Του Γιάννη Αδειλίνη
Φωτογραφίες Νέαρχος Παναγιώτου
Το αγρόκτημα στα Καμπιά γίνεται όλο και περισσότερο γνωστό, ενώ τα βιολογικά προϊόντα του βρίσκονται σε 75 σημεία σε όλη την Κύπρο. Πίσω από την ιδέα της φάρμας βρίσκεται ο δραστήριος Βασίλης Κυπριανού, ο 44χρονος ζωοτέχνης που στο παρελθόν εργαζόταν στον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών και παραιτήθηκε για να ασχοληθεί με αυτό που πραγματικά ήθελε, να εφαρμόσει όσα σπούδασε και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ίδιου και της οικογένειάς του. Η εμπειρία του σε ιρλανδική φάρμα αγροτικής ανάπτυξης για εξάμηνη πρακτική εξάσκηση, μετά τις σπουδές του στη Θεσσαλονίκη, ήταν καθοριστική. Έπρεπε να περιμένει, ωστόσο, μερικά χρόνια για να μπει η ιδέα σε εφαρμογή. Στόχος του από την αρχή μια επισκέψιμη φάρμα εκτροφής ζώων, η αναπαραγωγή τους και η χάραξη στρατηγικής σε τομείς που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ζώα με τα προϊόντα τους. Ήξερε ότι η επιχείρησή του θα πρέπει να έχει ως βασικό της κίνητρο την ποιότητα και τα υψηλά στάνταρ για να εξασφαλίζει τη γενικότερη αποδοχή. Και έπρεπε να πείσει την αγορά ότι έχει μοναδικά προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας.
100 τόνους βιολογικό γάλα
Είχε ήδη κάποια στρέμματα στα Καμπιά, νοίκιασε τα γειτονικά από το κράτος, δήλωσε συμμετοχή στο Επενδυτικό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-13 για αγροτικές επιχειρήσεις και σιγά-σιγά ξεκίνησε τη δική του φάρμα παραγωγής βιολογικών προϊόντων. «Ήθελα να το κάνω σαν τρόπο ζωής. Μένω εδώ στο κτήμα, το σπίτι μου είναι δίπλα από το θερμοκήπιο και είπα να συνδυάσω την οικογενειακή ζωή με το επάγγελμά μου και τις ασχολίες που αγαπώ και μου αρέσουν», ξεκινά αφοπλιστικά ο ίδιος, την κουβέντα μας.
Σχεδόν δέκα χρόνια μετά η Riverland Bio Farm καλύπτει 100 στρέμματα γης και εγκαταστάσεων παράγοντας 100 τόνους βιολογικό γάλα τον χρόνο από κατσίκες και πρόβατα που μεταποιεί σε χαλλούμι, αναρή, γιαούρτι, αϊράνι και κεφίρ, όλα πιστοποιημένα με haccp, μαζί με βιολογικό κρέας, αβγά και μέλι. Στο θερμοκήπιο καλλιεργεί φυλλώδη λαχανικά όπως μαρούλι, μαϊντανό, σέλινο, ντομάτες και αγγουράκια τα οποία μεταπωλεί με ονομασία προέλευσης. Παράγει 300-400 κιλά λαχανικά τον μήνα και γύρω στους 10 τόνους ντομάτες και άλλους τόσους αγγουράκια ετησίως. Μια δοκιμή πράγματι πείθει και τον πιο δύσπιστο για τη αγνή νοστιμιά και φρεσκάδα τους.
Επιστροφή στη φύση!
Τα τελευταία τρία χρόνια το αγρόκτημα είναι επισκέψιμο δίνοντας την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους, Κύπριους και τουρίστες, να γνωρίζουν από κοντά την πανίδα του νησιού και να γοητευτούν με όσα προσφέρει η φύση. Η φάρμα άλλωστε επενδύει μακροπρόθεσμα στη βελτίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης των επισκεπτών. Το γράφει και η μπλούζα του κ. Κυπριανού όταν καλωσορίζει τους επισκέπτες: «Επιστροφή στη φύση!».
