Kathimerini.gr
Γιώργος Σκαφιδάς
Ήταν 19 Ιουλίου του 2022, ημέρα Τρίτη, όταν ο – ήδη 85χρονος τότε – Σίλβιο Μπερλουσκόνι προσκάλεσε σε γεύμα στη βίλα του στη Ρώμη τους ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων της ιταλικής δεξιάς, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για τις κινήσεις που θα οδηγούσαν στην ανατροπή του τεχνοκράτη Μάριο Ντράγκι από την πρωθυπουργία και, συνακόλουθα, στην πρόωρη επιστροφή της Ιταλίας στις κάλπες.
Μπερλουσκόνι, Μελόνι, Σαλβίνι, Ταγιάνι κ.ά. βρέθηκαν εκείνο το μεσημέρι στη βεράντα της μπερλουσκονικής Villa Grande ή Villa Zeffirelli (σ.σ. πρόκειται για την άλλοτε έπαυλη του Φράνκο Τζεφιρέλι), με στόχο να επανακαθορίσουν τον ρου των ιταλικών πολιτικών εξελίξεων, όπως και έκαναν.
Οι ηγεσίες των κομμάτων Αδέλφια της Ιταλίας, Forza Italia και Λέγκα αποφάσισαν τότε να αποσύρουν τη στήριξή τους προς τον μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό του Ντράγκι και η συνέχεια είναι πια γνωστή: Ο Μάριο Ντράγκι παραιτήθηκε και η Ιταλία επέστρεψε στις κάλπες πρόωρα, στις 25 Σεπτεμβρίου του 2022, με τη Τζόρτζια Μελόνι να σαρώνει εξασφαλίζοντας το 26% ως ηγέτιδα της παράταξης Αδέλφια της Ιταλίας (FdI).
Όσα έλαβαν χώρα το καλοκαίρι του 2022 θα μπορούσαν ενδεχομένως να ιδωθούν και ως η τελευταία μεγάλη πολιτική ζαριά του Μπερλουσκόνι πριν το μεγάλο φινάλε.
Πλέον, έναν χρόνο μετά, ο Σίλβιο δεν είναι πια εδώ.
Η ζωή ωστόσο συνεχίζεται για την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, τον υπουργό Υποδομών Ματέο Σαλβίνι, τον υπουργό Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι, τη βουλεύτρια (και μέχρι πρότινος σύντροφο του Μπερλουσκόνι) Μάρτα Φασίνα και όλους τους άλλους συνδαιτυμόνες του γεύματος που είχε λάβει χώρα στις 19 Ιουλίου του 2022 στη βίλα του Σίλβιο στη Ρώμη, με τους ζώντες να επανασχεδιάζουν πια το μέλλον τους μέσα σε ένα πολιτικό περιβάλλον από το οποίο ωστόσο θα απουσιάζει, για πρώτη φορά έπειτα από περίπου τρεις δεκαετίες, ο «καβαλιέρε».
Εχει μέλλον το Forza Italia;
«Ο θάνατος του Μπερλουσκόνι έρχεται να αναδιαμορφώσει τις αυτοκρατορίες των ΜΜΕ και της πολιτικής», σημειώνει σε ανάλυσή του το δίκτυο Bloomberg, εκφράζοντας μάλιστα αμφιβολίες για το μέλλον της προσωποπαγούς μπερλουσκονικής παράταξης Forza Italia η οποία στις τελευταίες εκλογές του 2022 υπενθυμίζεται ότι είχε λάβει 8,1% και περίπου 2,3 εκατ. ψήφους εξασφαλίζοντας 45 έδρες.
«Ο θάνατος του Μπερλουσκόνι καθιστά τη Μελόνι πιο ισχυρή. Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας είχε τη μεγάλη της ευκαιρία χάρη στον Σίλβιο. Τώρα που εκείνος έφυγε, αυτή θα επωφεληθεί για άλλη μια φορά», γράφει η Χάνα Ρόμπερτς στο Politico.
Το παρελθόν Μελόνι – Μπερλουσκόνι
Η Μελόνι όντως χρωστά πολλά στον Μπερλουσκόνι. Χάρη σε εκείνον έγινε η πιο νέα υπουργός στα ιταλικά χρονικά όταν ανέλαβε το υπουργείο Νεολαίας σε ηλικία 31 ετών το 2008. Με τη βοήθειά του, όμως, έγινε και πρωθυπουργός πέρυσι, στον απόηχο της «ανατροπής» του Ντράγκι, ενώ το μπερλουσκονικό Forza Italia θα έπαιρνε θέση και στο πλευρό της παράταξης Αδέλφια της Ιταλίας (FdI) της Μελόνι, συγκροτώντας μαζί της (και μαζί με τη Λέγκα του Σαλβίνι) κοινό μέτωπο. Το Forza Italia με την παρουσία του στις τάξεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι με τις διασυνδέσεις του, αλλά και ο Ταγιάνι εκτιμάται ότι συνέβαλαν προκειμένου να γίνει η Μελόνι περισσότερο «αποδεκτή» από τους Ευρωπαίους μετά την άνοδό της στην πρωθυπουργία της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.
