Kathimerini.com.cy
Κύριο πρόβλημα που ταλανίζει τον τραπεζικό τομέα παραμένει το ύψος των Μη Εξυπηρετούμενων δανείων, παρά την μείωση που καταγράφηκε το 2016, καταγράφει η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου στην ετήσια έκθεση της για το 2016.
Κατά τη διάρκεια του 2016, η κυπριακή οικονομία συνέχισε να καταγράφει οικονομική μεγέθυνση για δεύτερη συνεχή χρονιά μετά από τρία χρόνια συρρίκνωσης και εισήλθε σε πορεία σταδιακής ανάκαμψης. Από τον Μάρτιο του 2016 βρίσκεται εκτός Μνημονίου, έχοντας ολοκληρώσει επιτυχώς το μακροοικονομικό πρόγραμμα προσαρμογής που συμφωνήθηκε με τους διεθνείς δανειστές τον Μάρτιο του 2013. Η πρόσβαση της Κύπρου στις αγορές για χρηματοδότηση και το κόστος χρηματοδότη-σης έχουν βελτιωθεί, όπως αντικατοπτρίζεται στην επιτυχή έκδοση τίτλων του δημοσίου στις διεθνείς αγορές κατά το 2016. Η οικονομική κατάσταση των πιστωτικών ιδρυμάτων ανακάμπτει σταδιακά, η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος έχει βελ-τιωθεί και ο ρυθμός των αναδιαρθρώσεων των χο-ρηγήσεων επιταχύνεται.
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την οικονο-μική δραστηριότητα, το ΑΕΠ παρουσίασε εκτιμώμενη αύξηση 2,8% σε πραγματικούς όρους το
2016 σε σχέση με 1,7% το 2015. Η ανάπτυξη στηρίχθηκε, κυρίως, από τις θετικές εξελίξεις στον τομέα του τουρισμού, αλλά και της εγχώριας ζήτησης (τόσο των επενδύσεων όσο και της ιδιωτικής κατανάλωσης). Ο ρυθμός μεγέθυνσης προβλέπεται να κυμανθεί περίπου στα ίδια επίπεδα και το 2017 και 2018, με πιο σημαντικούς κινητήριους μοχλούς την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση, τις επενδύσεις
και τις καθαρές εξαγωγές. Οι θετικές αυτές προοπτικές αναμένεται να ενισχυθούν περαιτέρω από τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας που κατα-γράφεται και της ευρύτερης πορείας μακροοικονομικής και δημοσιονομικής εξυγίανσης των τελευταίων χρόνων.
Η άνοδος του ΑΕΠ είχε ευνοϊκή επίδραση και στην αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 12,8% του εργατικού δυναμικού το 2016 έναντι 14,9% το 2015. Συνεχιζόμενη βελτίωση αναμένεται να καταγραφεί το 2017 και το 2018, φτάνοντας στο 10,7% και 8,8%, αντίστοιχα. Η πορεία αυτή αντικατοπτρίζει εν μέρει τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της απασχόλησης και την ευελιξία που επέδειξε η κυ-πριακή αγορά εργασίας σε σχέση με τους μισθούς.
