Η διπλωματία δεν σταματά ποτέ, ακόμη και σε περιόδους συγκρούσεων, έντονων αντιπαραθέσεων και μεγάλων πολέμων. Άλλωστε για πολλούς ο πόλεμος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η διεξαγωγή της «τέχνης» της διπλωματίας με διαφορετικούς όρους και διαφορετικά μέσα. Η σημασία αυτής της τοποθέτησης γίνεται πιο κατανοητή αν λάβουμε υπόψη μας την μετεξέλιξη των σχέσεων και της αλληλεξάρτησης μεταξύ κέντρων εξουσίας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Μπορεί σε κρίσιμες καμπές της ανθρώπινης ιστορίας, η «βία» να ήταν ο παράγοντας που άλλαξε τα δεδομένα και τις ισορροπίες, ωστόσο σε τελική ανάλυση, η διαμόρφωση νέων πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και διπλωματικών σχέσεων εξαρτήθηκε πάντα από την τέχνη της διπλωματίας. Σε κάθε περίπτωση, η διπλωματία δεν έπαψε να αναζητεί «διεξόδους».
Η διπλωματία βρίσκεται στο επίκεντρο του Κυπριακού, από την στιγμή που το συγκεκριμένο ζήτημα άρχισε να απασχολεί την ανθρωπότητα. Διπλωματία είχαμε στις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας, όταν λ.χ. το νησί βυθιζόταν στον «εφιάλτη» της εμφύλιας σύρραξης. Διπλωματία έχουμε και σήμερα, παρά το αδιέξοδο στο Κραν Μοντάνα. Με άλλα λόγια, παρά την επιδείνωση των σχέσεων των δυο ηγεσιών και του κλίματος στο Κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά, διάφορα κέντρα εξουσιών δεν παύουν να αναζητούν «εναλλακτικές διεξόδους» για πολλά μεγάλα προβλήματα.
Η παραπάνω «εισαγωγή» δεν πρέπει να θεωρηθεί «τυχαία». Έρχεται στα πλαίσια μιας σειράς πληροφοριών που φτάνουν στην Κ το τελευταίο διάστημα, ένα μικρό κομμάτι των οποίων θα μοιραστούμε σήμερα με τον αναγνώστη, δίχως φυσικά να εστιάσουμε σε λεπτομέρειες, ονομασίες κ.ο.κ. για ευνόητους λόγους.
Καλά ενημερωμένες πηγές λοιπόν, του συγκεκριμένου μέσου, μας ενημερώνουν ότι στην σκιά της έντασης που επικρατεί στην περιοχή, μια σειρά ξένων κυβερνήσεων θέτουν υπό το μικροσκόπιο τους πολιτικούς και επιχειρηματίες της ε/κ πλευράς, οι οποίοι παρά το γεγονός ότι διατηρούν επιφυλάξεις ως προς την προοπτική της άμεσης λύσης του Κυπριακού Προβλήματος με βάση την ομοσπονδιακή φόρμουλα, κατανοούν την σημασία της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων πλευρών της ευρύτερης περιοχής. Διευκρινίζουμε ότι με τον όρο «υπό το μικροσκόπιο» αναφερόμαστε σε παρασκηνιακές επαφές και «παρακολουθήσεις» κινήσεων και συναντήσεων σε Λευκωσία και εξωτερικό.
Οι ξένες κυβερνήσεις λοιπόν, έχουν σχηματίσει την εντύπωση ότι παρά την γνωστή και καθιερωμένη εθνικιστική ρητορική της ε/κ πλευράς, οι φιλελεύθεροι επιχειρηματίες και πολιτικοί προσεγγίζουν θετικά σχέδια που ενδέχεται να φέρουν οικονομικά κέρδη στην Ανατολική Μεσόγειο κατά το επόμενο διάστημα. Στα πλαίσια αυτού του συμπεράσματος, σήμερα υπάρχουν σκέψεις και σχέδια για διευρυμένες συζητήσεις γύρω από συγκεκριμένα σχέδια. Λ.χ. πληροφορούμαστε ότι κάποιοι κύκλοι οραματίζονται την πλήρη ενεργειακή ένωση Α.Μεσογείου-Κύπρου-Τουρκίας-Ε.Ε. (φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα). Επίσης, υπάρχουν σκέψεις και για συνεργασία στο πεδίο του νερού. Πηγή που διατηρεί σχέσεις με μια ξένη κυβέρνηση μας επισημαίνει ότι στην Λευκωσία υπάρχουν άτομα που είναι έτοιμα να συζητήσουν τις οικονομικές πτυχές αυτών των εγχειρημάτων. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν ε/κ πολιτικοί και επιχειρηματίες που δεν κλείνουν την πόρτα στην προοπτική της σταδιακής ανάδυσης ενός είδους κοινής αγοράς της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία μάλιστα, θα παρέχει κάποια αξιοσημείωτα «προνόμια» σε ε/κ επιχειρηματικούς κύκλους.
Οι πηγές μας επισημαίνουν ότι οι προαναφερόμενες επισημάνσεις ισχύουν σε μεγάλο βαθμό και για την περίπτωση των πολιτικών και επιχειρηματικών κύκλων χωρών όπως ο Λίβανος, η Ιορδανία, η Αίγυπτος και η Τουρκία. Παρά το αδιέξοδο στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο, ξένες κυβερνήσεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σε όλες τις πρωτεύουσες της περιοχής υπάρχουν «συνεργάσιμοι» παράγοντες, των οποίων οι κινήσεις και τοποθετήσεις αξίζουν να καταγραφούν και να μελετηθούν με προσοχή σε καθημερινή βάση.
Παραθέτουμε τις προαναφερόμενες πληροφορίες, στον απόηχο της απόφασης για την συνάντηση των δυο ηγετών, την οποία χαιρετίζουμε. Όλα δείχνουν ότι οι υφιστάμενες ισορροπίες στην περιοχή, κατά την έναρξη του «Δεύτερου Ψυχρού Πολέμου» (η συγκεκριμένη ονομασία «σηκώνει» μεγάλη κουβέντα) επιβάλλουν στις δυο κοινότητες νέες συναντήσεις και διαπραγματεύσεις. Στο παρασκήνιο, νέες ζυμώσεις και «αλχημείες» επιβάλλουν διάλογο και συμφωνία σε ρυθμούς νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας. Ακριβώς σε αυτό το σημείο προκύπτει το ερώτημα που θέσαμε στην πρόσφατη μελέτη μας «Liberal Federalizm»: Με ποιον τρόπο θα διαχειριστούν οι κάτοικοι αυτού του νησιού τον διάλογο και την πιθανή συμφωνία που ορθώνεται πάνω σε μια τέτοιου είδους βάση; Υπάρχει εναλλακτικός δρόμος, πέρα από την γνωστή απόρριψη και τον εθνικιστικό νιχιλισμό; Προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχει, παρά την ηχηρή απουσία της Αριστεράς από το προσκήνιο του 21ου αιώνα.
