Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Οι πωλήσεις ακινήτων της REMU (Διεύθυνση Διαχείρισης Ακινήτων της Τράπεζας Κύπρου) από την αρχή του 2019 ανέρχονται σε 900 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ανέλαβε ακίνητα μέσω συμφωνιών ανταλλαγής χρέους προς ακίνητη περιουσία (debt to asset swap) στην ίδια περίοδο, ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων αφορούν όλες τις κατηγορίες ακινήτων, με 40% των πωλήσεων σε μεικτή αξία κατά εννιάμηνο του 2023 να αφορούν γη.
Σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα εννιαμήνου 2023, που παρουσίασε η Τράπεζα Κύπρου κέρδη 349 εκατομμυρίων ευρώ –στο εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023– το Συγκρότημα ολοκλήρωσε πωλήσεις ακινήτων ύψους 101 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με 125 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο εννιάμηνο 2022. Την ίδια ώρα, τα κέρδη από πωλήσεις ακινήτων έφτασαν περίπου 8 εκατ. ευρώ για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, σε σύγκριση με κέρδη ύψους περίπου 12 εκατ. για το αντίστοιχο του 2022. Οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων αφορούν όλες τις κατηγορίες ακινήτων, με 40% των πωλήσεων σε μεικτή αξία κατά εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 να αφορούν γη.
Πρόσθετα, κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, το Συγκρότημα προχώρησε σε εκτέλεση αγοραπωλητήριων συμφωνιών για 399 ακίνητα με τιμή συμβολαίου ύψους 111 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με αγοραπωλητήριες συμφωνίες για 512 ακίνητα, με τιμή συμβολαίου ύψους περίπου 142 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο εννιάμηνο 2022. Επιπρόσθετα, όπως καταγράφεται στα οικονομικά αποτελέσματα εννιαμήνου, το Συγκρότημα βρισκόταν σε προχωρημένες διαδικασίες για πωλήσεις ακινήτων ύψους 64 εκατ. ευρώ (τιμή συμβολαίου) στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, εκ των οποίων τα 49 εκατ. ευρώ αφορούσαν υπογεγραμμένες αγοραπωλητήριες συμφωνίες, σε σύγκριση με 82 εκατ. ευρώ στις 30 Σεπτεμβρίου 2022, εκ των οποίων τα 44 εκατ. ευρώ αφορούσαν υπογεγραμμένες αγοραπωλητήριες συμφωνίες. Βάσει των δεδομένων, η REMU ανέλαβε ακίνητα ύψους 18 εκατ. ευρώ κατά το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, σε σύγκριση με προσθήκες ύψους 84 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο εννιάμηνο 2022 μέσω συμφωνιών ανταλλαγής χρέους με ακίνητα και ανακτηθέντων ακινήτων.
983 εκατ. πλέον το απόθεμα
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2023 η REMU διαχειριζόταν ακίνητα λογιστικής αξίας ύψους 983 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ακίνητα ύψους 947 εκατ. ευρώ είναι κατηγοριοποιημένα ως ανακτηθέντα ακίνητα. Αναλυτικότερα, αποτελούνται από ακίνητα ύψους 922 εκατ. ευρώ τα οποία κατηγοριοποιήθηκαν ως «Απόθεμα Ακινήτων» και 61 εκατ. ευρώ ως «Επενδύσεις σε Ακίνητα», σε σύγκριση με 1,11 δισ. ευρώ στα τέλη του 2022. Τότε, αποτελούνταν από ακίνητα ύψους 1,04 δισ. ευρώ τα οποία κατηγοριοποιήθηκαν ως «Αποθέματα Ακινήτων» και 75 εκατ. ευρώ ως «Επενδύσεις σε Ακίνητα».
ΜΕΔ στο 3,5%
Όπως αναφέρεται στα οικονομικά αποτελέσματα της Τράπεζας Κύπρου, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με βάση την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΜΕΔ) μειώθηκαν κατά 13 εκατ. ευρώ, ή 3% κατά το γ΄ τρίμηνο 2023, σε σύγκριση με καθαρή οργανική μείωση ΜΕΔ ύψους 18 εκατ. κατά το β΄ τρίμηνο 2023, σε 358 εκατ. στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (σε σύγκριση με 371 εκατ. στις 30 Ιουνίου 2023 και με 411 εκατ. στις 31 Δεκεμβρίου 2022).
Ως αποτέλεσμα, τα ΜΕΔ αντιπροσωπεύουν το 3,5% του συνόλου των δανείων στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, σε σύγκριση με 3,6% στις 30 Ιουνίου 2023 και με 4% στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Το ποσοστό κάλυψης των ΜΕΔ ανέρχεται σε 77% στις 30 Σεπτεμβρίου 2023, σε σύγκριση με 78% στις 30 Ιουνίου 2023 και με 69% στις 31 Δεκεμβρίου 2022. «Λαμβάνοντας υπόψη τις εμπράγματες εξασφαλίσεις σε εύλογη αξία, τα ΜΕΔ καλύπτονται πλήρως», σημειώνει η Τράπεζα. «Συνολικά, από το ανώτατό τους επίπεδο το 2014, τα ΜΕΔ έχουν μειωθεί κατά 14,6 δισ. ευρώ, ή 98% σε κάτω από 0,4 δισ. ευρώ και το ποσοστό ΜΕΔ προς δάνεια κατά 59 εκατοστιαίες μονάδες, από 63% σε κάτω από 4%.
«Ενοίκιο Εναντι Δόσης»
Όπως γνωστοποιείται και στα αποτελέσματα, τον Ιούλιο 2023, το σχέδιο «Ενοίκιο Έναντι Δόσης» εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και στοχεύει στη μείωση των ΜΕΔ με υποθήκη κύρια κατοικία και ταυτόχρονα στην προστασία της κύριας κατοικίας των ευάλωτων δανειοληπτών. Τα επιλέξιμα κριτήρια περιλαμβάνουν δανειολήπτες με δάνεια με υποθήκη κύρια κατοικία που κρίθηκαν ως ΜΕΔ στις 31 Δεκεμβρίου 2021 και παρέμειναν ως ΜΕΔ στις 31 Δεκεμβρίου 2022, με την αγοραία αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 250 χιλιάδες ευρώ. Συνάμα, περιλάμβαναν δανειολήπτες που κατείχαν ολοκληρωμένη αίτηση στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ και είχαν κριθεί επιλέξιμοι αλλά μη βιώσιμοι, με την αγοραία αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 350 χιλιάδες ευρώ.
Πρόσθετα, όλοι οι αιτούντες που είχαν εγκριθεί για το σχέδιο ΕΣΤΙΑ, αλλά η ένταξή τους στο σχέδιο είχε μετέπειτα τερματιστεί. Οι επιλέξιμοι αιτούντες θα έχουν τη δυνατότητα να διαμένουν στην κύρια τους κατοικία ως ένοικοι και θα εξαιρούνται από το στεγαστικό τους δάνειο, καθώς η κυβέρνηση θα καλύπτει πλήρως το απαιτούμενο ενοίκιο εκ μέρους τους.
Οι επιλέξιμοι αιτούντες, μετά τα πέντε χρόνια, θα έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν την κύρια κατοικία σε ευνοϊκή αξία, πιο χαμηλή από την αγοραία αξία της.
Μέχρι σήμερα, το σχέδιο δεν βρίσκεται σε εφαρμογή και στόχος του είναι να δράσει ως ακόμη ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση των ΜΕΔ στον τομέα λιανικής τραπεζικής που θα βοηθήσει στην περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ και την Τράπεζα Κύπρου.
