Του Απόστολου Κουρουπάκη
Σύμφωνα με τον νέο Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου η εκλογή αρχιεπισκόπου γίνεται σύμφωνα με τα άρθρα 19-21. Όπως προνοεί το Άρθρο 19 και η παράγραφος 1 αμέσως μετά τη χηρεία του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, ο πρώτος, κατά την τάξη, από τους εν ενεργεία Μητροπολίτες αναλαμβάνει την προσωρινη διοίκηση του, ω Τοποτηρητής, μέχρι την εκλογή και ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου, όπου σήμερα αυτός είναι ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος.
Ο Τοποτηρητής ασκεί την προσωρινή διοίκηση της Αρχιεπισκοπής μόνο στα συνήθη και απαραίτητα, για την εύρυθμη λειτουργία της, χωρίς να επιτρέπεται κατά τα λοιπά οποιαδήποτε μεταβολή στο καθεστώς είτε των προσώπων είτε των πραγμάτων.
Εντός δέκα ημερών από τη χηρεία του θρόνου, όπως προβλέπει το Άρθρο 21, ο τοποτηρητής πρέπει να στείλει δύο εγκυκλίους, μία προς τους εφημερίους, με την οποία εντέλλεται την κατάρτιση, ή αναθεώρηση, των εκλογικών καταλόγων, εντός δεκαπέντε ήμερών από την έκδοση της εγκυκλίου, και μία δεύτερη προς όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας, με την οποία ορίζει την ημέρα για την εκλογή του τριπροσώπου, εντός σαράντα ήμερών από τη χηρεία του Θρόνου.
Δύο στάδια
Η διαδικασία εκλογής (Άρθρο 22), για την ανάδειξη Αρχιεπισκόπου, διεξάγεται σε δύο στάδια, με πρώτο την κατάρτιση του τριπροσώπου, με καθολική ψηφοφορία, και δεύτερο την εκλογή του Αρχιεπισκόπου από την Ιερά Σύνοδο.
Η καθολική ψηφοφορία
Στην ημερομηνία, που ορίστηκε από τον Τοποτηρητή στην αποσταλείσα εγκύκλιο, διεξάγονται, με καθολική μυστική ψηφοφορία, εκλογές, για την κατάρτιση του τριπροσώπου. Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ηλικίας άνω των δεκαοκτώ ετών, όσοι διαμένουν μόνιμα, τουλάχιστον από ενός έτους, στην Κύπρο, και είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο ψηφοφόρων, ο οποίος εγκρίνεται από την Ιερά Σύνοδο.
Ο κατάλογος των εκλογέων κάθε ενορίας, ή κοινότητας, δημοσιεύεται, με ανάρτησή του στους Ιερούς Ναούς και στην ηλεκτρονική σελίδα της Εκκλησίας της Κύπρου. Σε κάθε ενορία χρέη Εφορευτικής Επιτροπής εκτελεί ή Ενοριακή Επιτροπή. Σε ενορίες, όπου θα υπάρξουν περισσότερα εκλογικά κέντρα, ή Εφορευτική Επιτροπή ορίζεται από τον οικείο Αρχιερέα.
Κάθε ψηφοφόρος δικαιούται να ψηφίσει έναν από τους εκλόγιμους και αναγράφει ιδιοχείρως το όνομα του προς αρχιεπισκοπία εκλόγιμου της προτίμησής του (εάν ο ψηφοφόρος αδυνατεί να εκφράσει γραπτώς τη βούληση του, ο Πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής είναι υποχρεωμένος να αναγράψει στο ψηφοδέλτιο το όνομα, που του υποδεικνύεται από αυτόν).
Αφού ολοκληρωθεί η καταμέτρηση των ψήφων τα αποτελέσματα αποστέλλονται στον τοποτηρητή. Εντός πέντε ημερών, από το πέρας της προθεσμίας υποβολής των ενστάσεων, η Ιερά Σύνοδος συγκαλείται από τον Τοποτηρητή, αποφαίνεται οριστικά γι’ αυτές και προχωρεί, στη συνέχεια, στην επικύρωση των αποτελεσμάτων και στην κατάρτιση του τριπροσώπου, από τα τρία πρόσωπα που πλειονοψήφησαν.
Εν τέλει Αρχιεπίσκοπος αναδεικνύεται από το τριπρόσωπο εκείνος, που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειονοψηφία των μελών της Ιεράς Συνόδου. Εάν αυτή δεν επιτευχθεί, ή ψηφοφορία επαναλαμβάνεται, στην ίδια συνεδρία της Ιεράς Συνόδου, μεταξύ των δύο προσώπων, που πλειονοψήφησαν, και Αρχιεπίσκοπος αναδεικνύεται εκείνος, που λαμβάνει τις περισσότερες ψήφους. Στην περίπτωση ισοψηφίας, διενεργείται κλήρωση. Μετά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου, τα μέλη της Ιεράς Συνόδου κατέρχονται στον Καθεδρικό Ναό για την τέλεση της Κανονικής Πράξεως.
Ποιοι είναι εκλόγιμοι
Σύμφωνα με το Άρθρο 20 εκλόγιμοι για τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο είναι όλοι οι αρχιερείς της Εκκλησίας της Κύπρου, και όσοι έχουν τα προς αρχιερατεία προσόντα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 30.