Η Riverland δέχεται καθημερινά επισκέψεις από σχολεία και έχει δημιουργήσει θεματικές εκδρομές, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές. Οι μαθητές παρακολουθούν τις εργασίες που γίνονται εκεί, εξοικειώνονται µε τα ζώα, μαθαίνουν τα μυστικά της βιοκαλλιέργειας και συνειδητοποιούν τη σηµασία της για το περιβάλλον αλλά και για την ποιότητα της διατροφής µας. Τα παιδιά βέβαια μπορούν να παίξουν και να φωνάξουν, να τρέξουν και να σκαρφαλώσουν, ενώ στο τέλος τους περιμένει το δεκατιανό ψηλά στην καφετέρια, ένα βιολογικό πρόγευμα με προϊόντα της φάρμας, από γάλα και αιγοπρόβειο χαλλούμι, μέχρι γιαούρτι με μέλι και βραστά αβγά. «Ξεκινήσαμε τον πρώτο χρόνο χωρίς χρέωση και είχαμε 10 σχολεία. Τη δεύτερη χρονιά ξεκινήσαμε με χρέωση 3 ευρώ το κάθε παιδί και ξεπεράσαμε τα 50 σχολεία και την τρίτη χρονιά διώξαμε 50 σχολεία γιατί δεν είχαμε μέρα να τα βάλουμε. Το ίδιο γίνεται και με τους επισκέπτες. Όταν πρωτοξεκινήσαμε κάποιοι μας έλεγαν ‘ποιος να ’ρθει στα Καμπιά να δει κατσίκες και πρόβατα’. Τώρα δεν μεινίσκει ένα σαββατοκύριακο που να μην έχουμε οργανωμένα γενέθλια, κάθε Οκτώβριο κάνουμε και φεστιβάλ. Την πρώτη χρονιά είχαμε 700 άτομα τη δεύτερη 3000 και φέτος γύρω στους 8.000-9.000 άτομα».
Ο επισκέπτης, όμως, δεν μένει μόνο σε αυτά. Τα σαββατοκύριακα η φάρμα μετατρέπεται σε χώρο αναψυχής για μικρούς και μεγάλους. Υπάρχει ξενάγηση και μετά πεζοπορία με κατάβαση στο φαράγγι αλλά και ειδικές δραστηριότητες, διαφορετικές από αυτές που προσφέρει η πόλη. Τα παιδιά χρησιμοποιούν zip line από δέντρο σε δέντρο, παίζουν με παιχνίδια ισορροπίας και ανεβαίνουν στον τοίχο αναρρίχησης. Οι μεγαλύτεροι προτιμούν την τοξοβολία, την ιππασία, το καγιάκ στο (διπλανό) φράγμα της Ταμασσού, ακόμη και ράφτινγκ στο ποτάμι που σχηματίζεται στο φαράγγι όταν έχει βρέξει αρκετά. Στο αγρόκτημα επίσης είναι ήδη έτοιμο και θα προστεθεί πολύ σύντομα ένα μικρό οικοσύστημα με 150 είδη πεταλούδας, οι 25 κυπριακές, σε ελεγχόμενο περιβάλλον με φυτά και σιντριβάνια με νερό, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ακόμη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Το καλοκαίρι στήνονται και σκηνές για κατασκήνωση σε όσους ενδιαφέρονται για διανυκτέρευση στη φάρμα. Τα παιδιά που συμμετέχουν το κάνουν για εμπειρία, συμμετέχουν στις εργασίες της φάρμας και αποκτούν περισσότερες εμπειρίες.
Βραβευμένη φάρμα
Η Riverland Bio Farm έχει ήδη τιμηθεί με το Βραβείο Καινοτομίας στον Πρωτογενή Τομέα από την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) έχοντας ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο βιολογικό αγρόκτημα ζωικής και φυτικής παραγωγής, μαζί με ένα πλήρως βιολογικό θερμοκήπιο, το πρώτο που δημιουργήθηκε στην Κύπρο. Στη φάρμα δουλεύουν 4 άτομα μόνιμο προσωπικό και ακόμη 3-4 κατά καιρούς. Κάποιοι είναι φοιτητές μετά από συμφωνία με δύο πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπου εργάζονται εθελοντικά και κάνουν την πρακτική τους το καλοκαίρι για έξι εβδομάδες. Φιλοξενούνται στην εστία της φάρμας, τους παρέχεται φαγητό και δουλεύουν πέντε ώρες την ημέρα. Συνολικά μαζί με τους εθελοντές στην φάρμα ασχολούνται γύρω στα 10 άτομα.