Μπερλουσκόνι και Μελόνι μαζί στο Κυρηνάλιο Μέγαρο τον Οκτώβριο του 2022.
Ο Μπερλουσκόνι είχε, ωστόσο, αρχίσει ουσιαστικά να προετοιμάζει το έδαφος για την έλευση πολιτικών τύπου Μελόνι ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Για να μπορέσει να κερδίσει τις εκλογές του 1994 και να προχωρήσει στον σχηματισμό της πρώτης του κυβέρνησης, εκείνος είχε συμπράξει με τη νεο-φασιστική Alleanza Nazionale μέλος της οποίας ήταν τότε και μια ανήλικη από τη Ρώμη ονόματι Μελόνι.
Οι δυο τους, Μπερλουσκόνι και Μελόνι, έμελλε να έχουν, βέβαια, και προστριβές μέσα στα χρόνια. Προϊόν αυτών των προστριβών ήταν, υπό μια έννοια, και η ίδια η γέννηση της παράταξης Fratelli d’Italia την οποία ίδρυσε η Μελόνι το 2012, μετά την αποχώρησή της από το μπερλουσκονικό στρατόπεδο του Λαού της Ελευθερίας (l Popolo della Libertà/PdL) όπως ονομαζόταν η παράταξη μέσω της οποίας είχε πορευθεί ο Σίλβιο την περίοδο 2009 – 2013.
Εν έτει 2023 πλέον, ο Μπερλουσκόνι δεν είναι πια εδώ και το μέλλον του μπερλουσκονικού Forza Italia φαντάζει αβέβαιο. Πού είναι όμως πιθανόν να πάνε οι βουλευτές του Forza Italia και οι ψηφοφόροι τους, εάν χρειαστεί να «μετακομίσουν»; Η Μελόνι και η δική της παράταξη, τα Αδέλφια της Ιταλίας, θα μπορούσαν «εύκολα» να τους απορροφήσουν, ή τουλάχιστον πολύ πιο εύκολα από ό,τι η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι που, σε αντίθεση με τη Μελόνι, ακολουθεί φθίνουσα πορεία στις δημοσκοπήσεις.
Η ανησυχία του Μακρόν και οι ευρωεκλογές του 2024
Η προοπτική περαιτέρω ισχυροποίησης της Μελόνι προκαλεί ωστόσο ανησυχία, όχι μόνο εντός των ιταλικών συνόρων, στις τάξεις για παράδειγμα του Δημοκρατικού Κόμματος της Ελι Σλάιν, αλλά και στο εξωτερικό… ενόψει των ευρωεκλογών του 2024.
Ήδη, κυκλοφορούν σενάρια που θέλουν τις ευρωομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος από τη μια πλευρά (του οποίου ήταν μέλος ο Μπερλουσκόνι) και των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών από την άλλη (στις τάξεις των οποίων ανήκει η Μελόνι) να ενώνουν τις δυνάμεις τους στον δρόμο προς τις επόμενες ευρωεκλογές… προκαλώντας νέους πονοκεφάλους στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και το δικό του, Renew group.
Μελόνι, Σούνακ, Μακρόν στη Σύνοδο της G7 στη Χιροσίμα τον Μάιο του 2023.
Ο Μακρόν δεν θέλει να δει τη Μελόνι να ισχυροποιείται ως κοινά αποδεκτό πρόσωπο της συντηρητικής δεξιάς καθώς το δικό της μοντέλο λειτουργεί ανταγωνιστικά προς το δικό του σε επίπεδο συνδηλώσεων: Εάν η Μελόνι τα πάει καλά στην Ιταλία με τις ευλογίες της ΕΕ… τότε και η Μαρίν Λεπέν θα μπορούσε να αποκτήσει έναν διαφορετικό αέρα νομιμοποίησης με βάση το «ιταλικό προηγούμενο» στον δρόμο προς τις γαλλικές προεδρικές κάλπες του 2027…
Ενδεχόμενη μετεξέλιξη της Μελόνι σε «ευπαρουσίαστο και λογικό συντηρητικό ηγέτη» θα αποτελούσε «πηγή ανησυχίας» για τον Μακρόν, σχολιάζει, μιλώντας στο Politico, ο (πάλαι ποτέ Επίτροπος και άλλοτε μόνιμος αντιπρόσωπος της Ιταλίας στην ΕΕ) Φερντινάντο Νέλι Φερότσι του ιταλικού Istituto Affari Internazionali.
«Η γαλλο-ιταλική σχέση θα ταλαντεύεται διαρκώς ανάμεσα στην ανάγκη συνεργασίας στα μεγάλα θέματα από τη μια πλευρά και στην ανάγκη των άμεσα εμπλεκομένων να διαφοροποιηθούν ο ένας από τον άλλον για εγχώριους πολιτικούς λόγους από την άλλη», σημειώνει από την πλευρά του ο ιστορικός Μαρκ Λαζάρ (Sciences Po Paris).