Όσον αφορά τις τιμές, ο πληθωρισμός παρα-μένει αρνητικός για τρίτο συνεχές έτος. Ειδικότερα, το 2016 ο εναρμονισμένος πληθωρισμός κυμάν-θηκε στο -1,2% σε σύγκριση με -1,5% το προηγούμενο έτος. Εξαιρουμένης της ενέργειας, η αρνητική επίδοση του πληθωρισμού περιορίζεται στο -0,5% το 2016. Αναμένεται ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει σε θετική πορεία το 2017, λόγω κυρίως της συνεχιζόμενης ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας, μιας μικρής εκτιμώμενης αύξησης των μισθών και των εξελίξεων σε σχέση με
εξωγενείς παράγοντες, όπως οι τιμές του πετρελαίου που ήδη παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις, κυρίως μετά τη συμφωνία των χωρών μελών του OPEC τον Δεκέμβριο του 2016, για μείωση της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Σε ό,τι αφορά στις εξελίξεις που σχετίζονται με το χρηματοοικονομικό τομέα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι συνεχίστηκε και κατά τη διάρκεια του 2016 η διόρθωση των αδυναμιών στο τραπεζικό σύστημα, γεγονός που οδήγησε σε σημαντική ανάκτηση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης προς τις εγχώριες τράπεζες. Ειδικότερα, η καταγραφή εισροών καταθέσεων, ιδιαίτερα από κατοίκους Κύπρου, που καταγράφεται από το 2015 και συνεχίστηκε με πιο έντονη τάση το 2016, αντικατοπτρίζει την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των
καταθετών στο τραπεζικό σύστημα. Παράλληλα, και παρά τη συνεχιζόμενη προσπάθεια απομόχλευσης του παλιού δανεισμού, η χορήγηση νέων δανείων παρουσιάζει συγκρατημένη ανοδική τάση. Η βελτιωμένη ευρωστία του κυπριακού τραπεζικού συστήματος αντικατοπτρίζεται ασφαλώς ξεκάθαρα και στη σημαντική μείωση του ELA κατά το 2016, ο οποίος έχει αποπληρωθεί πλήρως τον Ιανουάριο 2017.
Σε ό,τι αφορά το ύψος των μη εξυπηρετούμε-νων χορηγήσεων, αυτό εξακολουθεί να αποτελεί το κύριο πρόβλημα που ταλανίζει τον τραπεζικό τομέα, παρά τη μείωση που έχει καταγραφεί το 2016. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν όμως ήδη προβεί σε μια σειρά από απαραίτητες ενέργειες για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερη επιτυχία και στο μέτρο του δυνατού το πρόβλημα. Ο αριθμός των αναδιαρθρώσεων έχει αυξηθεί και παρατηρείται, κατά το 2016, μία ουσιαστική τάση προς πιο βιώσιμες αναδιαρθρώσεις. Επίσης, καταγράφονται αυξη-τικές τάσεις στα ποσά που εισπράττονται από τις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις. Πιο συγκεκριμένα, οι μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις για τις εγχώριες εργασίες των τραπεζικών ιδρυμάτων μειώθηκαν στα €23,7 δις μέχρι το τέλος του 2016,
σε σχέση με €26,7 δις στο τέλος του 2015. Βέβαια, για να επιτευχθεί η οριστική εξάλειψη του προ-βλήματος, πέραν της βελτίωσης των οικονομι-κών δεικτών, όπως στο ΑΕΠ, στην ανεργία και στις συνθήκες στην αγορά των ακινήτων, απαι-τείται και η ενίσχυση των ενεργειών και η συνερ-γασία από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Ενώ οι οικονομικές συνθήκες παρουσιάζουν σαφή βελτίωση, οι προκλήσεις παραμένουν. Το τραπεζικό σύστημα έχει πολύ υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων και επιβάλλεται η δραστική μείωσή τους, ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρηματοδότηση της οικονομίας και να εξυγιανθούν οι ισολογισμοί των πιστωτικών ιδρυμάτων. Η εντατικοποίηση στις διαδικασίες αναδιάρθρωσης και η αποτελεσματική εφαρμογή του σύγχρονου πλαισίου αφερεγγυότητας που εισήχθηκε το 2015, αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων. Ταυτόχρονα, παρατηρούνται γεωπολιτικές εξελίξεις που δυνητικά
θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις οικονομικές εξελίξεις στην Κύπρο. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου θα συνεχίσει χωρίς εφησυχασμό τις προ-σπάθειες που απαιτούνται για την πλήρη εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος της χώρας, αλλά και της οικονομίας του τόπου ευρύτερα. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να συνεχιστούν οι προ-σπάθειες από όλους τους εμπλεκομένους ώστε να επιτευχθεί ο πλήρης εκσυγχρονισμός της κυπρια-κής οικονομίας.