Στην περίοδο ανάπτυξή της η Riverland, βρέθηκε στη δίνη της οικονομικής κρίσης του ’13 όπως κι εκατοντάδες άλλες επιχειρήσεις. «Ο πρωτογενής τομέας στην Κύπρο είναι παρατημένος από το κράτος» τονίζει ο κ. Κυπριανού. «Επενδύεις λεφτά πολλά, θυσιάζεις πολλές ώρες και το κέρδος είναι πολύ λίγο. Ένας από τους λόγους που έχουμε πολλά πράγματα μέσα στον χρόνο είναι αυτός. Στα γαλακτοκομικά προϊόντα οι κύριοι κερδισμένοι είναι οι υπεραγορές, κερδίζουν το 80% του μεριδίου και εμείς το 20%. Ο παραγωγός παίρνει πάντα τα πιο λίγα. Κάποιοι νομίζουν ότι παίρνεις επιδοτήσεις, αλλά πότε θα σου τις δώσουν; Εμάς μας έδωσαν τα μισά του αρχικού δανείου τρία χρόνια μετά που πληρώσαμε τους φόρους και τους τόκους. Τα άλλα μισά τα χρωστώ στην τράπεζα», συνεχίζει. «Το αισιόδοξο μήνυμα της υπόθεσης είναι η επισκεψιμότητα της φάρμας, ο κόσμος τη στηρίζει, έρχονται νέα ζευγάρια, αγοράζουν τα προϊόντα μας. Αυτό μας βοηθά να είμαστε βιώσιμοι, οριακά μεν αλλά με πολύ υποσχόμενο μέλλον. Κάνω κάτι που μου αρέσει και το απολαμβάνω, το νιώθω και σαν προσφορά κιόλας, περνούν τα παιδιά μου καλά. Μπορεί το οικονομικό όφελος να μην είναι το ανάλογο με τον χρόνο που διαθέτω, αλλά όλα αυτά καλύπτονται με την ηθική ικανοποίηση που μας δίνει ο κόσμος. Βλέπεις τα παιδιά που μαθαίνουν, την περιβαλλοντική συνείδηση που δίνεις. Τελειώνοντας τη δύσκολη δουλειά το βράδυ νιώθεις, αν μη τι άλλο, ότι έφυγαν οι οικογένειες ευχαριστημένες. Τα παιδιά όταν με βρίσκουν κάτω στη Λευκωσία με αγκαλιάζουν. Σίγουρα η ηθική ικανοποίηση σε βοηθά να έχεις δύναμη για να προχωράς» συμπληρώνει και μας δίνει μια εικόνα για το πώς γεμίζουν οι μπαταρίες του.
Η ποιότητα υπερισχύει της ποσότητας
Η παραγωγή βιολογικών προϊόντων δεν επιτρέπει μεγάλο αριθμό ζώων και αυτό το γνωρίζει καλά ο κ. Κυπριανού. «Η ιδέα των βιολογικών δεν είναι η υπερκατανάλωση, είναι όλα με μέτρο. Είναι πιο ακριβά από τα συμβατικά, γιατί στοιχίζουν περισσότερο για να παραχθούν, όμως στη ζωή δεν παίζει ρόλο η ποσότητα αλλά η ποιότητα. Καλύτερα να τρως ποιοτικά σε μικρότερες ποσότητες παρά άλλα αμφιβόλου ποιότητας, χωρίς γεύση γεμάτο χημικά. Με έναν καλό προγραμματισμό μπορείς να καταφέρεις να τρέφεσαι βιολογικά ίσως όχι 100% αλλά με τα πιο βασικά, λαχανικά, φρούτα, γάλα και γαλακτοκομικά χωρίς να σου στοιχίζει ιδιαίτερα.
Ο ίδιος ευελπιστεί να εμπλουτιστεί ο χώρος στο μέλλον με έναν βοτανόκηπο, να βελτιωθεί ο κατασκηνωτικός χώρος και να δημιουργηθούν περισσότερες πεζοπορίες σε μονοπάτια να αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής σε συνεργασία με ένα αγροτουριστικό ξενώνα στα Πέρα Ορεινής, ώστε κάποιοι να διανυχτερεύουν και να επισκέπτονται τη φάρμα την ημέρα για δραστηριότητες. «Θέλουμε να κάνουμε τον κόσμο να σηκωθεί από τον καναπέ του και να βγει έξω στη φύση. Με αυτόν τον τρόπο τους δίνουμε και την περιβαλλοντική συνείδηση επενδύοντας σε αυτό ιδιαίτερα με τα σχολεία. Όταν καταφέρουμε να υπάρχει περιβαλλοντική ανησυχία και αγάπη για την φύση τότε θα συγκινηθούν και οι διοικούντες και θα συμπεριλάβουν τον πρωτογενή τομέα στους σχεδιασμούς τους. Ο καθένας μπορεί να κάνει μια επίσκεψη στην φάρμα και να μεταδώσει και στα παιδιά του αυτή την αγάπη για τη φύση».
-ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Στο χωριό Καμπιά της επαρχίας Λευκωσίας. Είναι επισκέψιμη κάθε μέρα εκτός Δευτέρας. Τα προϊόντα της διατίθενται σε 75 σημεία σε όλη την Κύπρο με την ονομασία Riverland. Μπορείτε να τα αγοράσετε, βεβαίως, και στη φάρμα
Τηλ. παραγωγού: 99592598
www.facebook.com/riverlandbiofarm
