ΚΥΠΕ
Ολοκληρώθηκαν τα έργα συντήρησης στην αρμένικη εκκλησία της Παναγίας του Καντσβώρ και στην εκκλησία των Καρμελιτών, στο βορειοδυτικό άκρο της εντός των τειχών πόλης της Αμμοχώστου και οι δύο εκκλησίες παραδίδονται το Σάββατο, στο πλαίσιο ειδικής τελετής.
Η αρμένικη εκκλησία είναι το πρώτο μνημείο της κοινότητας που συντηρείται με τη συμβολή της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής, ενώ ακολουθούν και άλλα έργα στην περιοχή.
Τα έργα συντήρησης, που χρηματοδοτήθηκαν πλήρως από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιήθηκαν από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP) σε συνεργασία με την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, αποτελούν μέρος του συγκροτήματος Μαρτινέγκο, σε απόσταση αναπνοής από τον ομώνυμο προμαχώνα που επίσης συντηρήθηκε στο πρόσφατο παρελθόν.
Στη σημασία της συντήρησης των εκκλησιών για τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της Κύπρου γενικότερα, καθώς και για την αρμένικη κοινότητα ειδικότερα, μίλησαν στο ΚΥΠΕ ο Ε/κ Επικεφαλής της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά Τάκης Χατζηδημητρίου και ο Αντιπρόσωπος των Αρμενίων στην Βουλή Βαρτκές Μαχτεσιάν.
Οι δύο εκκλησίες είναι μέρος του πολυπολιτισμικού μωσαϊκού που συνθέτει τον χαρακτήρα της παλιάς πόλης της Αμμοχώστου, αλλά και της Κύπρου, δήλωσε ο κ. Χατζηδημητρίου, προσθέτοντας ότι ο χώρος είναι πλέον προσβάσιμος, μέσω ενός διαδρόμου που ενοποιεί τα μνημεία.
«Πρέπει να τονίσουμε ότι είναι πλούτος η πολυπολιτισμική ιστορία και παράδοση της Κύπρου» συνέχισε, ενώ σημείωσε την παρουσία πολλών μνημείων σε κοντινή απόσταση, όπως ο προμαχώνας Μαρτινέγκο, το τζαμί των βυρσοδεψών (πρώην εκκλησία των Ιακωβιτών), η εκκλησία της Αγίας Άννας των Μαρωνιτών και ο Άγιος Γεώργιος ο Εξορινός.
Σε ό,τι αφορά την αρμένικη εκκλησία, ο κ. Χατζηδημητρίου είπε ότι είναι τεράστια η σημασία αυτού του έργου για την κοινότητα, αλλά και για τους Αρμένιους απανταχού της γης, καθώς και για τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της Κύπρου.
«Είναι ένα κομψοτέχνημα, ένα ωραιότατο μνημείο» συνέχισε ο κ. Χατζηδημητρίου, σημειώνοντας ότι πρόκειται για το πρώτο έργο συντήρησης σε κτίσμα της αρμενικής κοινότητας της Κύπρου που ολοκληρώνεται από την Τεχνική Επιτροπή.
Έκανε παράλληλα έκκληση στον κόσμο και ιδιαίτερα στα μέλη της αρμένικης κοινότητας να παραστούν στην εκδήλωση, υποδεικνύοντας ότι θα διατεθούν δωρεάν λεωφορεία τα οποία θα αναχωρήσουν από τη Λευκωσία το απόγευμα του Σαββάτου, στις 17.30.
Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα, είπε ότι σύντομα ολοκληρώνονται οι εργασίες συντήρησης στην εκκλησία της Αγίας Άννας και στο τζαμί των βυρσοδεψών, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν τον Σεπτέμβριο.
Από την πλευρά του ο κ. Μαχτεσιάν δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι η εκκλησία έχει τεράστια σημασία για την μικρή αρμένικη κοινότητα της Αμμοχώστου, ενώ είπε ότι θα γίνουν προσπάθειες για να δοθεί άδεια για την τέλεση λειτουργίας.
Ο Αντιπρόσωπος των Αρμενίων ευχήθηκε παράλληλα να συνεχιστεί η προσπάθεια αναστήλωσης σημαντικών μνημείων της κοινότητας, όπως το Αρμενομονάστηρο στη Χαλεύκα «το οποίο χρήζει ανακαίνισης επειγόντως», και η Παναγία του Καντσβώρ να είναι μόνο η αρχή.
Η μεσαιωνική εκκλησία της Παναγίας του Καντσβώρ χτίστηκε πιθανότατα μετά τα μέσα του 14ου αιώνα από Αρμένιους πρόσφυγες που ήρθαν από τις Αίγες της Κιλικίας, κάτι που εξηγεί τον πιο απλό τύπο κατασκευής και το μικρότερο μέγεθος του ναού σε σχέση με τα παρακείμενα κτίσματα. Διαθέτει αψίδα, νάρθηκα και έναν απλό διάδρομο.
Η εκκλησία ήταν μέρος ενός μοναστικού συγκροτήματος, που ήταν αφιερωμένο στην Παναγία και χτίστηκε μεταξύ του 1324 και 1366. Οι αγιογραφίες στο εσωτερικό του ναού δημιουργήθηκαν μεταξύ του 14ου και 15ου αιώνα, πλέον όμως διασώζονται μόνο κάποια υπολείμματα.
Για έργα συντήρησης του ναού χρειάστηκε να γίνουν εξωτερικές εργασίες, με στόχο τη σταθεροποίηση του κτιρίου και του καμπαναριού, την εγκατάσταση συστήματος αποστράγγισης των υδάτων και τον καθαρισμό του χώρου.
Η στέγη και η οροφή κατέστησαν πλέον αδιάβροχες, συντηρήθηκαν οι εξωτερικοί και εσωτερικοί τοίχοι, επιδιορθώθηκαν οι είσοδοι και εγκαταστάθηκαν καινούρια κουφώματα. Εργασίες έγιναν επίσης και για στήριξη των τοιχογραφιών.
Η εκκλησία των Καρμελιτών, αφιερωμένη επίσης στην Παναγία, αποτελεί μέρος του ίδιου μοναστικού συγκροτήματος. Πρόκειται για μεγαλύτερο κτίσμα από την αρμένικη εκκλησία, στο οποίο επίσης διασώζονται κάποιες τοιχογραφίες. Και στην περίπτωση αυτή, έγιναν εξωτερικές εργασίες συντήρησης, κατασκευάστηκε οροφή στον γυναικωνίτη, σταθεροποιήθηκε η τοιχοποιία και αντικαταστάθηκαν οι φθαρμένες πέτρες.
Τέλος, οι εσωτερικές εργασίες αποσκοπούσαν στην προστασία και σταθεροποίηση των τοιχογραφιών, αλλά και στην εγκατάσταση θυρών και υαλοπινάκων.
