαι πράγματι υπεράνω τότε φροντίζεις να μη «θυματοποιείς» τον θεσμό που εκπροσωπείς αφήνοντας κάτω από τις λέξεις να υπονοείται πως «τι περιμένετε από αυτούς που το μόνο που κάνουν είναι να με πολεμούν εκδικητικά;». Οταν είσαι υπεράνω φροντίζεις να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων, γιατί πλέον είσαι πρόεδρος και όχι υποψήφιος, και εφόσον αυτές τις περιστάσεις του «πολέμου» τις γνώριζες εκ των προτέρων –και όσες δεν γνώριζες δεν ήταν δύσκολο να τις προβλέψεις– τότε οφείλεις να βρεις τρόπους να τις διαχειριστείς σε ένα άλλο επίπεδο και όχι σε αυτό που παραπέμπει η πρόταση «περιμένατε τίποτα άλλο;».
Ο πολίτης έχει ήδη αρκετά καθημερινά προβλήματα για να ασχοληθεί με τους «εχθρούς» του προέδρου και με την υποβόσκουσα αντίληψη που δυστυχώς συντηρούν αυτού του τύπου οι απαντήσεις, ότι δηλαδή όσοι ασκούν κριτική στο έργο του είναι είτε πολέμιοί του, είτε παρασυρμένοι από το ρεύμα των πολεμίων του. Δεύτερον και σε συνδυασμό με την άλλη δήλωση του προέδρου ότι «απέκτησε αντισώματα στην κριτική», η προαναφερθείσα απάντηση οδηγεί στο εύλογο ερώτημα κατά πόσο η πολυδιαφημιζόμενη καλοδεχούμενη κριτική είναι όντως καλοδεχούμενη ή μήπως μεταφράζεται και αυτή σε στείρα πολεμική ενός «κατεστημένου» που ακόμα δεν χώνεψε την ήττα του; Αυτή όμως η υπεραπλούστευση που οδηγεί σε διαχωρισμούς «καλοί και κακοί», «φίλοι και εχθροί» δεν ωφελεί σε τίποτα ούτε τον πρόεδρο, ούτε και τον τόπο, και σίγουρα δεν ανταποκρίνεται σε ένα σύγχρονο πολιτικό λόγο. Τρίτον και τελευταίο, ο πολίτης όχι μόνο πρέπει να περιμένει, αλλά οφείλει να απαιτήσει από τα δύο μεγάλα κόμματα να αρθρώσουν επιτέλους ένα ουσιαστικό αντιπολιτευτικό λόγο και ο πρόεδρος οφείλει να επιζητεί αυτή την εποικοδομητική κριτική. Και κυρίως, όταν θεωρεί πως αυτή απουσιάζει, τότε να μην ισχυρίζεται πως «όλα καλά, συνεχίζουμε».
