ΠΗΓΗ: skai.gr
Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας συσσωρεύει κινδύνους στην καρδιά του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, διατηρώντας ζωντανές εταιρείες «ζόμπι» με τεχνητούς τρόπους. Τα χρηματικά ποσά που έχουν επενδυθεί σε προϊόντα του τομέα διαχείρισης πλούτου αυξήθηκαν κατά 57% πέρυσι και διαμορφώθηκαν στα 3,2 τρισ. δολάρια. Μόνο και μόνο η απότομη αύξηση των επενδύσεων είναι λόγος ανησυχίας. Νέα στοιχεία δείχνουν, όμως, πως μεγάλο μέρος αυτής της ρευστότητας διοχετεύεται σε προβληματικούς δανειολήπτες.
Στην Κίνα, τα προϊόντα διαχείρισης πλούτου είναι βραχυπρόθεσμης διάρκειας και παραδοσιακά διανέμονται μέσω των τραπεζών. Βασίζονται σε κεφάλαια διαφόρων κατηγοριών όπως μετρητά, κρατικά και εταιρικά ομόλογα και παράγωγα. Είναι εδώ και καιρό δημοφιλή στους μικροεπενδυτές που αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις των τραπεζών. Με βάση πρόσφατα στοιχεία, η αρμόδια κρατική υπηρεσία εκκαθάρισης επενδυτικών προϊόντων (China Government Securities Depository Trust) αποδεικνύει το μέγεθος που έχει επεκταθεί ο τομέας διαχείρισης πλούτου για τους μικροεπενδυτές. Φαίνεται πως έχουν διπλασιαστεί τα επενδυτικά προϊόντα και σήμερα αναλογούν στο 17% των καταθέσεων στην Κίνα.
Αυτή η απότομη επέκταση κρύβει αρκετούς κινδύνους. Πρώτον, τα προϊόντα διαχείρισης πλούτου έχουν μικρότερη διάρκεια από τα κεφάλαια που βρίσκονται πίσω από αυτά. Το 2015, η μέση διάρκεια ενός επενδυτικού προϊόντος είναι μόνον 3,5 μήνες. Επενδύσεις άνω του 1,58 τρισ. δολαρίων –σχεδόν, το ήμισυ του συνόλου– μπορούν να εξαργυρωθούν άμεσα. Δεύτερον, οι μικροεπενδυτές θεωρούν πως τα προϊόντα αυτά είναι εγγυημένα από τις τράπεζες που τα πουλούν. Μέχρι στιγμής, η πεποίθηση αυτή δεν έχει διαψευσθεί, καθώς η πλειονότητα αυτών των επενδύσεων εξαργυρώνεται.
Ωστόσο, αυτά τα προϊόντα διαχείρισης πλούτου είναι ευάλωτα σε μια ξαφνική απώλεια εμπιστοσύνης. Σε αυτήν την περίπτωση, οι μεσαίου μεγέθους τράπεζες της Κίνας, οι οποίες έχουν κινήσει τη μεγάλη επέκταση της αγοράς επενδυτικών προϊόντων, μπορεί να παγιδευτούν σε μια κρίση ρευστότητας όπου όλοι θα θέλουν να εξαργυρώσουν τις τοποθετήσεις τους. Τα προϊόντα διαχείρισης πλούτου αναλογούσαν τέλη του 2015 στο 40% των καταθέσεων για τις μεσαίου μεγέθους τράπεζες αντί του 15% που ισχύει για τις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες, σύμφωνα με εκτιμήσεις του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch.
Θεωρητικά, το σκιώδες τραπεζικό σύστημα της Κίνας είναι ότι αποτελεί βασική πηγή χρηματοδότησης για τις ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες του ιδιωτικού κλάδου, που διαφορετικά δεν θα είχαν εύκολη πρόσβαση σε δάνεια. Στην πράξη, όμως, τα στοιχεία σχηματίζουν μια διαφορετική εικόνα. Οι δανειολήπτες από τον κλάδο των ακινήτων απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που διοχετεύονται από προϊόντα διαχείρισης πλούτου. Ενα ακόμη μεγάλο κομμάτι απορροφάται από τις βαριές βιομηχανίες και τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά προγράμματα όπως είναι η κατασκευή οδικών δικτύων και σιδηροδρόμων. Αναλυτές της αγοράς, ωστόσο, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου διότι ο τομέας διαχείρισης πλούτου αναμένεται να επεκταθεί ακόμη περισσότερο καθώς η κινεζική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί σε ένα πενταετές σχέδιο για την ανάπτυξη της οικονομίας. Το Πεκίνο έχει υποσχεθεί ρυθμό ανάπτυξης 6,5% σε βάθος πενταετίας που, όμως, θεωρείται υπερβολικά αισιόδοξος στόχος, δεδομένων της υποχώρησης των εξαγωγών και των χαμηλών εκτιμήσεων για την άμεση ενίσχυση της παγκόσμιας ζήτησης. Πολλοί φοβούνται, πάντως, πως δεδομένων όλων των κινδύνων που κρύβει το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, κάποια στιγμή θα υπάρξουν επιπτώσεις.
